Khó thu thuế chuyển nhượng bất động sản sát với giá thị trường

Hơn 60.000 hồ sơ phải khai lại giá

Theo Cổng thông tin điện tử Tổng cục Thuế, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Cao Anh Tuấn vừa chủ trì cuộc họp về chống thất thu thuế đối với hoạt động kinh doanh chuyển nhượng bất động sản.

Tại cuộc họp, bà Nguyễn Thị Lan Anh,Vụ trưởng Vụ Quản lý Doanh nghiệp nhỏ vừa và Hộ kinh doanh, cá nhân cho biết, trong thời gian qua, ngành Thuế đã đẩy mạnh công tác quản lý đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản, đặc biệt siết chặt việc xử lý hình sự đối với hành vi trốn thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản. Việc đẩy mạnh triển khai giải pháp chống thất thu thuế từ bất động sản đã có những kết quả tích cực.

Theo đó, năm 2020 tăng gần 1.800 tỷ đồng, tương ứng tăng 12% so với năm 2019; năm 2021 tăng hơn 4.900 tỷ đồng, tương ứng tăng 30% so với năm 2020. Lũy kế ba tháng đầu năm 2022 tăng 3.200 tỷ đồng, tương ưng tăng 63% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong giai đoạn 1/1/2021 đến 15/1/2022, cơ quan thuế các cấp đã thực hiện đấu tranh chống thất thu với 233.983 tổ chức, cá nhân có hồ sơ chuyển nhượng bất động sản qua đó tăng thu hơn 500 tỷ đồng và chỉ tính riêng giai đoạn 1/1/2022 đến 31/3/2022, cơ quan thuế các cấp đã thực hiện đấu tranh với 60.289 hồ sơ, số thu tăng hơn 326 tỷ đồng.

Cụ thể, tại TP Hà Nội năm 2021 tăng 550 tỷ đồng so với năm 2020, tỷ lệ tăng 24% trong khi lượng hồ sơ tăng 11,7%. Tại TP HCM  năm 2021 tăng 20% với năm 2020, ba tháng đầu năm 2022 tăng 57,11% so với cùng kỳ. Cá biệt qua đấu tranh tại một số địa phương, các tổ chức cá nhân đã kê khai giá chuyển nhượng bất động sản tăng 2 - 5 lần so với giá kê khai ban đầu.

Chưa có sơ sở dữ liệu về giá giao dịch BĐS trên thị trường

Phát biểu tại cuộc họp, Phó cục trưởng Cục Thuế TP Hà Nội Viên Viết Hùng cho biết, do các chính sách liên quan đến đất đai chưa đồng bộ nên việc áp thuế đất sát với giá thị trường vẫn gặp rất nhiều khó khăn.

Trong đó, khó nhất hiện nay là Luật Đất đai quy định Bảng giá đất ổn định 5 năm, trong khi thực tế giá thị trường bất động sản lại biến động liên tục, dẫn đến việc giá quy định không sát với giá của thị trường bất động sản. Hiện nay cũng chưa có cơ quan nào xây dựng cơ sở dữ liệu về giá giao dịch trên thị trường bất động sản.

Phó cục trưởng Viên Viết Hùng cho rằng, việc thiếu cơ sở dữ liệu và căn cứ pháp lý về giá giao dịch thông thường trên thị trường nên việc đấu tranh, ấn định thuế đối với giá chuyển nhượng BĐS gặp rất nhiều khó khăn và tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với cơ quan thuế. Đó là chưa kể theo quy định hiện nay thời gian xử lý hồ sơ tại cơ quan thuế là không quá 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.

Cũng theo ông Hùng, đối với Hà Nội, thời gian xử lý hồ sơ tại cơ quan thuế chỉ có ba ngày, thời gian này chỉ đủ cho công chức thuế xử lý hồ sơ, không đủ thời gian để kiểm tra tính chính xác, trung thực của giá chuyển nhượng bất động sản theo kê khai. Với lượng hồ sơ chuyển nhượng bất động sản trong thời gian qua rất lớn thì cơ quan thuế không đủ thời gian và nguồn lực để thực hiện.

Bên cạnh đó, công tác phối hợp với các cơ quan, ban, ngành liên quan cũng gặp không ít khó khăn. Đơn cử như một số ngân hàng thương mại lấy lý do bảo mật thông tin khách hàng, không phối hợp với cơ quan thuế trong việc cung cấp thông tin giao dịch của người nộp thuế.

Kết luận cuộc họp, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Cao Anh Tuấn yêu cầu trong thời gian tới, các đơn vị cần tiếp tục tập trung tăng cường xây dựng cơ sở dữ liệu về giá đã giao dịch và kê khai thuế để làm căn cứ tính thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế. Đồng thời, để thu thuế chuyển nhượng bất động sản sát với giá thị trường, cơ quan thuế các địa phương cần tham mưu với UBND ra quyết định bảng giá đất có hệ số đất điều chỉnh giá đất riêng để làm căn cứ áp dụng tính thuế thu nhập chuyển nhượng bất động sản.

Tổng cục trưởng Cao Anh Tuấn yêu cầu các Cục Thuế đẩy mạnh rà soát đấu tranh với các tổ chức cá nhân, đặc biệt là các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản. Yêu cầu các đơn vị tự điều chỉnh giá kê khai tính thuế sát với giá thị trường chi tiết đến từng con đường, tuyến phố trong dự án.

“Đối với các trường hợp cố tình vi phạm cần chuyển hồ sơ sang Cơ quan Công an điều tra, xử lý nghiêm, đảm bảo công khai minh bạch trong hoạt động kinh doanh chuyển nhượng bất động sản. Đồng thời, về lâu dài, ngành Thuế sẽ tiếp tục tăng cường tham mưu cho các cơ quan chức năng sửa đổi các chính sách pháp luật để hoàn thiện cơ sở pháp lý để quản lý đối với hoạt động chuyển nhượng bất  động sản", Tổng cục trưởng Cao Anh Tuấn nhấn mạnh.