Kinh doanh ngoại hối đem lại lãi lớn cho nhiều ngân hàng

Trong nửa đầu năm, hoạt động kinh doanh ngoại hối tại nhiều ngân hàng ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ, có ngân hàng lãi thuần tăng ba chữ số, có nơi lại chuyển từ lỗ sang lãi lớn.

31-07-2024

Trước những biến động bất thường của tỷ giá nửa đầu năm nay, nhiều ngân hàng thương mại vẫn ghi nhận khoản thu nhập ngoài lãi đáng kể từ kinh doanh ngoại hối. Một số ngân hàng đạt mức tăng trưởng mạnh mẽ lên tới ba chữ số hoặc từ lỗ chuyển sang lãi lớn trong mảng này.

Theo số liệu từ báo cáo tài chính vừa công bố, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, Mã: SSB) gây ấn tượng mới mức tăng 405% của lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối mang về hơn 406 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm trước chỉ đạt 71,4 tỷ đồng. Phần lớn thu nhập ghi nhận trong quý II, lãi thuần từ mảng này trong quý đạt 303 tỷ trong khi quý II/2023 là gần 33 tỷ.

Chi tiết về kết quả kinh doanh mảng kinh doanh ngoại hối của SeABank trong 6 tháng đầu năm. (Nguồn: BCTC SeABank).

Hoạt động kinh doanh ngoại hối có hai nguồn thu chủ yếu là kinh doanh ngoại tệ giao ngay và công cụ tài chính phái sinh tiền tệ. Ngoài ra, một số ngân hàng còn ghi nhận lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh vàng, nhưng không đáng kể.

Thuyết minh báo cáo cho biết trong 6 tháng đầu năm thu nhập từ mảng này giảm 18%, tuy nhiên chi phí lại giảm một nửa so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu là giảm mức chi phí cho các công cụ tài chính phái sinh tiền tệ (giảm 48%), thành phần chiếm tỷ trọng lớn nhất. Mặc dù chỉ chiếm tỷ trọng 40% trong tổng thu nhưngkinh doanh ngoại tệ giao ngay lại là hoạt động mang lại lợi nhuận chính cho mảng kinh doanh ngoại hối của ngân hàng.

"Ông lớn" BIDV cũng là ngân hàng có mức tăng đột biến từ lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối, hơn gấp đôi con số của cùng kỳ năm trước, đạt gần 3.200 tỷ và đã vượt qua Vietcombank để trở thành quán quân của mảng này trong ngành. Ngân hàng không có thuyết minh chi tiết về khoản mục này trong kỳ.

Tương tự, trong nửa đầu năm MSB ghi nhận lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối đạt mức tăng trưởng ấn tượng, gấp hơn 2 lần so với cùng kỳ 2023, mang về 976 tỷ đồng. Riêng trong quý I, lãi thuần từ mảng này đạt 592 tỷ đồng, gấp 4 lần cùng kỳ với tổng khối lượng giao dịch ngoại hối trong quý I đạt 51 tỷ USD.

Nhờ đó, MSB đã nâng tỷ trọng đóng góp của thu nhập ngoài lãi trên tổng thu nhập hoạt động lên trên 33,05%, cải thiện đáng kể so với mức 24,14% hồi cuối quý I.

Nhìn vào thuyết minh BCTC của MSB bên dưới có thể thấy thu từ kinh doanh ngoại tệ giao ngay và vàng của ngân hàng tăng đột biến trong kỳ từ gần 390 tỷ lên 1.233 tỷ, tăng 216% so với cùng kỳ, trong khi chi phí của mảng này lại giảm gần một nửa. Đây là nguồn thu chính đã mang lại lãi thuần gần 1.200 tỷ cho ngân hàng.

Thu từ các công cụ tài chính phái sinh (chiếm tỷ trọng 72% tổng thu) tăng gấp rưỡi nhưng chi phí còn tăng mạnh hơn (75%) khiến tính riêng mảng này trong 6 tháng lỗ hơn 200 tỷ.

Chi tiết về kết quả kinh doanh mảng kinh doanh ngoại hối của SeABank trong 6 tháng đầu năm. (Nguồn: BCTC MSB).

VietABank cũng là một trong số ngân hàng có tăng trưởng đột biến lãi thuần từ kinh doanh ngoại hối trong 6 tháng với 14,5 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm trước chỉ đạt 1,5 tỷ đồng, gấp hơn 9 lần. Hay như HDBank với khoản lãi thuần từ mảng này tăng 405% so với cùng kỳ năm trước đạt mức 485 tỷ đồng.

Techcombank cũng gây ấn tượng khi chuyển từ lỗ hơn 240 tỷ trong nửa đầu năm 2023 thành lãi trên 956 tỷ đồng trong nửa đầu năm nay. Trong đó, chiếm chủ yếu lợi nhuận là khoản lãi thu từ ngoại tệ giao ngay với 1.532 tỷ đồng, tăng 116%; thu từ công cụ tài chính và phái sinh tiền tệ đạt 1.904 tỷ đồng.

Áp lực tỷ giá sẽ hạ nhiệt

Dữ liệu từ các ngân hàng cho thấy mức tăng trưởng đột biến từ kinh doanh ngoại hối của ngân hàng đến chủ yếu từ mang kinh doanh ngoại tệ giao ngay. Mảng này phụ thuộc nhiều vào biến động của tỷ giá USD và các ngoại tệ khác trong nước.

Chia sẻ tại họp báo mới đây, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết tỷ giá là vấn đề phức tạp trong thời gian qua khi chịu tác động từ nhiều vấn đề lớn từ bên trong lẫn bên ngoài, là mối quan hệ tổng hoà trong việc điều hành chính sách.

Trong nửa đầu năm nay, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) giữ mức lãi suất cao lâu hơn kỳ vọng thị trường cùng sự phân hóa trong điều hành chính sách tiền tệ của nhiều ngân hàng trung ương khiến đồng tiền của nhiều nước bị giảm giá, trong đó có VND.

Tính đến 23/7, VND đã mất giá khoảng 4,4% so với đồng USD, là mức mất giá thấp so với nhiều nước khác trên thế giới.

Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) cho rằng tỷ giá sẽ tiếp tục biến động trong quý III do ảnh hưởng từ nhu cầu nhập khẩu của doanh nghiệp. Nhưng sang tới quý IV, xu hướng hạ nhiệt sẽ rõ ràng hơn nhờ nguồn ngoại tệ cải thiện khi xuất khẩu được đẩy mạnh, kiều hối đổ về song song với dòng tiền FDI .

Từ những lập luận trên, KBSV dự báo tỷ giá sẽ ổn định trở lại và mức tăng cả là 3,5%, tương ứng đạt 25.120 USD/VND.

Trước đó, nhiều tổ chức cũng đã đưa ra các mức dự báo về tỷ giá USD/VND trong nửa cuối năm 2024. Cụ thể, ngân hàng UOB nhận định rằng VND sẽ mạnh dần so với USD, tỷ giá USD/VND lên 25.200 trong quý III/2024, 25.000 trong quý IV, 24.800 trong quý I/2025 và 24.600 trong quý II/2025.

Trong khi đó, theo báo cáo từ Shinhan Bank, tỷ giá hối đoái USD/VND sẽ sớm đạt đỉnh trong quý III và sau đó sẽ hạ nhiệt. Các chuyên gia từ Shinhan Bank dự báo tỷ giá USD/VND bình quân năm 2024 dự kiến sẽ ở mức 25.040 đồng.