Kẻ thắng người bại sau cuộc bầu cử Nhật Bản vừa qua

Liên minh cầm quyền của Thủ tướng Shinzo Abe vẫn giữ được 2/3 số phiếu bầu trong Hạ viện ở cuộc bầu cử vào cuối tuần trước, mở đường cho các chính sách tiền tệ cực kỳ nới lỏng. Chính sách này đã đẩy cổ phiếu lên cao kỷ lục trong 2 thập kỷ qua, và giúp nền kinh tế lớn thứ hai châu Á tăng trưởng trong 6 quý liên tiếp. Đồng thời, áp lực đang tăng lên với ông Abe trong việc thúc đẩy tăng trưởng lương nhanh hơn và đẩy mạnh việc cải tổ thị trường lao động để bù lại lực lượng lao động đang già đi nhanh chóng.

Ngay sau chiến thắng của ông Abe, chỉ số chứng khoán Nikkei 225 lập kỷ lục trong 20 năm trở lại đây, đồng thời ghi nhận phiên tăng dài kỷ lục liên tiếp 15 ngày, trong bối cảnh kỳ vọng thu nhập các công ty sẽ được hưởng lợi từ việc tiếp tục chính sách tiền tệ siêu nới lỏng.

Sau đây là ảnh hưởng của kết quả bầu cử đối với các ngành và công ty chủ chốt:

Các doanh nghiệp xuất khẩu lớn

Chiến thắng của ông Abe trong năm 2012 với chính sách của ngân hàng trung ương về nới lỏng định lượng lớn đã làm hạ giá đồng yen. Đồng tiền này đã giảm giá từ đỉnh cao 2011 và trải thảm tăng trưởng cho những nhà sản xuất lớn nhất nước này như Toyota Motor.

Lợi nhuận của công ty đã được đẩy lên nhờ sự hồi phục trong xuất khẩu Nhật Bản, tăng trưởng hai con số trong 3 tháng qua. Một số công ty có thu nhập cao nhất từ đồng yen giảm giá là Fanuc, Canon, Nintendo, khi phần lớn lợi nhuận của họ đến từ nước ngoài.

Câu hỏi tiếp theo là chính phủ sẽ tiếp tục chính sách nới lỏng đến bao giờ. Với việc lạm phát vẫn còn thấp và tăng trưởng lương vẫn còn chậm chạp, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản Haruhiko Kuroda vẫn giữ đường lối nới lỏng tiền tệ mạnh mẽ của mình.

Biểu đồ tăng trưởng GDP và tỷ giá JPY/USD trong giai đoạn 2012-2017 (Nguồn: Bloomberg)

Hàng tiêu dùng

Ông Abe cũng đã xem cuộc bầu cử như một cơ hội để kiểm tra ý kiến công chúng trong việc tăng thuế tiêu thụ. Khi ông tăng thuế vào năm 2014, nền kinh tế rơi vào suy thoái. Từ đó, ông Abe đã 2 lần từ bỏ nhưng những dấu hiệu tăng trưởng gần đây cho thấy khó có thể làm việc này chậm trễ hơn nữa.

Trong chiến dịch tranh cử, ông Abe đã kết nối việc tăng thuế suất từ 8% lên 10% vào tháng 10/2019 với việc chi tiêu kế hoạch cho giáo dục và hỗ trợ các gia đình trẻ. Điều này có thể giúp ích cho các công ty bao gồm nhà xuất bản liên quan đến giáo dục Benesse và nhà điều hành trường học Gakken.

Những gã khổng lồ bán lẻ và tiêu dùng như Seven & i, Aeon, Kirin có thể bị ảnh hưởng, bởi vì thuế suất cao hơn sẽ làm giảm chi tiêu của người tiêu dùng.

Quốc phòng

Mọi người dự đoán chính quyền của ông Abe sẽ tăng chi tiêu vào vũ khí được sản xuất bởi các công ty như Mitsubishi Heavy Industries, Kawasaki Heavy Industries, Toshiba, IHI.

Điện hạt nhân

Ông Abe đã thề sẽ khởi động lại các lò phản ứng, sau khi các nhà máy hạt nhân quốc gia này bị ngưng lại để kiểm tra độ an toàn sau vụ động đất và sóng thần 2011 - gây nên rò rỉ 3 lò phản ứng hạt nhân ở trạm điện nguyên tử Fukushima Dai-Ichi.

Kansai Electric Power và Kyushu Electric Power vẫn là công ty phụ thuộc nhiều nhất vào điện hạt nhân, và các tập đoàn công nghiệp như Hitachi và Mitsubishi Heavy đều là những nhà cung cấp chính trong ngành.

Thuốc lá

Đảng của ông Abe cho biết họ định tăng thuế đối với các sản phẩm thuốc lá điện tử, trong khi vẫn giữ mức thuế suất hiện tại đối với những thuốc lá thông thường. Tập đoàn độc quyền Japan Tobacco đã bị thua cuộc trước các đối thủ nước ngoài Philip Morris International và British American Tobacco, những người đã dẫn đầu thị trường tăng trưởng nhanh của Nhật Bản trong thuốc lá ‘nóng-nhưng-không-cháy’.

Đồng thời, Đảng Tự do Dân chủ cầm quyền đã từ chối đề xuất cấm hút thuốc trong nhà trước Olympic 2020 ở Tokyo.

Cấp phép Sòng bạc

Chiến thắng của ông Abe là tin tốt đối với những công ty như Las Vegas Sands và Melco Resorts & Entertainment, những người đang tranh giành nhau khi chính phủ bắt đầu cho phép hoạt động các khu nghỉ dưỡng sòng bạc ở Nhật Bản. Thủ tướng đã ủng hộ sáng kiến này như một cách để thúc đẩy nền kinh tế nội địa.

Việc đệ trình luật cho các khu nghỉ dưỡng sòng bạc đã bị trì hoãn đến năm sau. Các nhà lập pháp có thể trì hoãn đến tận tháng 5 hay tháng 6, theo một quan chức chính phủ. Các sòng bạc có lẽ sẽ không mở cửa cho đến tận 2023, theo Bloomberg Intelligence.