Người nuôi heo Trung Quốc tìm cách thoát khỏi chu kỳ bùng nổ - suy thoái

Hiện tại, ngay cả khi giá cả dao động dưới giá thành sản xuất và chính phủ kêu gọi những hộ chăn nuôi tiêu hủy đàn gia súc của mình, nhiều người mới tham gia vẫn không muốn từ bỏ, khiến hy vọng cân bằng thị trường trở nên mong manh.

"Chúng tôi đã lỗ 400.000 nhân dân tệ/tháng (NDT/tháng), tương đương 62.500 USD, kể từ tháng 7. Nhưng vì đã thu được lợi nhuận vào năm ngoái nên chúng tôi sẽ tiếp tục", ông Wu Zhanhang, một nông dân tại Hà Nam, thủ phủ chăn nuôi heo hàng đầu của Trung Quốc, cho biết.

Ông Wu, giống như nhiều người khác, tham gia chăn nuôi heo lần đầu tiên vào năm 2019, sau khi chính quyền Bắc Kinh kêu gọi phục hồi khẩn cấp sau khi sự bùng phát và lây lan của virus ASF khiến đàn heo 447 triệu con của nước này giảm còn một nửa. 

Ban đầu, lợi nhuận bùng nổ cùng với giá thịt heo, loại protein được ưa thích của quốc gia châu Á, leo thang. Tuy nhiên, sản lượng tăng cao và gián đoạn nhu cầu liên quan đến đại dịch COVID-19 đã đẩy giá lao dốc 70% trong năm nay, khiến các nhà sản xuất thua lỗ nặng trong 3 tháng qua.

Ông Wu, người kinh doanh các sản phẩm thú y, đã chi 6 triệu NDT (935.000 USD) cho một trang trại mới, với khoảng 5.000 con heo.

Năm ngoái, ông thu về tới 3.000 NDT/con (470 USD/con), gấp 3 lần mức lợi nhuận cao nhất từng được ghi nhận trong những năm trước. Năm nay, sau khi giá giảm mạnh, ông đã bán heo thịt với giá thấp hơn so với mức giá lúc mua heo giống. 

Siêu chu kỳ

Ngay cả những công ty chăn nuôi heo hơi lớn nhất cũng không thoát khỏi cuộc khủng hoảng giá và đã gây ra sự tàn phá trong toàn ngành và các nhà cung cấp liên quan. 

Các nhà sản xuất heo hơi có niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán đã báo cáo khoản lỗ hàng tỷ NDT trong quý III.

Một giám đốc công ty thức ăn chăn nuôi cho biết nhiều nhà chăn nuôi đang gặp khó khăn trong việc thanh toán tiền cho nhà cung cấp và thậm chí đang cắt bỏ các thành phần thức ăn chăn nuôi thông thường.

Tất cả đều chậm lại, hoặc thậm chí ngừng các kế hoạch mở rộng. Công ty Tech-bank Food đang cho thuê một số trang trại mới xây và tạm dừng xây dựng các trang trại khác, đồng thời trì hoãn việc trả lương cho ban quản lý.

Dan Wang, nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng Hang Seng ở Thượng Hải, cho biết nhu cầu yếu cũng là một yếu tố. Việc xây dựng ồ ạt các trang trại chăn nuôi mới diễn ra vào thời điểm nhu cầu tiêu dùng đối với thịt heo của người tiêu dùng vẫn ở mức 'bình thường' do đại dịch COVID-19 bùng phát nhiều lần làm hạn chế việc ăn uống.

Tuy nhiên, những nỗ lực của ngành để xoay chuyển tình thế đang bị phá hoại bởi một đội quân các nhà sản xuất nhỏ vẫn đang đánh cược giá sẽ tăng cao trở lại, theo các nhà quan sát thị trường.

Số liệu chính thức cho biết hơn 2 triệu hộ chăn nuôi quy mô nhỏ đã tham gia vào lĩnh vực này trong năm ngoái, tham gia cùng khoảng 20 triệu hộ chăn nuôi heo quy mô nhỏ, trong khi khoảng 16.000 trang trại quy mô lớn mới cũng bắt đầu hoạt động.

Pan Chenjun, nhà phân tích cấp cao của Rabobank, nhận định thị trường hiện tại là do hành vi đầu cơ của hàng triệu nông dân với kỳ vọng về giá. 

Tồn kho heo nái

Với một đàn heo nái lớn hơn so với trước khi dịch ASF bùng phát, các quan chức chính phủ, tháng trước, đã ban hành một chỉ thị hiếm hoi cho người nông dân để loại bỏ những con heo nái năng suất thấp.

Những trang trại chăn nuôi lớn đã loại bỏ heo nái trong vài tháng qua và một số người khác đang làm theo.

"Chúng tôi có gần 1.000 con heo nái, chúng tôi sẽ tiêu hủy một nửa. Nếu bạn giữ chúng, bạn sẽ mất nhiều hơn", quản lý một trang trại chăn nuôi nhỏ ở tỉnh Hà Bắc cho biết.

Tuy nhiên, một số người nông dân vẫn hy vọng vào sự phục hồi về giá. Ông Wu cho biết ông đã chuyển sang khẩu phần thức ăn rẻ hơn và có thể thoát khỏi lỗ nặng vào năm mới.

Các nhà phân tích cho biết một đợt tăng giá khiêm tốn trong tháng 10 cũng khiến người nông dân nhiệt tình trở lại đối với hoạt động chăn nuôi, và có khả năng sẽ kéo dài thời kỳ giá thấp.

Một số người theo dõi thị trường cho biết có thể cần một đợt bùng phát dịch bệnh khác để "dọn dẹp" thị trường, với dịch ASF vẫn lây nhiễm ở các trang trại và những bệnh thông thường khác ở heo thường trở nên tồi tệ hơn trong mùa đông.

"Vào cuối năm hoặc đầu năm tới, chắc chắn sẽ có một đợt bùng phát dịch bệnh lớn", ông Wang Chuduan, giáo sư tại Đại học Nông nghiệp Trung Quốc, nói trong một cuộc họp của ngành ở Trùng Khánh. 

"Nó sẽ đẩy nhanh việc loại bỏ heo và sau đó một thị trường mới sẽ bắt đầu vào năm tới", ông nói thêm.