Hải Phòng: Phát hành hàng trăm tỷ đồng trái phiếu để… gửi ngân hàng!

Đây là nội dung được Kiểm toán Nhà nước (KTNN) vừa công bố tại Báo cáo kiểm toán ngân sách địa phương năm 2015 của Thành phố Hải Phòng, thực hiện từ ngày 28/9/2016 đến ngày 22/11/2016.

Báo cáo kiểm toán cho thấy nhiều vấn đề bất cập trong quản lý ngân sách tại Hải Phòng

Phát hành trái phiếu rồi… gửi ngân hàng!

Năm 2015, Hải Phòng phát hành 500 tỷ đồng trái phiếu chính quyền địa phương. Qua kiểm toán cho thấy, việc phát hành trái phiếu chính quyền địa phương đảm bảo thủ tục, quy trình theo quy định; vốn vay được sử dụng đúng mục đích.

Năm 2015, địa phương phân bổ, sử dụng 234 tỷ đồng trên tổng số 500 tỷ đồng phát hành (bằng 46,8% tổng số phát hành), số còn lại 266 tỷ đồng gửi ngân hàng thương mại (sử dụng lãi tiền gửi để bù lãi phát hành trái phiếu).

Theo KTNN, việc chậm phân bổ, sử dụng nguồn vốn vay cho thấy Đề án phát hành trái phiếu chính quyền địa phương chưa phù hợp thực tế, dẫn tới giảm hiệu quả việc vay vốn. Địa phương gửi nguồn thu phát hành trái phiếu chưa sử dụng tại ngân hàng thương mại là chưa phù hợp với quy định của Luật NSNN năm 2002 – KTNN đánh giá.

KTNN cũng cho biết, dư nợ vay tại thời điểm địa phương lập, trình Đề án phát hành trái phiếu chính quyền địa phương bằng 24% tổng mức ngân sách đầu tư xây dựng cơ bản của ngân sách thành phố, phù hợp với quy định.

Tuy nhiên, thành phố không thực hiện lập kế hoạch vay, trả nợ, không xây dựng hạn mức vay theo quy định tại Nghị định số 79 năm 2010 của Chính phủ. Việc phân bổ, sử dụng vốn phát hành trái phiếu chính quyền địa phương chưa kịp thời làm ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn, làm tăng chi phí phải trả từ NSNN 543,7 triệu đồng.

Vi phạm Chỉ thị của Thủ tướng, không ai chịu trách nhiệm

Theo số liệu báo cáo của địa phương, tổng số nợ đọng xây dựng cơ bản (XDCB) trên địa bàn thành phố đến 31/12/2015 là 3.198,9 tỷ đồng, tăng 28,8 tỷ đồng so với 2014. Qua kiểm toán tổng hợp tại Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, 2 chủ đầu tư và 3 Ban quản lý dự án cho thấy vẫn còn một số sai sót.

Cụ thể, công tác tổng hợp, báo cáo nợ đọng XDCB chưa chính xác, xác định thiếu gần 81 tỷ đồng. Chưa xử lý nợ đọng XDCB triệt để; chưa xây dựng cụ thể lộ trình xử lý dứt điểm nợ XDCB; chưa phân loại nợ đọng, xác định cụ thể nguyên nhân nợ đọng. Đáng chú ý, địa phương còn để phát sinh tăng 150,5 tỷ đồng nợ đọng XDCB sau thời điểm 31/12/2014, vi phạm Chỉ thị 07 năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ.

Cơ quan kiểm toán phê, địa phương vẫn chưa có hình thức kiểm điểm, xác định rõ trách nhiệm của từng cấp, từng cơ quan (gắn với trách nhiệm cá nhân) trong việc báo cáo, tổng hợp số liệu nợ đọng và để phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản sau thời điểm 31/12/2014 (UBND thành phố Hải Phòng, UBND quận Ngô Quyền, Hồng Bàng, Hải An, huyện An Lão).

Trong công tác tổng hợp lập báo cáo quyết toán NSNN, cơ quan kiểm toán đánh giá, các đơn vị cơ bản đã tuân thủ quy định trong tổng hợp, lập báo cáo quyết toán thu, chi ngân sách; phản ánh đầy đủ, kịp thời các khoản thu, chi ngân sách thuộc niên độ quyết toán 2015.

Tuy nhiên, báo cáo quyết toán chưa phản ánh đầy đủ số liệu thu vay, trả nợ gốc vay theo Luật NSNN. Cụ thể, số thực vay 800 tỷ đồng, số hạch toán 251 tỷ đồng, chênh lệch thiếu 549,9 tỷ đồng; số trả nợ vay 281,6 tỷ đồng, số hạch toán 81,6 tỷ đồng, chênh lệch thiếu 200 tỷ đồng.

Báo cáo quyết toán của Hải Phòng còn để xảy ra chênh lệch hàng trăm tỷ đồng

Về việc quản lý, sử dụng các quỹ tại địa phương, qua kiểm toán cho thấy các quận, huyện chưa chuyển số dư Quỹ phòng chống bão lụt về Quỹ phòng chống thiên tai TP Hải Phòng gần 1,3 tỷ đồng. Quận Ngô Quyền thực hiện chi từ nguồn thu Quỹ phòng chống thiên tai không đúng thẩm quyền gần 770 triệu đồng; còn Quỹ đầu tư và phát triển đất Hải Phòng đã tính thừa phí ủy thác phải trả theo quy định 75 triệu đồng.

Qua kiểm toán thấy địa phương đã thực hiện ghi thu, ghi chi vào NSNN theo quy định. Tuy nhiên, Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Hải Phòng đã đề nghị Sở Tài chính, Kho bạc Nhà nước TP. Hải Phòng ghi thu, ghi chi chưa đúng số tiền thực chi trong năm tại các trường do Sở này quản lý. Cụ thể, ghi thu ghi chi thừa hơn 4,3 tỷ đồng đối với 25 đơn vị; ghi thu ghi chi thiếu gần 4,5 tỷ đồng đối với 13 đơn vị. Quận Hải An chưa thực hiện ghi thu ghi chi vào ngân sách số tiền trên 36,1 tỷ đồng do còn vướng mắc trong hạch toán.