Những dự án trong danh sách đề nghị thu hồi của quận Thanh Xuân hiện ra sao?

Loạt dự án biến tướng

Trước đó, tháng 5/2018, Phó Chủ tịch HĐND TP Hà Nội đã chủ trì buổi giám sát tại UBND quận Thanh Xuân về tình hình quản lý các dự án đầu tư sử dụng vốn ngoài ngân sách chậm triển khai, vi phạm Luật Đất đai trên địa bàn quận.

Tại đây, báo cáo của quận Thanh Xuân cho biết, tính đến hết năm 2017, toàn địa bàn quận có tất cả 19 dự án triển khai chậm và vi phạm luật Đất đai. Trong đó, 2 dự án chậm tiến độ vì còn vướng phải khâu giải phóng mặt bằng; 11 dự án chủ đầu tư không thực hiện triển khai dù đã bàn giao đất trong thời gian dài…. Quận Thanh Xuân đã đề nghị thu hồi đối với 11 dự án đã bàn giao đất nhưng chủ đầu tư chây ì, không chịu thực hiện.

Tổ hợp văn phòng, dịch vụ thương mại và nhà ở Thành An Tower của Tổng Cty Thành An và Cty CP Tư vấn đầu tư xây dựng Ba Đình (số 21 Lê Văn Lương, phường Nhân Chính là một trong số 11 dự án chậm triển khai bị đề nghị thu hồi. (Ảnh: Thu Hà)

Thế nhưng, theo ghi nhận của PV, hiện nay, ba trong số 11 dự án trên đang bị chủ đầu tư biến thành quán bia và hàng chục ki-ốt cho thuê để kinh doanh kiếm lời. Thực tế này đang cho thấy sự bất cập trong công tác cấp phép, quản lý và hậu kiểm của cơ quan quản lý và chính quyền địa phương.

Cụ thể, khi PV tìm đến địa chỉ được UBND TP Hà Nội cấp phép làm dự án trụ sở làm việc của Công ty cổ phần Xây lắp và Sản xuất công nghiệp thì hiện nơi này là một quán bia hơi.

Một người dân sống gần khu vực này cho biết, quán bia này đã hoạt động được khoảng hơn 2 năm nay. Trước đó, đây là đất thuộc dự án, nhưng không biết tại sao giờ lại thành quán bia. Tuy nhiên, khi hỏi cụ thể về thông tin dự án thì người này không hề hay biết dự án đang bị đề nghị thu hồi.

Theo tìm hiểu, khu đất của dự án đang được Chi nhánh CIPC - Xí nghiệp Xây lắp và thi công cơ giới (thành viên của Công ty cổ phần Xây lắp và sản xuất công nghiệp) sử dụng làm trụ sở. Chi nhánh này được cấp giấy phép hoạt động từ ngày 12/10/2000 đến nay đã được 17 năm, nhưng công trình vẫn chưa được khởi công xây dựng. (Ảnh: Thu Hà)

Cũng nằm trong số dự án bị đề nghị thanh tra, thu hồi tại quận Thanh Xuân, dự án Tòa nhà YO (Tòa nhà văn phòng Trung ương Hội Làm vườn Việt Nam) ở số17 Lê Văn Thiêm (ngã tư Lê văn Thiêm - Ngụy Như Kon Tum) được khởi công xây dựng từ tháng 3/2010, dự kiến thời gian thực hiện là 18 tháng. Thế nhưng, đến nay đã gần 8 năm trôi qua, dự án này vẫn đang bất động.

Được biết, năm 2008, UBND TP Hà Nội đã ký duyệt cho Hội Làm vườn Việt Nam (Vacvina) được lập dự án đầu tư sử dụng 1.400 m2 đất tại số 17 Lê Văn Thiêm. Tháng 2/2008, Công ty cổ phần Đầu tư Lạc Hồng, cùng với 4 đơn vị tham gia đấu thầu lựa chọn nhà thầu liên doanh với Trung ương Hội Làm vườn Việt Nam để góp vốn xây dựng trụ sở và văn phòng cho thuê của Hội.

Công ty TNHH dịch vụ kỹ thuật Vacvina (Số 85 phố Ngụy Như Kon Tum, Phường Nhân Chính, Quận Thanh Xuân, Hà Nội). (Ảnh: Thu Hà)

Tuy nhiên, theo ghi nhận của PV, hiện khu đất này đang được chủ đầu tư biến thành hàng chục những ki-ốt để cho thuê kinh doanh. Một người bán hàng ở khu vực gần dự án cho biết: "Tôi đã bán hàng ở đây được hơn chục năm, dãy ki-ốt này cũng xuất hiện được khoảng chục năm và đang kinh doanh rất tốt vì khu vực này rất đông người qua lại. Giờ ai muốn thuê ki-ốt cũng không còn để thuê, hiện tại, giá thuê một ki-ốt ít nhất cũng từ 5 - 6 triệu đồng/tháng. Nhưng kinh doanh vậy thôi chứ người ta mà lấy lại dự án thì cũng mất hết".

Dự án Văn phòng làm việc, trung tâm thương mại kết hợp nhà ở để bán của Vacvina biến thành ki-ốt cho thuê. (Ảnh: Thu Hà)

Một dự án khác nằm trong diện đề nghị thu hồi cũng đang trong tình trạng chiếm đất rồi sử dụng sai mục đích. Đó là dự án Trung tâm thương mại dịch vụ Cửu Long ở số 201 Trường Chinh do Hợp tác xã Thương mại dịch vụ Cửu Long làm chủ đầu tư. Theo quan sát của PV, tại khu đất triển khai dự án này, hiện đã biến tướng thành một quán nhậu khá đông khách ngay tại mặt đường Trường Chinh.

Dự án gắn biển quảng cáo của một quán nhậu được rất nhiều người biết đến ở Hà Nội. (Ảnh: Thu Hà)

Cần quản lý năng lực của chủ đầu tư

Thực trạng chủ đầu tư chiếm đất rồi sử dụng sai mục đích cũng đã được phản ánh từ năm 2018 nhưng không hiểu vì lý do gì mà đến nay, các hoạt động kinh doanh trên diện tích đất thuộc những dự án này vẫn ngang nhiên diễn ra bất chấp pháp luật. Phải chăng, đã có sự lỏng lẻo trong công tác quản lý và thanh, kiểm tra của cơ quan chức năng?

Trao đổi với PV, TS. KTS. Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam cho biết: "Đối với Hà Nội, số lượng dự án sau khi mở rộng là rất lớn, có hơn 700 dự án các loại. Nhưng thời gian vừa qua chỉ mới qua kiểm tra hơn 380 dự án đã phát hiện ra rất nhiều dự án chậm triển khai do rất nhiều nguyên nhân như từ chủ đầu tư, cơ chế chính sách, giám sát và xử lý vi phạm, giải phóng mặt bằng…".

Vị chuyên gia này cũng cho biết thêm, ngoài lý giải của chủ đầu tư về giải phóng mặt bằng, cơ chế chính sách thì còn một điểm đó là chưa quản lý được năng lực của các chủ đầu tư, đặc biệt là chưa kiểm soát được nguồn lực mà chủ đầu tư huy động để đưa vào đầu tư dự án. Có nhiều trường hợp chủ đầu tư huy động từ ngân hàng, thậm chí vay ngay từ những người sẽ mua nhà trong dự án. Do đó, cần phải có cơ chế chính sách rõ ràng hơn. Yếu tố thứ hai dẫn đến việc chậm trễ này là do hiện nay, chủ đầu tư chưa tìm được mô hình giải pháp cân đối giữa sản phẩm đầu ra với nhu cầu của xã hội.

Qũy đất đô thị đang ngày một khan hiếm nhưng có một nghịch lý là vẫn có không ít những dự án "chiếm chỗ" rồi để đó, sử dụng đất sai mục đích hoặc không hiệu quả, ảnh hưởng xấu tới bộ mặt đô thị. Trước thực trạng này, TS. KTS. Đào Ngọc Nghiêm cho rằng: "Có lẽ, quan trọng nhất là phải xác định được trọng điểm đầu tư chứ không dàn trải, "xôi đỗ" như hiện nay. Muốn thế thì phải có kế hoạch đầu tư gắn với định hướng quy hoạch".