Posco bị nghi lẩn tránh thuế

Có hay không việc “lẩn tránh thuế”

Vụ việc bắt đầu khi hải quan TP. Hải Phòng đặt nghi vấn việc hai công ty Posco VNPC và Thép Việt Hàn đều có vốn đầu tư của Posco mua bán 2 lô hàng thép tấm dày về cắt làm phôi billet cán thành thép xây dựng.

Cụ thể, theo Cục Hải quan TP. Hải Phòng, giữa năm 2016, Posco VNPC có đăng ký làm thủ tục khai hải quan cho 2 lô hàng thép nhập khẩu từ Trung Quốc. Theo xác định, hai lô hàng trên đều thuộc mã số 7225.40.90, đồng nghĩa với việc thuế nhập khẩu 0%.

Posco VNPC được thành lập năm 2007, là một trong những công ty thuộc Tập đoàn Posco của Hàn Quốc

Tuy nhiên, sau khi kiểm tra sau thông quan đối với 2 lô hàng trên, Cục Hải quan TP. Hải Phòng đã ban hành Quyết định số 1871/QĐ - HQHP với nội dung, 2 lô hàng trên là hàng phôi dẹt hợp kim thuộc mã số 72249000, tương đương với mức áp thuế tự vệ 23,3% .

Lý do được cơ quan chức năng đưa ra là, 2 lô hàng này được Posco VNPC nhập về bán cho Công ty Thép Việt Hàn và công ty này đã sử dụng với mục đích cắt thép tấm dày ra làm phôi billet để cán thành thép xây dựng. Do vậy, Hải quan TP. Hải Phòng đã mời đại diện phía Posco VNPC lên làm việc và yêu cầu truy thu thuế nhập khẩu theo mã 72249000 với tổng giá trị gần 30 tỷ đồng.

Mặc dù vậy, Posco VNPC không đồng tình với lý do trên. Sau nhiều buổi làm việc, đến nay hai bên vẫn chưa thể đưa ra một tiếng nói chung. Để giải quyết dứt điểm vấn đề này, Tổng cục Hải quan đã ra Văn bản số 551/TCHQ - TXNK ngày 26/1/2018, nhằm hướng dẫn xử lý vướng mắc. Theo đó, Tổng cục Hải quan giữ nguyên quan điểm tại 2 thông báo kết quả phân loại với 2 lô hàng nói trên, đều thuộc mã số 7225.40.90.

Tuy nhiên, Tổng cục Hải quan cũng đã gửi kèm ý kiến của Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công thương) ghi rõ nội dung, Quyết định số 862/QĐ - BCT ngày 7/3/2016 và Quyết định số 2986/QĐ - BCT ngày 18/7/2016 áp thuế tự vệ nhằm hạn chế việc nhập khẩu tăng đột biến của mặt hàng phôi thép, thép dài gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất trong nước (vụ việc SG04). Phôi thép trong vụ việc này được xác định là có mục đích sử dụng là nguyên liệu đầu vào cho quá trình cán tiếp theo trong quá trình sản xuất thép.

Việc nhập khẩu thép tấm được cắt thành phôi để sản xuất theo thép xây dựng có dấu hiệu lẩn tránh thuế tự vệ theo quy định của Luật Quản lý ngoại thương số 05/2017/QH14 ngày 12/6/2017. Theo đó, trong quá trình kiểm tra sau thông quan có cơ sở, tài liệu khẳng định nghi ngờ về việc lô hàng nhập khẩu nêu trên có dấu hiệu lẩn tránh thuế tự vệ thì giao Cục Hải quan TP. Hải Phòng lập hồ sơ vụ việc chuyển Cục Phòng vệ thương mại để điều tra, xác minh.

Posco nói gì trước nghi vấn

Trước vướng mắc kéo dài với Hải quan TP. Hải Phòng liên quan 2 lô hàng thép nhập khẩu của mình, Posco đã gửi công văn kêu cứu đi nhiều nơi. Trong suốt quá trình làm việc kéo dài hơn 1 năm qua, Posco VNPC không đồng ý với nội dung Chi cục Kiểm tra sau thông quan, Cục Hải quan TP. Hải phòng đề ra và không chấp nhận ký biên bản làm việc. Thậm chí, Posco VNPC còn cho rằng, cơ quan này liên tục căn cứ vào mục đích sử dụng sản phẩm của Công ty Thép Việt Hàn để yêu cầu truy thu thuế nhập khẩu theo mã loại hàng mà Posco không nhập khẩu là hết sức vô lý.

Làm rõ luận điểm này, Posco cho rằng, Posco VNPC và Thép Việt Hàn là 2 pháp nhân hoàn toàn khác nhau, mặc dù đều có vốn đầu tư của Posco. Trong đó Posco VNPC là công ty liên doanh với Metal One (30% vốn) của Nhật Bản, Công ty Thép Việt Hàn là công ty liên doanh với Tổng công ty Thép Việt Nam (34% vốn) và HASCOM (16% vốn). Hai công ty có hệ thống sản xuất, kinh doanh, sản phẩm hoàn toàn riêng biệt, không liên quan gì đến nhau.

“Vì vậy, nếu vấn đề cơ quan hải quan đặt ra như nội dung trên, thì bên cần làm việc với hải quan phải là Công ty Thép Việt Hàn”, ông An Sung Gu, Phó tổng giám đốc Posco Việt Nam nêu trong công văn gửi cơ quan chức năng.

Bên cạnh đó, vị Phó tổng giám đốc này cũng cho rằng, Posco VNPC không có thẩm quyền can thiệp vào mục đích sử dụng hàng hóa của khách hàng tại Việt Nam. Do vậy, không thể đặt vấn đề nghi vấn khi mục đích sử dụng sản phẩm của khách hàng thay đổi. “Việc Thép Việt Hàn cắt sản phẩm thép tấm ra, hay nấu chảy thép tấm không thể quy trách nhiệm cho Posco VNPC”, ông An Sung Gu trình bày.

Theo nội dung của công văn kêu cứu gửi các cơ quan chức năng, nếu cơ quan Hải quan TP. Hải Phòng ban hành quyết định ấn định truy thu thuế, thì Posco VNPC sẽ phải nộp thuế ngay trong ngày, nếu không, việc thông quan đối với các lô hàng khác sẽ không thể thực hiện được. Điều này đang khiến doanh nghiệp luôn ở trong tình trạng hoang mang, lo lắng không biết cơ quan hải quan sẽ quyết định thế nào, lúc nào ra quyết định.

“Nếu quyết định truy thu thuế 29,8 tỷ đồng, Posco VNPC phải chấp hành ngay, nhưng sẽ phải vay mượn một số tiền lớn, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, nếu phải nhận quyết định truy thu thuế, Posco VNPC luôn mong muốn nhận được quyết định với đầy đủ căn cứ pháp luật. Hiện giờ, Posco VNPC vẫn không thể công nhận việc bị quy trách nhiệm cho hành vi mà Công ty không thực hiện”, nội dung công văn nêu.