Brasil đối mặt với lượng sụt giảm cà phê Robusta thu hoạch trong năm 2017

Sự phục hồi bất ngờ về sản lượng cà phê Arabica của Brasil sau hạn hán hai năm trước đây khiến họ tin tưởng rằng sản xuất cà phê Robusta cũng có thể phục hồi nhanh chóng như vậy.

"Sau năm 2014, sản xuất arabica phục hồi nhanh hơn nhiều so với bất cứ ai mong đợi, nhưng tình trạng không tương tự với robusta," do sự khác biệt về nông học, trong đó cây cà phê robusta đã bị ảnh hưởng tồi tệ hơn do vấn đề thiếu nước bởi nó không có khả năng tiếp cận những nguồn ẩm sâu. Cây cà phê Robusta được trồng từ các dòng vô tính, có xu hướng "phát triển các rễ nông", gần với bề mặt khác với những cây rễ cọc và sâu được trồng từ hạt giống hữu tính.

Xu hướng này cho rễ cạn chỉ được tăng cường tưới tiêu nhiều hơn cho khu vực cây trồng, bởi vậy khi hạn hán, mức độ ảnh hưởng trở nên nghiêm trọng.

"Khi người nông dân không thể tưới nữa, rễ cây không đủ sâu để hút độ ẩm trong đất", ông Brando nói.

"Rất nhiều cây chết, và trong khi chúng có thể được trồng lại, cây sẽ không cho ra trái cho đến năm 2018."

Vốn là nước sản xuất cà phê Robusta lớn thứ hai thế giới, và xuất khẩu là chính, Brasil vừa qua đã lần đầu tiên phải nhập khẩu rất nhiều. Nhà nước đang xem xét việc nới lỏng chính sách nhập khẩu của họ, vì mặc dù chưa bao giờ việc nhập khẩu Robusta chính thức bị cấm, nhưng sự quan liêu trong quản lý khiến việc nhập khẩu hầu như không khả thi.

Tuy nhiên, trước tình trạng thiếu nguồn cung nghiêm trọng bởi hạn hán trong cả hai năm 2015 và 2016, áp lực từ các nhà rang xay, đặc biệt là hiệp hội cà phê hòa tan của Brasil, Abics đã khiến chính phủ nới lỏng cho nhập khẩu.

Việt Nam và Indonesia, các nước trồng cà phê robusta đứng thứ nhất và thứ ba thế giới, đã được Brasil xem xét để tiến hành nhập khẩu.

Trong khi nhiều nhà rang xay có thể dùng Arabica thay cho robusta, nhưng đó không phải là phương án được lựa chọn cho nhiều nhóm cà phê hòa tan vốn đã có cam kết lâu dài cho thương hiệu của các bên thứ ba, ông Brando nói.

"Thật khó cho họ để thực hiện việc sử dụng thay thế”, ước tính nhu cầu Robusta cho công nghiệp sản xuất cà phê hòa tan khoảng 3.6 triệu bao một năm, trong đó khoảng 80% được xuất khẩu.

Tuy nhiên, ông cũng đặc biệt lo ngại về đề xuất nhập khẩu của các nhà sản xuất cà phê hòa tan, xuất phát từ bài học với ca cao trước đây. Sau một đợt bùng phát mạnh bệnh chổi phù thủy trên cây ca cao, vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990, sự cho phép nhập khẩu ca cao đã bị cáo buộc gây cản trở sự phục hồi của ngành ca cao Brasil sau khi dịch đi qua.

"Ca cao được nhập khẩu từ các nước mà đã đảm bảo cho sản xuất của họ, nhưng cùng với đó người trồng ca cao của Brazil đã không bao giờ có thể cạnh tranh được".

Hiện, giá cà phê Robusta kỳ hạn giao dịch phổ biến nhất trên sàn ICE London ở mức 2,071 USD/tấn. Cà phê của Việt Nam được thương nhân trả giá với mức trừ lùi so với giá của ICE khoảng 60 – 80 USD/tấn.

Giá cà phê Robusta trên sàn London