Doanh nghiệp Trung Quốc xếp hàng chờ tìm hiểu cơ hội chuyển nhà máy sang Việt Nam, các KCN hứa hẹn kiếm nhiều tiền

Hơn 10 khách hàng Trung Quốc vẫn đang chờ bà Nguyen Thi Nga, giám đốc kinh doanh tại Khu công nghiệp Deep C của Việt Nam để tìm hiểu về việc chuyển nhà máy sang Việt Nam sau khi Hội chợ Trung Quốc – ASEAN vừa kết thúc, SCMP đưa tin.

“Kể từ năm ngoái, doanh nghiệp Trung Quốc bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến việc dời nhà máy sang Việt Nam. Nhu cầu đặc biệt bùng nổ trong năm nay, sau hai năm đại dịch”, bà Nga trả lời SCMP tại Hội chợ Trung Quốc – ASEAN vừa tổ chức tại TP Nam Ninh, thủ phủ của Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc,

Hội nghị thượng đỉnh Thương mại - Đầu tư Trung Quốc - ASEAN kéo dài 4 ngày, cũng vừa kết thúc hôm qua 19/9. Hơn 2.000 doanh nghiệp từ 10 nước thành viên ASEAN và Trung Quốc đã tham dự diễn đàn thường niên, trong đó nhiều doanh nghiệp đang tìm kiếm cơ hội kinh doanh mới.   

Vị giám đốc kinh doanh cho biết có khoảng 30 khách hàng Trung Quốc – bao gồm các nhà sản xuất trong lĩnh vực hóa chất, điện tử và tấm pin mặt trời – trong toàn bộ 5 khu thuộc tổ hợp công nghiệp của Deep C. Một nửa trong số này mới chỉ hợp tác cùng họ kể từ năm 2022.

“Chúng tôi đang mong đợi sẽ có thêm nhiều nhà đầu tư tham gia”, bà Nga nói và cho biết thêm có khoảng 7-8 nhà đầu tư Trung Quốc sẽ chuyển đến vào cuối năm nay.      

Kể từ khi chiến tranh thương mại với Mỹ Trung nổ ra năm 2018, Việt Nam là điểm đến ưa thích của các doanh nghiệp muốn di dời chuỗi sản xuất ra khỏi Trung Quốc nhằm tránh thuế nhập khẩu của Mỹ, nhưng sự cạnh tranh trong khu vực dự kiến sẽ gay gắt hơn trong việc thu hút đầu tư từ Trung Quốc, SCMP nhận định.

Môi trường chính trị ổn định của Việt Nam và lực lượng lao động trẻ, chi phí thấp thứ ba trong khu vực châu Á là những lợi thế giúp Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất và xuất khẩu trong khu vực.

Tuy nhiên, các các chuyên gia đã dự báo về việc các nhà nhập khẩu phương Tây, đặc biệt là Mỹ có thể sẽ thắt chặt quy tắc xuất xứ. Đồng nghĩa với việc các công ty nhập linh kiện, nguyên phụ liệu phục vụ đầu vào cho sản xuất từ Trung Quốc nhưng lắp ráp tại những quốc gia như Việt Nam để tránh thuế sẽ chịu giám sát chặt chẽ hơn.

Mặc dù việc thắt chặt quy tắc xuất xứ có thể áp dụng với cả những quốc gia khác, không chỉ Việt Nam, nhưng theo giám đốc kinh doanh một khu công nghiệp của Malaysia, các nước khác trong khu vực đang có thêm cơ hội để trở thành lựa chọn hấp dẫn với những nhà đầu tư từ Trung Quốc.

“Theo chúng tôi được biết, các doanh nghiệp Trung Quốc đang tìm những địa điểm khác ngoài Việt Nam vì quy tắc xuất xứ hàng hóa đang bị giám sát ngày càng chặt chẽ, trong khi đó các nước Đông Nam Á khác chưa bị áp các quy định này”, vị này cho hay.

Mặc dù khu công nghiệp Malaysia đến nay mới chỉ thu hút một vài khách hàng Trung Quốc nhưng vị giám đốc kinh doanh này đều đặn đến Trung Quốc ít nhất mỗi tháng một lần kể từ đầu năm nhằm thu hút đầu tư.

“Thực tế là chúng tôi có cơ sở hạ tầng tương đối phát triển và quan trọng nhất là lượng người nói tiếng Trung đông đảo giúp chúng tôi trở thành một điểm đến hấp dẫn”, vị này nói thêm.

Tuy nhiên, đối với nhiều công ty Trung Quốc đang muốn chuyển dịch sản xuất sang Đông Nam Á, chi phí vẫn là mối quan tâm hàng đầu.

Pan Junxian, chủ doanh nghiệp cung cấp vật liệu xây dựng Giang Tô, đã tham dự hội chợ để tìm kiếm địa điểm tiềm năng nhằm chuyển ít nhất 1/3 chuỗi sản xuất của mình ra khỏi Trung Quốc.

Nhưng Pan cho biết ông bị sốc khi biết rằng chỉ có thể tiết kiệm được khoảng 20% chi phí nhân công khi chuyển đến Việt Nam. Trong khi đó, ông phát hiện ra Thái Lan cũng là một lựa chọn hấp dẫn với nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên tương đối rẻ.

“Nhà máy của tôi sẽ sử dụng nhiều điện nên tôi cần tính toán kỹ vị trí nào giúp tiết giảm chi phí”, ông nói.

Trong giai đoạn COVID-19, Pan từng sa thải một nửa số công nhân trong nhà máy. Hiện ông đang tìm cách dần dần mở rộng quy mô kinh doanh trở lại nhưng ưu tiên hiện tại là cắt giảm chi phí và tìm thị trường xuất khẩu mới.

“Tôi không tự tin vào việc mở rộng hoạt động kinh doanh của mình trong vài năm tới khi xét đến tình trạng kinh tế trì trệ cả trong nước và quốc tế”. Nhưng nếu các công ty mua sản phẩm của chúng tôi để sản xuất chuyển ra khỏi Trung Quốc, chúng tôi cũng phải di chuyển theo”, Pan nói thêm.