BoJ tăng lãi suất lên mức cao nhất trong 17 năm, các động thái kế tiếp phụ thuộc vào mùa 'shunto'

Hôm 24/1, các quan chức BoJ đã tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản (bps) lên 0,5%, mức cao nhất kể từ năm 2008. Động thái này phù hợp với dự đoán của các nhà kinh tế tham gia khảo sát của CNBC.

Trong tuyên bố của mình, BoJ tiết lộ 8 thành viên hội đồng chính sách của ngân hàng trung ương này ủng hộ quyết định tăng lãi suất, chỉ duy nhất ông Toyoaki Nakamura phản đối.

Sau cuộc họp, đồng yen tăng 0,6% lên mức 155,12 yen đổi 1 USD, trong khi chỉ số chứng khoán chính của Nhật Bản là Nikkei 225 nhích nhẹ. Lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản tăng 2,5 bps lên 1,23%.

Trước đó, ngân hàng trung ương Nhật Bản từng lưu ý rằng giá cả cần tăng trưởng “lành mạnh” để các quan chức có thể nâng lãi suất. Động lực để lạm phát bền vững hơn là mức tăng lương của người lao động.

Trước cuộc họp, các quan chức cấp cao nhất, bao gồm Thống đốc Kazuo Ueda và Phó Thống đốc Ryozo Himino, hàm ý rằng ngân hàng trung ương Nhật Bản sẵn sàng tăng lãi suất.

Trọng tâm là tiền lương

BoJ sẽ theo dõi chặt chẽ các cuộc đàm phán tiền lương “shunto” và hy vọng sẽ thấy tiền lương “tăng trưởng mạnh” trong năm tài chính 2025, ông Himino chia sẻ trong bài phát biểu trước các lãnh đạo doanh nghiệp hôm 14/1.

Trong tuyên bố chính sách, BoJ lưu ý rằng nhiều công ty bày tỏ “họ sẽ tiếp tục tăng lương đều đặn trong các cuộc đàm phán tiền lương vào mùa xuân năm nay, theo sau mức tăng tích cực vào năm ngoái” do lợi nhuận doanh nghiệp đang cải thiện và thị trường lao động thắt chặt.

Người đứng đầu Liên đoàn Lao động Nhật Bản (Rengo) cho biết mức tăng lương năm nay phải vượt con số 5,1% đạt được vào năm ngoái vì tiền lương thực tế của người lao động vẫn tiếp tục giảm, Reuters đưa tin.

Chủ tịch Tomoko Yoshino nhấn mạnh Rengo sẽ đàm phán mức tăng lương tối thiểu 5% trong năm nay và nhắm mục tiêu tăng ít nhất 6% cho các doanh nghiệp nhỏ để thu hẹp khoảng cách thu nhập với người lao động tại các công ty lớn.

BoJ ước tính trong bối cảnh tiền lương tiếp tục đi lên, lạm phát lõi đã tăng dần lên mức mục tiêu 2%.

Báo cáo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) công bố đầu ngày 24/1 cho thấy lạm phát toàn phần tại Nhật Bản đạt 3,6% vào tháng 12/2024, mức cao nhất kể từ tháng 1/2023. Lạm phát lõi chạm mức 3%.

BoJ dự đoán lạm phát toàn phần có khả năng sẽ duy trì quanh mức 2,5% cho năm tài khoá kết thúc vào tháng 3/2026, do các yếu tố như giá nhập khẩu tăng cao vì đồng yen mất giá.

Sẽ có thêm các đợt tăng lãi suất khác?

Trong một lưu ý vào ngày 21/1, ông Vincent Chung, quản lý cấp cao tại T. Rowe Price, cho rằng trong tương lai BoJ sẽ tăng dần lãi suất và đưa chi phí đi vay liên ngân hàng tại Nhật Bản lên mức 1% vào cuối năm nay.

Ông nói thêm rằng lãi suất chính sách thậm chí có thể vượt quá 1% vì mức này khá gần với khoảng dưới trong phạm vi lãi suất trung lập của BoJ.

Hồi tháng 9/2024, thành viên hội đồng chính sách BoJ Naoki Tamura cho biết lãi suất trung lập ít nhất phải đạt khoảng 1%, dù ngân hàng trung ương này không có dự báo chính thức về lãi suất trung lập.

Cũng theo lưu ý của ông Chung, các quan chức Nhật Bản từng cho biết tình trạng biến động của đồng yen là khá lớn, nhưng BoJ nhiều khả năng sẽ không can thiệp mạnh mẽ như năm ngoái.

Vào tháng 72/2024, đồng nội tệ Nhật Bản từng chạm mức thấp nhất so với đồng USD kể từ năm 1986 là 161,96 yen đổi 1 USD. Giới chức Nhật Bản sau đó xác nhận họ đã chi 5.530 tỷ yen (tương đương 36,8 tỷ USD) để hỗ trợ đồng yen trong tháng đó.

Tính chung cả năm 2024, Nhật Bản đã chi hơn 15.320 tỷ yen (khoảng 97 tỷ USD) để nâng đỡ đồng nội tệ.