HSBC: Tiêu dùng ở ASEAN dự báo chậm lại trong 2023 nhưng ở Việt Nam vẫn có sự vững vàng nhất định
Trong báo cáo vừa công bố, HSBC dự báo tiêu dùng ở ASEAN sẽ chậm lại vào năm 2023 nhưng mỗi nước mỗi khác; tiêu dùng tại Philippines có thể sẽ chậm lại nhiều nhất, trong khi Việt Nam, Malaysia và Singapore có thể cho thấy sự vững vàng nhất định.
Dự báo dựa trên số liệu việc làm của người lao động và thu nhập từ công việc đó - động lực chính của tiêu dùng.
Biểu đồ dưới đây thể hiện tỷ trọng số lượng người có việc làm ở ASEAN so với xu hướng trước đại dịch, có thể thấy lao động Philippines và Thái Lan lần lượt đã vượt trên mức xu hướng, góp phần hỗ trợ phục hồi tiêu dùng ở cả hai nền kinh tế trong năm ngoái.
Tuy nhiên, sang năm 2023, nếu chu kỳ lặp lại thì sẽ không có lợi cho hai nước này. Phục hồi về việc làm có thể đã tới ngưỡng vào năm 2022 và sẽ khó có thể tạo thêm nhiều việc làm trong nền kinh tế để thúc đẩy tiêu dùng hộ gia đình hơn nữa vào năm 2023. Tuy nhiên, HSBC cho rằng khác với Philippines, Thái Lan vẫn có thể dựa vào sự bùng nổ du lịch dự kiến diễn ra trong năm 2023 để tạo việc làm hoặc thay thế công việc cũ bằng những công việc được trả lương cao hơn.
Các chuyên gia tại đây nhấn mạnh cơ hội phục hồi ở Việt Nam và Malaysia vẫn còn, khi đó sẽ hỗ trợ tiêu dùng hộ gia đình ở một mức độ nào đó. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý có những rủi ro suy giảm khi các nền kinh tế này chịu ảnh hưởng nặng nề từ tình trạng thương mại toàn cầu chậm lại.
Với Indonesia, sự phục hồi thị trường lao động của nước này cũng hỗ trợ chi tiêu của người tiêu dùng. Đặc biệt, mức tăng lương ở thành thị (chiếm 57% dân số) mạnh hơn mức tăng lương ở nông thôn, mặc dù vẫn ở dưới mức trước đại dịch do lạm phát cao hơn nên mức hưởng lợi cũng bị ảnh hưởng.
Về thu nhập của người lao động ở các nước ASEAN, nó có tăng lên giữa làn sóng lạm phát năm 2022 không, HSBC cho rằng Việt Nam và Indonesia được lợi, trong khi Malaysia và Philippines chứng kiến giá hàng hóa và dịch vụ có tốc độ tăng nhanh hơn tiền lương vào năm 2022, làm “xói mòn” sức mua và cắt giảm tiêu dùng trong tương lai gần. Tác động do lạm phát thường không thấy ngay được và các hộ gia đình có thể sẽ tiếp tục điều chỉnh lại chi tiêu của họ trong suốt cả năm do chi phí sinh hoạt tăng mạnh.
Tuy nhiên, một lần nữa, mức độ suy giảm của mỗi nước ASEAN một khác. Sức mua của tiền lương không giảm nhiều ở Malaysia, nơi thị trường lao động tiếp tục phục hồi gần mức trước đại dịch, trong khi sức mua ở Việt Nam thậm chí còn tăng lên, tiếp thêm sự vững vàng cho nền kinh tế trong năm 2023.
Tuy nhiên, Philippines đã chứng kiến sức mua của tiền lương giảm đáng kể, trong đó chi phí sinh hoạt lại tăng gần gấp đôi so với mức tăng tiền lương. Tình trạng suy giảm này có thể sẽ ảnh hưởng đến tiêu dùng trong năm 2023 khi các hộ gia đình tìm cách để duy trì cuộc sống trong bối cảnh ngân sách hộ gia đình eo hẹp.
