Lý do khiến Thái Lan vượt xa thế giới về tỉ lệ phụ nữ điều hành doanh nghiệp
Theo Bloomberg, Thái Lan là quốc gia có số lượng phụ nữ chiếm 37% vị trí lãnh đạo, cao hơn mức trung bình thế giới là 24%. Ở quốc gia này, phụ nữ nắm 40% vị trí giám đốc điều hành và 34% vị trí giám đốc tài chính.
Thái Lan cũng đứng đầu thế giới về tỉ lệ nữ giới học đại học so với nam giới, là 1,41:1. Thêm vào đó, phụ nữ luôn đạt điểm cao trong gần như tất cả các chỉ số về lãnh đạo doanh nghiệp, vượt xa hầu hết các nước châu Á nói riêng và thế giới nói chung.
Thành công của phụ nữ Thái Lan trong các doanh nghiệp
Các nhà lãnh đạo nữ trong lĩnh vực bất động sản, vận chuyển, bán lẻ và sản xuất nhận định, một trong những lý do quan trọng nhất giúp Thái Lan thành công trong việc trao quyền cho phụ nữ tại các doanh nghiệp xuất phát từ vai trò của người phụ nữ trong gia đình. Phụ nữ thường làm các công việc bên ngoài thay vì chỉ ở nhà làm công việc nội trợ.
Một yếu tố quan trọng khác là phụ nữ Thái Lan có cơ hội tiếp cận giáo dục. Số liệu thống kê từ công ty tư vấn Grant Thornton và báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới đã cung cấp những bằng chứng.
"Trước đây, đàn ông phải làm việc bên ngoài, phụ nữ chịu trách nhiệm chăm lo việc nhà và bán hàng ngoài chợ. Đó là vai trò được phân hóa bởi, và ăn sâu vào giới tính", Juree Vichit-Vadakan, cựu chủ tịch của Viện Quản lý Phát triển Quốc gia và là người tiên phong trong nghiên cứu về phụ nữ ở Thái Lan, phát biểu.
Vai trò của phụ nữ Thái Lan trong gia đình khác so với các quốc gia như Hàn Quốc và Nhật Bản. Tại Thái Lan, phụ nữ có thể đồng thời chăm lo công việc trong gia đình và duy trì công việc tại các doanh nghiệp.
Phụ nữ Thái Lan có nhiều cơ hội hơn để điều hành doanh nghiệp do văn hoá tại quốc gia này cho phép họ chia sẻ công việc với nam giới trong các lĩnh vực như tài chính và bảo hiểm.
Thăng tiến dần
Kamonwan Wipulakorn, 56 tuổi, là một minh chứng cho khả năng lãnh đạo của phụ nữ ở Thái Lan. Bà bắt đầu với vị trí công việc thấp nhất tại một công ty môi giới. Trải qua ba thập kỷ với nhiều biến động, Kamonwan dần leo lên vị trí cao hơn. Hiện nay bà là Giám đốc điều hành của One Origin, công ty con của một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Thái Lan - Origin Property.
Những ngày đầu trong ngành tài chính, Kamonwan làm việc với vị trí nhân viên phân tích, rồi đảm nhận chức Phó chủ tịch trong 15 năm trước khi quyết định xin nghỉ với lý do muốn thử một điều gì đó khác biệt. Bà tiếp tục làm việc tại công ty hóa dầu trong 5 năm với tư cách giám đốc tài chính, và sau đó nghỉ việc để đảm nhận vai trò tương tự tại EINA Group Pcl, nơi bà giữ ghế Chủ tịch trong 3 năm.
Nữ doanh nhân Kamonwan Wipulakorn. Ảnh: Bloomberg
"Có lẽ tôi là người may mắn nhưng tôi không bao giờ gặp phải tình huống khiến bản thân cảm thấy bị giới hạn vì tôi là một người phụ nữ. Tôi chưa bao giờ có cảm giác họ sẽ chọn một giám đốc điều hành nam thay vì chọn tôi", bà Kamonwan nói.
Câu chuyện của Kamonwan đã gây tiếng vang lớn trong giới doanh nhân Thái Lan - nền kinh tế lớn thứ hai Đông Nam Á khi đó. Đến nay, phụ nữ là động lực thúc đẩy các doanh nghiệp trong nhiều ngành kinh doanh tại Thái Lan, và họ chiếm hơn 1/3 vị trí quản lý cấp cao.
Phụ nữ Thái Lan tiếp quản các công ty gia đình
Trong khi Kamonwan tự thân gây dựng sự nghiệp của mình, nhiều phụ nữ Thái Lan đã trở thành lãnh đạo công ty sau khi kế thừa hoạt động kinh doanh của gia đình. Đây là một trong những lý do chính khiến tỷ lệ phụ nữ điều hành doanh nghiệp tại Thái Lan ở mức cao.
"Thái Lan là đất nước của những cơ hội cho phụ nữ. Cơ hội luôn tồn tại nếu chúng tôi (phụ nữ) muốn bắt lấy, do vậy không khó để thấy các doanh nghiệp được mở ra và điều hành bởi những người phụ nữ", Supapan Pichaironarongsongkram, CEO của Chao Phraya Express Boat cho biết.
Bà Supapan Pichaironarongsongkram. Ảnh: Bloomberg
Bà của Supapan thành lập công ty từ khoảng một thế kỷ trước. Supapan, 74 tuổi, đại diện cho thế hệ thứ ba những người phụ nữ điều hành Chao Phraya, và con gái của bà sẽ là người kế nghiệp.
Tiếp quản hoàn toàn công ty sau khi mẹ qua đời, Supapan nói rằng bà cảm thấy bản thân có "nghĩa vụ" phải giám sát công việc kinh doanh mà người bà và mẹ đã cống hiến cả cuộc đời họ gây dựng nên.
Từ một công ty cung cấp dịch vụ thuyền phà qua sông quy mô nhỏ ở Bangkok, Chao Phraya đã trở thành tập đoàn lớn phục vụ 17 triệu hành khách mỗi năm, bán các không gian quảng cáo trên thuyền, điều hành các bến tàu, trung tâm thương mại, khách sạn và nhà hàng.
Một nữ doanh nhân khác cũng kế thừa doanh nghiệp từ người cha quá cố là Chadatip Chutrakul, 57 tuổi, CEO của Siam Piwat Co., nhà vận hành trung tâm mua sắm tại Thái Lan. Tuy nhiên, Chadatip không bắt đầu làm việc tại công ty ở vị trí cấp cao. Thay vào đó, cha của bà yêu cầu bà phải thử việc ở mọi vị trí trong công ty, bao gồm cả nhân viên an ninh và nhân viên tại quầy thông tin.
"Những công việc ấy không dễ dàng nhưng tôi đã học từ tất cả mọi người", bà kể. Người cha đã có ý định để bà tiếp quản công ty mặc dù bà đã có công việc tại công ty bảo hiểm trước đó.
Dưới sự lãnh đạo của Chadatip, công ty đã mở rộng danh mục đầu tư, và gần đây đã khai trương một khu phức hợp ven sông trị giá 1,7 tỷ USD.
Không ngừng lao động
Một yếu tố khác đằng sau sự thành công của phụ nữ Thái Lan trong doanh nghiệp là họ vẫn tiếp tục tham gia lực lượng lao động ngay cả khi đã sinh con, một thực tế trái ngược với các quốc gia khác. Với sự giúp đỡ từ ông bà, những thành viên khác trong gia đình và người giúp việc, phụ nữ Thái Lan có thể tiếp tục theo đuổi sự nghiệp, Anna-Karin Jatfors, Giám đốc khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Tổ chức Phụ nữ Liên Hợp Quốc, nhận định.
"Với những sự hỗ trợ của mọi người, phụ nữ có địa vị xã hội có thể cân bằng các nghĩa vụ gia đình với nguyện vọng nghề nghiệp của bản thân "Jatfors nói.
Lép vế trong lĩnh vực chính trị
Mặc dù phụ nữ Thái Lan đang có những tiến bộ đáng kể trong giới kinh doanh, trong lĩnh vực chính trị, bức tranh lại trái ngược hoàn toàn. Theo danh sách Phụ nữ trong Quốc hội năm 2017 được xếp hạng bởi UN Women, Thái Lan đứng ở vị trí gần chót - 181 trên tổng số 193 quốc gia. Hiện tại, phụ nữ chỉ chiếm 13 ghế trong tổng số 240 ghế của chính phủ quân đội Thái Lan, và không phụ nữ nào nắm chức vụ trong nội các.
Cuộc bầu cử diễn ra vào tháng 3 sẽ làm nổi bật sự "lép vế' của phụ nữ trong thế giới chính trị, vì chỉ có 8 ứng cử viên nữ trong tổng số 68 ứng cử viên đến từ 44 đảng chạy đua cho chức Thủ tướng.
Kobkarn Wattanavrangkul từng là Bộ trưởng du lịch nữ đầu tiên của Thái Lan, và tại thời điểm đó là một trong ba chính trị gia nữ tại nội các nước này. Bà đã quay lại làm việc tại Toshiba Thailand sau sự nghiệp chính trị ngắn ngủi. Bà nói sự khác biệt chính giữa thế giới kinh doanh và chính trị ở Thái Lan là sự thiếu sự hỗ trợ cho phụ nữ, và bày tỏ mong muốn thấy nhiều phụ nữ hơn trong vai trò lãnh đạo các doanh nghiệp.
"Từ kinh nghiệm của bản thân, tôi thấy phụ nữ điều hành các doanh nghiệp và chăm lo gia đình của họ, nhưng đôi khi chúng ta (phụ nữ) để đàn ông lên tiếng thay tại các cuộc họp", bà Kobkarn chia sẻ.