Chậm trễ hoàn thành khu tái định cư phục vụ dự án cao tốc Bắc – Nam

Đến cuối tháng 9/2023, có 4/12 khu tái định cư xây dựng hoàn thành. Các khu còn lại, chính quyền các địa phương đang khắc phục khó khăn về đất đắp nền, vật liệu xây dựng (đá, cát) để sớm hoàn thành và bàn giao cho các hộ dân; đảm bảo khu tái định cư có điều kiện cơ sở vật chất phải bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ.

Chờ đất tái định cư để xây nhà

Ông Nguyễn Văn Tâm (thôn Bình Nông, xã Xuân Lâm, thị xã Sông Cầu) là một trong những hộ ở địa phương đã tự nguyện tháo dỡ nhà cửa, chuồng trại nuôi gia súc để giao toàn bộ phần nền nhà, vườn cây với diện tích hơn 2 ha để thi công dự án cao tốc Bắc - Nam trước khi nhận tiền đền bù. Tuy nhiên, đến cuối tháng 9/2023 các khu tái định cư tại thị xã Sông Cầu vẫn đang thực hiện san lấp mặt bằng nên gia đình ông và nhiều hộ khác vẫn phải chờ đất tái định cư để xây nhà mới; một số hộ phải tìm nơi ở tạm.

Ông Nguyễn Văn Tâm, thôn Bình Nông, xã Xuân Lâm, thị xã Sông Cầu chia sẻ, mặc dù, cuộc sống hiện tại có khó khăn, bất tiện vì phải ở tạm nhưng vì chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước nên gia đình sẵn sàng bàn giao mặt bằng cho chính quyền địa phương. Sau này công trình hoàn thành, bản thân mình, gia đình mình cũng được hưởng lợi nên không có suy tính nhiều. Chỉ mong sao sớm nhận được đất bố trí trong khu tái định cư để gia đình xây nhà mới, ổn định cuộc sống lâu dài.

Tại khu tái định cư xã Hòa Tân Đông (thị xã Đông Hòa), giai đoạn 1 hệ thống hạ tầng đã được đầu tư khang trang, sạch đẹp. Tuy nhiên giai đoạn 2, chủ đầu tư vẫn chưa thể tiếp tục triển khai thi công vì vướng giải phóng mặt bằng đối với một số diện tích đất nông nghiệp. Vì thế tiến độ của toàn bộ khu tái định cư Hòa Tân Đông không thể hoàn thành trong tháng 9/2023. Một số hộ dân đã bốc thăm số lô đất tái định cư nhưng vì chưa hoàn tất các thủ tục về giá đất; nhận tiền đền bù nên chưa thể xây dựng nhà ở.

Ông Trương Văn Kiên, xã Hòa Tân Đông, thị xã Đông Hòa cho biết, bà con trong khu vực này rất chủ động bàn giao mặt bằng cho chính quyền địa phương để nhận đất tái định cư và kịp xây dựng nhà ở trong mùa khô. Bây giờ đã là mùa mưa nhưng đất chưa được bố trí bà con thấy rất lo lắng. Phải qua mùa mưa năm 2023 này gia đình mới xây dựng được nhà mới...

Để có mặt bằng bàn giao cho chủ đầu tư thi công các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam, tỉnh Phú Yên phải xây dựng 12 dự án để bố trí tái định cư cho 377 hộ có nhà bị ảnh hưởng. Đến cuối tháng 9/2023, có 4/12 khu tái định cư tại huyện Phú Hòa, Tây Hòa và thị xã Đông Hòa (giai đoạn 1) xây dựng hoàn thành hạ tầng kỹ thuật. Các khu tái định cư còn lại đang triển khai đẩy nhanh tiến độ thi công.

Nguyên nhân của việc chậm tiến độ là do khó khăn về nguồn đất san lấp mặt bằng vì thế chính quyền địa phương đang trình cấp có thẩm quyền cấp phép sử dụng nguồn đất dôi dư trong phạm vi diện tích các dự án thành phần của cao tốc Bắc – Nam. Bên cạnh đó, các huyện, thị xã, thành phố hoàn tất thủ tục pháp lý để trình Hội đồng Nhân dân tỉnh Phú Yên phê duyệt giá đất để có cơ sở giao đất cho các hộ gia đình sớm xây dựng nhà ở.

Phải tạo được sự đồng thuận

Huyện Tuy An đang làm chủ đầu tư 3 dự án tái định cư phục vụ 150 hộ dân bị ảnh hưởng dự án cao tốc Bắc - Nam. Sau nhiều lần chậm tiến độ, địa phương này cam kết cuối tháng 10/2023 sẽ hoàn thành việc xây dựng hạ tầng tất cả các khu tái định cư.

Để tạo sự đồng thuận của người dân trong việc bốc thăm, di dời về nơi mới, huyện xây dựng phương án giá đất đảm bảo hài hòa lợi ích cho người dân. Bên cạnh đó, hệ thống hạ tầng kỹ thuật được đầu tư đồng bộ, đảm bảo tối thiểu là bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ của người dân.

Ông Huỳnh Gia Hoàng, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Tuy An cho biết, khi được bố trí tái định cư, các hộ gia đình đều băn khoăn giá đất cụ thể các khu tái định cư liệu có quá cao và số tiền đền bù giải tỏa có đủ để xây dựng mới hay không. Quan điểm của huyện là khi xây dựng giá đất phải có sự hài hòa giữa giá đất hiện tại và khu tái định cư. Mặt bằng giá đất khu tái định cư cũng tương thích với giá đất đền bù khi giải phóng mặt bằng. Đối với hạ tầng khu tái định cư cũng được đầu tư xây dựng hiện đại để người dân khi xây dựng nhà ở mới sẽ yên tâm hơn.

Tính đến cuối tháng 9/2023, tỉnh Phú Yên đã bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư đạt 96,08%; phần khối lượng còn lại tương ứng với 3,55/90,12km chủ yếu là đất nhà ở của hộ gia đình. Vì vậy, ngoài việc đẩy nhanh tiến độ thi công hạ tầng tái định cư, chính quyền các địa phương đang tích cực vận động, hỗ trợ để người dân đồng thuận và sớm bàn giao diện tích mặt bằng còn lại.

Qua tiếp xúc với cử tri và trực tiếp kiểm tra tiến độ thi công các khu tái định cư, bà Cao Thị Hòa An, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Phú Yên yêu cầu chính quyền các địa phương ngoài việc đối thoại cần lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của người dân.

Trong quá trình triển khai đền bù, định giá đất phải công khai minh bạch, công bằng. Đây là những yêu tố quyết định để tạo sự đồng thuận trong dân khi di dời đến các khu tái định cư. Từ đó, người dân sẽ chủ động sớm bàn giao mặt bằng thi công các dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam đoạn qua địa phận tỉnh Phú Yên...