Giảm 24% giá thành, Bauxite Nhôm Lâm Đồng lãi hơn 60 tỉ đồng

Dự án Tổ hợp Bauxite Nhôm Lâm Đồng

Thông tin từ Bộ Công Thương vừa phát đi cho biết, Đoàn kiểm tra của Bộ mới đây đã kiểm tra thực địa hai dự án nhà máy Alumin Nhân Cơ (Đắk Nông) và Tân Rai (Lâm Đồng).

Báo cáo Đoàn công tác Bộ, chủ đầu tư Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) cho biết Dự án Nhà máy Alumin Tân Rai (hay còn gọi là Dự án Tổ hợp bauxit - nhôm Lâm Đồng) và Dự án Nhà máy sản xuất alumin Nhân Cơ - Đắk Nông (dự án Nhân Cơ) có cùng công suất 650.000 tấn alumin/năm.

Dự án Tân Rai đã đi vào vận hành, sản xuất thương mại từ 1.10.2013. Năm 2016 đạt công suất 600.000 tấn và năm 2017 đạt công suất thiết kế 650.000 tấn/năm. Hiện, công trình đã được nghiệm thu, đưa vào sử dụng, các bên đang thực hiện các bước lập hồ sơ quyết toán hợp đồng.

TKV cũng cho biết hiện sản phẩm alumin/hydrat của dự án đã được bán đến các thị trường như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Thái Lan; dự kiến trong thời gian tới sẽ mở rộng sang các khu vực tại thị trường Trung Đông, Malaysia...

Theo phương án đầu tư, Dự án Tân Rai sẽ có thời gian lỗ kế hoạch trong 4 năm đầu đi vào sản xuất kinh doanh. Đặc biệt, chủ đầu tư TKV tiết lộ dự án này đã phải giảm giá thành sản phẩm alumin từ 5,81 triệu đồng/tấn năm 2014, xuống còn 4,107 triệu đồng/tấn năm 2016. Năm 2017, đơn giá bình quân dự kiến giảm còn 3,935 triệu đồng/tấn (bằng 76% so với giá thành thời điểm ban đầu năm 2014).

Với giá xuất khẩu alumin của thị trường hiện nay, TKV báo cáo alumin có giá trên 300 USD/tấn. Dự án bắt đầu tự cân bằng thu chi, thời gian lỗ kế hoạch của Dự án Tân Rai dự kiến sẽ không bị tăng và bắt đầu có lãi từ năm 2017. Với mức cắt giảm giá thành trên, trong 6 tháng đầu năm 2017, lợi nhuận trước thuế của dự án ước tính đạt trên 60 tỉ đồng.

Tại Dự án Tân Rai, TKV cho biết giá trị thực hiện là 15.218 tỉ đồng, không vượt tổng mức đầu tư dự án đã duyệt (15.414 tỉ đồng). Hiện công trình đã nghiệm thu quyết toán và giải ngân đạt khoảng 12.937 tỉ đồng.

Tại Dự án Alumin Nhân Cơ, cho đến nay cũng đã cơ bản hoàn thành công tác đầu tư xây dựng. Từ ngày 30.9.2016, Nhà máy đã được đưa vào chạy thử có tải đồng bộ và ngày 16.12.2016 đã ra sản phẩm alumin đầu tiên.

Tính đến ngày 3.7.2017 đã xuất được 32.891 tấn hydrat và 163.663 tấn alumin. Để chuẩn bị cho việc bàn giao Nhà máy Alumin Nhân Cơ đi vào vận hành thương mại từ tháng 7.2017, TKV cho biết đã thực hiện quá trình vận hành thử nghiệm tính năng hai lần.

Ông Đặng Thanh Hải - Tổng giám đốc TKV nhấn mạnh: "Hai dự án Nhân Cơ và Tân Rai là 2 dự án thí điểm và đang trong quá trình thử nghiệm, dù hết sức nỗ lực cố gắng nhưng cũng khó tránh khỏi những trục trặc phát sinh".

Dự án Tổ hợp Bauxite - Nhôm Lâm Đồng do TKV làm chủ đầu tư được đưa vào vận hành từ tháng 9.2013 với công suất 650.000 tấn alumin/năm (tăng 50.000 tấn so với thiết kế). Dự án gồm 3 hợp phần là khai thác mỏ bauxite, Nhà máy tuyển quặng bauxite và Nhà máy Alumina.

Dự án có tổng số vốn đầu tư ban đầu dự kiến gần 7.800 tỉ đồng, sau đó được tăng vốn lên gấp đôi tới 15.414 tỉ đồng. Tuy nhiên sau 3 năm chạy máy, dự án này đã lỗ tới 3.700 tỉ đồng, trong đó khoản lỗ do hoạt động sản xuất kinh doanh chiếm gần 70%, khoảng 2.520 tỉ đồng; lỗ do chênh lệch tỷ giá 1.176 tỉ đồng và phần còn lại do vượt lỗ lũy kế theo kế hoạch 1.660 tỉ đồng.

Trước đó, kết quả thanh tra tại dự án cho thấy dự án này thua lỗ là do kéo dài thời gian đầu tư làm phát sinh chi phí. Bên cạnh đó, thời điểm dự án đi vào sản xuất là lúc giá alumin - nhôm trên thị trường thế giới sụt giảm, cộng với thuế tài nguyên, thuế - phí môi trường tăng.

Đáng chú ý, Tổ hợp bauxite - Nhôm Lâm Đồng từng khiến dư luận hoang mang khi để xảy ra sự cố vỡ đường ống dẫn nước dư từ hồ bùn đỏ về nhà máy tuyển quặng hay sự cố rò rỉ ống khói... gây ảnh hưởng tới môi trường.

Còn tại dự án Nhà máy sản xuất Alumin Nhân Cơ, vốn đầu tư cho dự án này cũng tăng rất mạnh so với dự kiến ban đầu. Cụ thể, tổng vốn đầu tư ban đầu năm 2007 chỉ là 3.285 tỉ đồng, sau đó được điều chỉnh tăng gấp hơn 5 lần lên tới 16.821 tỉ đồng. Trong quá trình đầu tư, dự án này cũng gây ra một số sự cố ảnh hưởng nhất định tới môi trường như sự cố vỡ đường ống dẫn sút Nhà máy Alumin Nhân Cơ vào ngày 23.7.2016 tại Đăk Nông

Lần kiểm tra này của Đoàn kiểm tra của Bộ Công Thương tại hai dự án alumin Nhân Cơ và Tân Rai là nhằm làm rõ hiệu quả mà hai dự án thí điểm này đem lại, từ đó Bộ Công Thương có cơ sở tổng hợp báo cáo đề xuất Thường trực Chính phủ và Bộ Chính trị về định hướng tiếp theo của hai dự án trong thời gian tới.