Chuyển nhượng cổ phần tại Dự án Xơ sợi Ðình Vũ: Ðiều tra những khuất tất

Công ty CP Hóa dầu và xơ sợi Ðình Vũ càng sản xuất càng lỗ

PVN cho đối tác vay tiền để góp vốn

Nội dung chính mà cơ quan điều tra đề nghị PVN cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan việc PVN mua lại hơn 34,2 triệu cổ phần của Tập đoàn Dệt may VN (Vinatex) và Tổng Công ty CP Phong Phú tại PVTEX, như: Cơ sở pháp lý, tổ chức, cá nhân nào cho phép PVN mua lại cổ phần của hai công ty nêu trên với giá 10.000 đồng/cổ phần; trình tự thủ tục chuyển nhượng cổ phần được tiến hành ra sao; tập thể, cá nhân nào thuộc PVN phụ trách việc lập phương án chuyển nhượng?

Trước đó, Thanh tra Chính phủ (TTCP) ban hành kết luận thanh tra việc đầu tư xây dựng Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi Polyeste Đình Vũ, trong đó nêu rõ những dấu hiệu bất thường trong góp vốn và chuyển nhượng vốn tại PVTEX.

Cụ thể, năm 2007, PVN ký thỏa thuận hợp tác với Vinatex thực hiện Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi Đình Vũ tại Khu kinh tế Đình Vũ, Hải Phòng với tổng mức đầu tư ban đầu dự kiến 324,8 triệu USD (tương đương 5.400 tỷ đồng). Pháp nhân được hai bên lập ra để quản lý dự án là PVTEX, đồng thời làm chủ đầu tư. Theo đó, tỷ lệ góp vốn của PVN là 39%, Vinatex góp 14%; Tổng công ty Phong Phú góp 5%…

Theo quy định, trong 90 ngày kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Vinatex phải góp đủ vốn theo cam kết song công ty này không thực hiện. Ngoài ra, PVN còn cho Vinatex và Tổng Công ty CP Phong Phú vay vốn để góp vốn điều lệ vào PVTEX hơn 311 tỷ đồng (trong đó, cho Vinatex vay 229,6 tỷ đồng; Tổng Công ty CP Phong Phú 82 tỷ đồng). Việc PVN cho Vinatex và Tổng Công ty CP Phong Phú vay tiền để góp vốn cũng là nội dung mà Cơ quan điều tra Công an TP Hải Phòng đề nghị PVN giải trình rõ.

Đến năm 2009, theo nghị quyết Đại hội đồng cổ đông PVTEX phê duyệt tăng tỷ lệ góp vốn của PVN từ 39% lên 56% và đồng ý việc thoái vốn của 6 cổ đông có tổng tỷ lệ góp vốn tại PVTEX là 17%. Như vậy, sau thời điểm này, PVTEX chỉ còn 5 cổ đông, gồm PVN, Vinatex, Tổng Công ty CP Phong Phú, Tổng Công ty Tài chính CP Dầu khí và Tổng Công ty Phân bón và Hoá chất dầu khí (CTCP).

Theo tính toán ban đầu, dự án sẽ hoàn vốn sau 8 năm 8 tháng. Tuy nhiên, kết quả sản xuất của dự án từ khi chạy thử cho đến lúc vận hành thương mại đều lỗ. Tổng số lỗ trong 3 năm (2012 - 2014) là 1.472 tỷ đồng, đến cuối năm 2015 thì nhà máy dừng hoạt động hẳn.

“Gánh” lỗ nghìn tỷ

Mặc dù PVTEX lỗ nặng, song vào tháng 12/2014, PVN đã nhận chuyển nhượng toàn bộ cổ phần của Vinatex và Tổng Công ty CP Phong Phú tại dự án xơ sợi này. TTCP cũng chỉ rõ việc PVN nhận chuyển nhượng toàn bộ cổ phần của hai cổ đông sáng lập PVTEX là Vinatex và Tổng Công ty CP Phong Phú là làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể, tháng 1/2013, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tái cơ cấu PVN giai đoạn 2012 - 2015, trong đó yêu cầu PVN giảm tỷ lệ góp vốn tại PVTEX từ 56% xuống tối thiểu 36%.

“Như vậy, đề xuất, quyết định của PVN và Bộ Công Thương đồng ý cho Vinatex và Tổng Công ty CP Phong Phú thoái vốn khỏi PVTEX, theo đó làm tăng tỷ lệ góp vốn của PVN tại PVTEX từ 56% lên 75% là chưa phù hợp với quyết định của Thủ tướng về phê duyệt Đề án tái cơ cấu PVN” - TTCP nêu rõ.

Ngoài ra, TTCP cho rằng, theo quy định, việc chuyển nhượng vốn giữa Vinatex và PVN phải được lập phương án xác định thời điểm chuyển nhượng, giá mua, giá bán để trình phê duyệt song hai đơn vị này đã không thực hiện đúng quy định.

Mặt khác, Bộ Công Thương với chức năng được phân cấp thực hiện quyền, trách nhiệm và nghĩa vụ chủ sở hữu nhà nước tại PVN, Vinatex cũng không kiểm tra, giám sát việc chuyển nhượng cổ phần giữa PVN và cổ đông nói trên.

“Hậu quả là PVN mua cổ phần với mệnh giá ban đầu là 10.000 đồng/cổ phần, trong khi PVTEX lỗ 1.472 tỷ đồng ngoài phương án tài chính của dự án, dẫn đến PVN phải gánh chịu toàn bộ các khoản công nợ, lỗ của dự án đã đầu tư; gánh trách nhiệm lỗ hơn 278 tỷ đồng (tính tỷ lệ sở hữu vốn) của Vinatex và Tổng Công ty CP Phong Phú. Những thiếu sót, vi phạm trên thuộc trách nhiệm của Bộ Công Thương, HĐQT, tổng giám đốc PVN, Vinatex thời kỳ từ năm 2007 đến nay” - TTCP xác định.