Những 'con sóng' tăng giá cổ phiếu HAG
Trong 6 năm qua, ngoại trừ năm 2019 khá ảm đạm, cổ phiếu HAG đều có 1 hoặc 2 "con sóng" tăng giá với tỷ lệ tối thiểu 50%. Các đợt tăng giá cổ phiếu HAG là hiện tượng quen thuộc với thị trường chứng khoán Việt Nam.
Chất xúc tác không thể thiếu trong mỗi đợt tăng giá là các thông tin liên quan đến hoạt động doanh nghiệp như bán cổ phần công ty con, chuyển đổi định hướng kinh doanh, cơ cấu tài chính, phát hành cổ phiếu. Nhà đầu tư hay gọi đó là “game”.
Quý mở màn năm 2017, cổ phiếu HAG tăng gấp đôi từ quanh 5.000 đồng, vượt mệnh giá sau ba năm giao dịch dưới 10.000 đồng/cp. Đà tăng xuất phát từ thông tin công ty bán tài sản cơ cấu nợ, mảng trái cây bắt đầu cho doanh thu và đồn đoán một nhóm nhà đầu tư sẽ xuất hiện để cùng Chủ tịch Hội đồng quản trị Đoàn Nguyên Đức cải tổ. Song, thực tế sau đó cho thấy không có nhóm cổ đông mới nào gia nhập.
Năm 2018, bầu Đức chuyển nhượng một mảnh ghép quan trọng và chiếm nhiều tâm huyết của ông là Hoàng Anh Gia Lai Agrico - công ty trong mảng nông nghiệp và khu phức hợp trung tâm thương mại - văn phòng - Khách sạn - trung tâm hội nghị - căn hộ cho thuê HAGL Myanmar Center cho Thaco để cơ cấu nợ.
Áp lực từ các khoản nợ, ông Đoàn Nguyên Đức thừa nhận HAGL “làm lại từ đầu” sau quyết định bán tài sản cho tỷ phú Trần Bá Dương. Doanh nghiệp còn lại một phần sở hữu tại Hoàng Anh Gia Lai Agrico (104,1 triệu cổ phiếu tương ứng tỷ lệ sở hữu 9,44%), 30.000 ha đất, đội bóng và một số công ty con làm nông nghiệp. Nhưng, một phần lớn cổ phần công ty con và mã HNG được đem cầm cố tại ngân hàng, công ty chứng khoán đảm bảo các khoản vay.
Khi dịch COVID-19 nổ ra đầu năm 2020, cùng với đà lao dốc của thị trường, thị giá HAG rơi về vùng đáy lịch sử quanh 2.500 đồng/cp. Sau khi VN-Index tạo đáy, mã HAG hồi phục theo xu hướng thị trường chung.
Sang năm 2021, cổ phiếu HAG “dậy sóng” khi ông Đoàn Nguyên Đức bẻ hướng trồng chuối và nuôi heo. Khác với cách cho heo ăn thân cây chuối của những người nông dân Việt Nam nhiều thế kỷ qua, HAGL cho heo ăn bột chuối.
Giống như với những quyết định tham gia về một mảng kinh doanh mới, bầu Đức lần này lại tự tin “không thể lỗ với heo”, tham vọng 15.000 heo nái và 300.000 heo thịt xuất chuồng mỗi năm.
Sự thăng hoa của thị trường chứng khoán cộng với chiến lược mới, giá cổ phiếu HAG tăng gấp 3 lần trong ít tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022 - nhịp tăng giá mạnh nhất trong lịch sử. Từ quanh 5.000 đồng/cp, thị giá HAG đạt mức cao nhất kể từ tháng 9/2015 là 16.000 đồng/cp. Thanh khoản cũng ở mức cao kỷ lục.
HAGL hoàn thiện chuỗi kinh doanh bằng việc đưa thương hiệu thịt heo Bapi qua hệ thống phân phối của chính mình và kênh siêu thị đầu năm 2022. Nhưng giá heo lao dốc, sức cạnh tranh lớn, HAGL đóng cửa gần 150 trên tổng số 200 cửa hàng chỉ sau một năm. Bapi Hoàng Anh Gia Lai chuyển trạng thái từ công ty con (tỷ lệ sở hữu 55%) thành công ty ty liên kết (45%).
Năm 2023, khi giá thịt heo vẫn ở nền thấp thì quả sầu riêng tăng giá mạnh và được xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc. Bầu Đức hào hứng với thứ quả này bởi “1 vốn, 5 lời”. Thậm chí, ông bộc bạch đi thăm vườn sầu riêng sướng hơn cả đi đánh golf.
Tuy vậy, thực tế là thứ quả này đang mang về hơn 2 tỷ USD cho Việt Nam qua xuất khẩu trong năm nay, nhưng hiệu quả tài chính với HAGL vẫn còn làm một ẩn số bởi mới bước vào thu hoạch, sản lượng còn thấp.
Khi câu chuyện kinh doanh mặt hàng mới chưa ngã ngũ, cổ phiếu HAG thu hút dòng tiền quan tâm trở lại với kế hoạch phát hành riêng lẻ. Nhịp tăng kể từ trung tuần tháng 6/2022 đưa giá mã chứng khoán này lên gấp đôi từ 7.000 đồng/cp chỉ sau 3 tháng.
Song, phương án phát hành riêng lẻ của HAGL liên tục thay đổi từ khối lượng và thời gian chào bán cho đến những người mua. Trong công bố nhất, hai tổ chức liên quan đến ông Nguyễn Đức Thụy là Chứng khoán LPBank và Thaigroup sẽ chi nghìn tỷ tham gia thương vụ.
Trước đó không lâu, HAGL và LPBank ký hợp tác chiến lược toàn diện và đội bóng đá tâm huyết của ông Đoàn Nguyên Đức cũng được đổi tên thành LPBank HAGL. Hệ sinh thái LPBank kỳ vọng giải bài toán dòng tiền và nợ vay HAGL sau nhiều năm “giật gấu vá vai”.
Câu hỏi bầu Đức có thể tìm lại ánh hào quang khi bớt gánh nặng nợ vay cần thời gian để trả lời. Nhưng có một điều chắc chắn đó là sức hút của cổ phiếu HAG rất lớn. Một giám đốc môi giới chứng khoán lý giải thị trường mang tính đầu cơ cao bởi dòng tiền nhà đầu tư cá nhân, trong khi giá cổ phiếu biến động mạnh nên thu hút sự quan tâm là dễ hiểu.
Minh chứng cho sự quan tâm của thị trường về HAG là số lượng cổ đông. Sau nhịp tăng giá mạnh nhất lịch sử vào quý cuối năm 2021 và đầu năm 2022, số cổ đông tăng từ 26.172 lên mức kỷ lục 54.154 cổ đông. Sau đó, theo chiều giá xuống, lượng nhà đầu tư nắm giữ HAG giảm còn hơn 48.500 cổ đông thời điểm đầu tháng 8/2023. Báo cáo thường niên cho thấy cá nhân trong nước duy trì trên 95% trong 7 năm qua.
Với lượng cổ đông tương đương với quy mô của ngân hàng tư nhân top đầu Việt Nam, HAGL có phần quan tâm hơn đến công tác quan hệ nhà đầu tư (IR) khi tổ chức nhiều chuyên thăm vườn cây, chuồng heo, quy trình sản xuất hoặc những buổi gặp gỡ nhà đầu tư định kỳ. Công ty cũng cập nhật hàng tháng về tình hình kinh doanh.
Song, theo quan điểm của một nhà phân tích, bức tranh tài chính và hiệu quả kinh doanh mới là điểm mấu chốt cho câu chuyện HAGL có thể thoát được việc bán tài sản trả nợ, mà mới đây nhất là Khách sạn Hoàng Anh Gia Lai.
Trong 9 tháng đầu năm 2023, HAGL báo lãi trước thuế hơn 713 tỷ đồng nhưng hơn một nửa trong số đó đến từ thu nhập khác, thanh lý tài sản cố định. Lợi nhuận thuần của công ty sau ba quý gần 347 tỷ đồng, giảm gần 60% so với cùng kỳ.
Tại ngày 30/9, tổng nợ vay ngân hàng và dư nợ trái phiếu của HAGL gần 7.650 tỷ đồng. Dòng tiền trả lãi của công ty trong 9 tháng năm nay hơn 678 tỷ đồng.