Kiểm toán Nhà nước điểm tên loạt vấn đề trong quản lý đất khi cổ phần hoá DNNN tại Bình Định

Thành phố Quy Nhơn.

Kết quả kiểm toán cho thấy, trong 16 doanh nghiệp quản lý, sử dụng đất có 12/16 doanh nghiệp xây dựng phương án sử dụng đất trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, 4 doanh nghiệp không xây dựng phương án sử dụng đất là không đúng quy định.

Đối chiếu 7 doanh nghiệp nhận thấy, cơ bản doanh nghiệp cổ phần hoá đã thực hiện rà soát, xây dựng phương án sử dụng đất đối với diện tích đất đang quản lý, sử dụng theo quy định. Tuy nhiên, còn một số tồn tại.

Cụ thể, có 3 doanh nghiệp cổ phần hoá xây dựng phương án đối với 55 thửa đất hơn 341,7 nghìn m2 sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh với hình thức giao đất không thu tiền sử dụng đất là không đúng quy định của Luật Đất đai năm 2013 và Nghị định 59 về chuyển doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần.

Tuy nhiên, theo Kiểm toán Nhà nước, 49/55 thửa đất (223,3  nghìn m2) làm công trình cấp nước của Công ty CP cấp thoát nước Bình Định phê duyệt phương án giao đất không thu tiền sử dụng đất không làm ảnh hưởng tới nghĩa vụ tài chính về đất đai với ngân sách Nhà nước do các đối tượng này thuộc diện được miễn tiền thuê đất.

Công ty CP Đường sắt Nghĩa Bình xây dựng phương án sử đụng đất đối với thửa đất tại số 2 Phó Đức Chính (Lê Hồng Phong, Quy Nhơn) nhưng chia thành 5 khu chức năng khi chưa có phê duyệt quy hoạch chi tiết của cơ quan có thẩm quyền.

Bên cạnh đó, việc phê duyệt phương án sử dụng đất của 3 doanh nghiệp cổ phần hoá chậm so với quy định, bao gồm: Xí nghiệp thực phẩm Quy Nhơn, Công ty CP Cấp nước Bình Định, Công ty CP đường sắt Nghĩa Bình.

Qua kiểm toán nhận thấy, cơ bản phương pháp xác định giá trị quyền sử dụng đất khi xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá.

Tuy nhiên, có 2 thửa đất của  được địa phương xác định giá theo phương pháp so sánh trực tiếp nhưng chỉ thu thập thông tin của 2 thửa đất, chưa đủ 3 thửa tối thiểu có đặc điểm tương tự. Thông tin thu thập chỉ là giá bán ước tính của các tài sản tương đương mà không có thông tin về giá đất đã chuyển nhượng trên thị trường là chưa đảm bảo đúng quy định.

Về tình hình giao đất, cho thuê đất sau khi chuyển sang công ty cổ phần, có 16/18 doanh nghiệp cổ phần hoá được giao quản lý, sử dụng 107 thửa đất với tổng diện tích trên 8 triệu m2, trong đó có 14 thửa đất chưa được ban hành quyết định giao đất, thuê đất.

Đáng chú ý, có trường hợp Công ty CP Công viên cây xanh và Chiếu sáng đô thị Quy Nhơn được UBND tỉnh giới thiệu địa điểm để chuẩn bị đầu tư xây dựng xưởng cơ khí, nhà để xe kho bãi vật liệu. Tuy nhiên, công ty tự ý đầu tư tài sản trên thửa đất này khi chưa được giao đất, ký hợp đồng thuê đất.

"Sau đó, năm 2017, UBND tỉnh thu hồi chủ trương giao đất, UBND thành phố Quy Nhơn đã phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng đối với tài sản trên đất và đã sử dụng ngân sách Nhà nước chi trả hơn 3,4 tỷ đồng cho công ty là chưa có căn cứ”, báo cáo của Kiểm toán Nhà nước cho hay.

Qua kiểm toán còn nhận thấy một số tồn tại. Có 62 thửa đất (hơn 343,2 nghìn m2) Sở Tài nguyên và Môi trường chưa kịp thời tham mưu cho UBND tỉnh ban hành quyết định cho thuê đất, ký hợp đồng thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.