Kinh tế 2022 - 2023: Kịch bản nào cho thị trường ô tô Việt Nam năm 2023?
Dự báo doanh số của năm 2023
Theo nhận định của chuyên gia ô tô Nguyễn Vĩnh Nam, 9 tháng năm 2022, thị trường ô tô Việt Nam sôi động và có mức tăng trưởng rất cao do được hưởng chính sách ưu đãi thuế trước bạ từ Chính phủ đối với xe lắp ráp trong nước. Bên cạnh đó, xe nhập khẩu cũng có nhiều xe mới ra mắt và cũng có nhiều chính sách ưu đãi để cạnh tranh với xe lắp ráp trong nước.
Tuy nhiên, thời điểm từ tháng 10 đến tháng 12/2022, thị trường bị ảnh hưởng khá nặng do lãi suất ngân hàng tăng cao, ngân hàng hạn chế cho vay cũng như hết hạn mức tín dụng khiến sức mua giảm còn khoảng 60-70% so với bình thường. Mặc khác, do một số biến động về mặt tài chính cũng như thị trường bất động sản khiến người dân cũng như doanh nghiệp giảm chi tiêu mua sắm và điều này tiếp tục ảnh hưởng tới doanh số bán hàng của các hãng trong các tháng cuối năm nay và đầu năm 2023.
Chuyên gia ô tô Nguyễn Vĩnh Nam đánh giá, năm 2023 tình hình tiêu thụ xe ô tô trong nước vẫn sẽ còn gặp nhiều khó khăn, người tiêu dùng khó tiếp cận khi giá bán các mẫu xe đã được điều chỉnh tăng hàng chục, hàng trăm triệu đồng do chi phí đầu vào.
“Kể từ quý 4/2022, một số hãng xe điều chỉnh giá tăng theo định kỳ đầu năm, cũng như lãi suất vay mua ô tô chưa điều chỉnh giảm mà còn giữ ở mức cao, điều này sẽ gây khó khăn cho khách hàng mua ô tô trong năm tới”, ông Nam nói.
Ông Phạm Thành Lê, quản trị viên của Diễn đàn Otofun cho biết, thị trường ô tô 11 tháng năm 2022 đã vượt con số 400 nghìn xe, xấp xỉ bằng con số của cả năm 2021. Như vậy, còn mỗi tháng 12, có thể khẳng định thị trường sẽ vượt qua con số của năm 2021. Đây là năm thứ hai liên tục thị trường tăng trưởng, kể từ khi bị giảm vì dịch COVID-19 vào năm 2020. Tuy nhiên, dự báo con số của năm 2023 có thể không được khả quan như vậy.
“Năm 2023, con số tiêu thụ có thể giảm, ở mức khoảng 400 nghìn xe hoặc thấp hơn”, ông Phạm Thành Lê nói.
Trong khi đó, PGS. TS Đinh Trọng Thịnh, giảng viên Học viện Tài chính, chuyên gia kinh tế cho biết, năm 2022 nhiều mẫu xe mới ở các phân khúc được ra mắt đã thúc đẩy sự bứt phá về doanh số và ghi nhận đà tăng trưởng mạnh mẽ, điều này cho thấy thị trường ô tô năm 2022 phát triển tương đối tốt. Ngoài ra, năm 2022 cũng có một sự kiện gây chú ý đó là thương hiệu xe VinFast ngừng sản xuất các mẫu xe xăng để chuyển sang sản xuất hoàn toàn xe điện, điều này cũng làm ảnh hưởng tới thị trường ô tô trong nước nhưng không đáng kể.
“Sang năm 2023, thị trường ô tô trong nước sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh hơn năm 2022, khoảng từ 7 - 8%”, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh nhận định.
Cũng theo ông Đinh Trọng Thịnh, câu chuyện vay tín dụng để mua ô tô trong thời gian qua phát triển tương đối mạnh mẽ, trong năm 2022, vay tín dụng nói chung và vay tiêu dùng nói riêng có bước phát triển song cũng ghi nhận nhiều khó khăn. Thời điểm đầu năm 2022, nguồn vốn tập chung chủ yếu vào bất động sản và một số tài sản khác khiến “room tín dụng” cạn kiệt dẫn tới việc đi vay để mua ô tô trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, sang năm 2023, “room tín dụng” sẽ ở mức có thể nhỏ hơn mức tăng trưởng tín dụng của năm 2022 và nguồn vốn cho vay tiêu dùng sẽ được các ngân hàng chú trọng hơn; trong đó có việc cho vay để mua sắm ô tô nên sẽ kích thích được thị trường.
Từng bước chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện
Nhận định về xu thế xe điện trong năm 2023, theo chuyên gia ô tô Nguyễn Vĩnh Nam, xe điện bắt đầu xuất hiện tại thị trường Việt Năm trong năm 2022 nhưng chưa thể thay thế xe có động cơ đốt trong tại các tỉnh thành tại Việt Nam mà chỉ tập trung tại các thành phố lớn, có bãi đậu xe, có trang bị các trạm sạc phù hợp với nhu cầu của một nhóm khách hàng. Mặc dù xe điện đang được ưu đãi về thuế và giá xe khá tốt nhưng người dân vẫn còn băn khoăn về hạ tầng trạm sạc cũng như quãng đường đi được tối đa của xe điện, cũng như thời gian nạp điện đối với loại xe này.
“Nếu như các hãng xe và các đối tác cung cấp trạm sạc cung cấp đầy đủ trên các tỉnh thành thì nhu cầu sử dụng xe điện sẽ tăng dần vào các năm sau cũng như các hãng xe khác sẽ đưa xe điện về Việt Nam nhiều hơn”, ông Nam nói.
Trong khi đó, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh nhận định, việc VinFast sản xuất và xuất khẩu ô tô được ra thị trường quốc tế là một kỳ tích, gây bất ngờ cho bạn bè trên toàn thế giới. Việc hãng xe Việt xuất khẩu xe sang thị trường Mỹ, một thị trường cực kỳ khó tính và được coi là thủ đô của ngành công nghiệp ô tô, cho thấy sự quyết tâm đổi mới, quyết tâm cạnh tranh sòng phẳng của VinFast với các thương hiệu ô tô khác trên toàn cầu.
“Chúng ta cũng có thể hy vọng rằng, các nhà công nghiệp sản xuất ô tô trên thế giới chú trọng thông tin này, từ đó họ có thể chú tâm đầu tư dây chuyền sản xuất, lắp ráp ô tô điện tại Việt Nam mang tầm cỡ thế giới. Và việc người tiêu dùng chuyển đổi từ xe xăng sang sử dụng xe điện trong năm 2023 và các năm tiếp theo là điều tất yếu”, ông Thịnh nói.
Nhìn nhận về vấn đề này, quản trị viên của diễn đàn Otofun cho biết: “Xe điện sẽ tiếp tục gây được nhiều sự chú ý của người tiêu dùng trong năm 2023. Tuy nhiên, việc nói xe điện là xu hướng tất yếu trong năm 2023 thì chưa phải. Tôi cho rằng, năm tới xe điện có thể chiếm khoảng 1% lượng tiêu thụ toàn thị trường, tất nhiên chủ yếu sẽ là xe VinFast”.
