Cổ phiếu chứng khoán 'bung lụa' - sức hút từ phái sinh?

Thị trường chứng khoán ngày cuối tuần không thật sự mạnh nếu nhìn từ chỉ số VN-Index tăng có 0,02%. Tuy nhiên giao dịch không vì thế mà kém sôi động.

Cổ phiếu chứng khoán đột biến

Các thông tin dồn dập liên quan đến việc triển khai thị trường phái sinh ngay trong tháng 8 bắt đầu được nhà đầu tư chú ý. Liên tục mấy ngày qua các công ty chứng khoán gửi thư mời khách hàng mở tài khoản cũng như mời tham dự các hội thảo về cơ hội đầu tư trên thị trường phái sinh. Mặc dù khả năng thị trường này giao dịch sôi động ngay từ đầu hay không vẫn còn khá mờ mịt thì các công ty chứng khoán với đội ngũ chuyên nghiệp lại là đối tượng sẵn sàng trước tiên.

Thị trường phái sinh như thông lệ quốc tế, chỉ cần một thời gian ngắn là có tốc độ tăng trưởng thanh khoản cao. Giao dịch trên thị trường phái sinh về cơ bản không khác nhiều lắm với giao dịch cổ phiếu. Thị trường phái sinh hứa hẹn là kênh thu hút khách hàng lớn cho các công ty chứng khoán.

Từ đầu tuần, cổ phiếu nhóm ngành chứng khoán đã có giao dịch khá tích cực, nhưng đến hôm nay mới đồng loạt tăng giá. Diễn biến sôi động bất ngờ này có thể là do sức hút từ thị trường phái sinh được nhà đầu tư chiết khấu vào giá.

Quả thực các mã chứng khoán đều thuộc nhóm tăng mạnh nhất thị trường hôm nay: SSI tăng 1,73%, HCM tăng 2,1%, VND tăng 3,75%, SHS tăng 7,79%, BSI tăng 3,5%, CTS tăng 5,08%, AGR tăng 4,4%...

Ngoài các cổ phiếu công ty chứng khoán hàng đầu nói trên, các cổ phiếu công ty nhỏ hơn cũng tăng rất tốt. Tuy nhiên điểm khác biệt căn bản trong diễn biến tăng mạnh hôm nay là tính thanh khoản. Chỉ các công ty chứng khoán lớn mới thu hút được nhà đầu tư đổ tiền quy mô lớn.

Ngoài khả năng hấp thụ lượng tiền lớn ổn định khiến rủi ro thanh khoản thấp, các công ty chứng khoán lớn mới là đối tượng hưởng lợi từ việc triển khai thị trường chứng khoán phái sinh.

Một yếu tố nhạy cảm ít được nói tới trong câu chuyện khai mở thị trường, là tính cạnh tranh sẽ tăng lên rất nhiều. Hiện tại nhóm công ty chứng khoán tham gia thị trường phái sinh có thể chia làm hai loại: Các công ty có thể trực tiếp giao dịch (được phép tự doanh và đầu tư) cùng khả năng thanh toán bù trừ; và các công ty chứng khoán không được phép giao dịch trực tiếp. Các công ty chứng khoán không được giao dịch trực tiếp sẽ phải mở một tài khoản tổng hợp tại công ty chứng khoán khác và nhà đầu tư ở đó phải ủy thác giao dịch.

Nói cách khác, nhà đầu tư đang có tài khoản ở các công ty “loại hai” sẽ phải ủy thác cho công ty nếu muốn giao dịch phái sinh. Còn không, nhà đầu tư sẽ phải chuyển qua sử dụng dịch vụ của công ty chứng khoán được quyền giao dịch trực tiếp. Điều này có thể dẫn đến hiện tượng dịch chuyển tập khách hàng nếu như thị trường phái sinh trở nên sôi động.

Cổ phiếu rổ HSX30 tích cực

Ngoài câu chuyện cổ phiếu chứng khoán bất ngờ mạnh lên hôm nay, các blue-chips thuộc rổ cổ phiếu HSX30 cũng giao dịch tốt hơn mặt bằng chung của thị trường. Chỉ số HSX30-Index đóng cửa tăng 0,47% còn VN-Index chỉ tăng 0,02%.

Sản phẩm được cho là sẽ giao dịch chủ yếu đối với nhà đầu tư trên thị trường phái sinh là hợp đồng tương lai của chỉ số HSX30-Index. Mức độ liên quan giữa thị trường phái sinh với các cổ phiếu và chỉ số HSX30-Index là rất lớn. Đặc biệt là các tổ chức đầu tư có khả năng giao dịch chênh lệch giá nên việc có trong danh mục các cổ phiếu của rổ HSX30 là rất quan trọng.

Chỉ số VN-Index hôm nay tăng quá nhẹ không liên quan nhiều đến giao dịch chung của cổ phiếu. Nguyên nhân trực tiếp là các cổ phiếu ngân hàng đã sụt giảm quá nhiều: VCB giảm 0,65%, BID giảm 2,18%, CTG giảm 0,99%, MBB giảm 0,85%, EIB giảm 0,76%. STB là mã duy nhất của nhóm ngân hàng tăng 3,25%.

Giá dầu sụt giảm mạnh sang ngày thứ hai liên tục cũng đang khiến cổ phiếu dầu khí bị ảnh hưởng. Điển hình là GAS đang giảm 1,25%. Cổ phiếu này đã tăng gần 20% trong vòng 2 tháng qua khi giá dầu phục hồi từ đáy tháng 6 nên việc điều chỉnh giảm cũng là lẽ thường.

Các cổ phiếu vốn lớn nói trên đồng loạt giảm mạnh đã khiến VN-Index giảm. Tuy nhiên cổ phiếu thì đa phần tăng giá tốt. Trên toàn thị trường, cứ 1 cổ phiếu giảm giá lại có 1,28 cổ phiếu tăng giá. Vì vậy thị trường hôm nay tuy điểm số kém xa hôm qua nhưng giao dịch thực chất lại tích cực hơn.