Bộ Tài chính: Tốc độ vay nước ngoài của Việt Nam có khả năng vượt hạn mức

Theo báo cáo của Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc gửi đến các đại biểu Quốc hội ngày 12/10 vừa qua, căn cứ Quyết định 856/QĐ-TTg của Thủ tướng, hạn mức rút vốn ròng tự vay tự trả của doanh nghiệp (DN) và tổ chức tín dụng (TCTD) trung dài hạn năm 2021 là 6.350 triệu USD, tốc độ tăng dư nợ ngắn hạn từ 18-20%/năm so với dư nợ đến cuối năm 2020.

Trong năm 2021, vay và trả nợ nước ngoài của DN và TCTD theo phương thức tự vay, tự trả dự báo tăng mạnh, theo đó mức rút vốn ròng trung, dài hạn cả năm 2021 ở mức 6.346 triệu USD, chưa bao gồm các khoản vay nước ngoài mới phát sinh đăng ký và rút vốn trong quý IV.

Theo Bộ Tài chính, dự kiến tốc độ tăng dư nợ nước ngoài ngắn hạn là 25%/năm, có khả năng vượt hạn mức được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Theo lý giải trong báo cáo của Bộ trưởng Tài chính, nguyên nhân chính của việc các khoản vay nước ngoài không được Chính phủ bảo lãnh tăng mạnh trong năm 2021 xuất phát từ nhu cầu vay của doanh nghiệp gia tăng nhằm đáp ứng nguồn vốn phục vụ sản xuất kinh doanh, phù hợp với chính sách thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam và hỗ trợ nhập khẩu hàng hóa dịch vụ tăng cao trong bối cảnh điều kiện lãi suất toàn cầu giảm mạnh.

Bên cạnh đó, các DN giãn tiến độ trả nợ vay nước ngoài sang các năm tiếp theo do khó khăn tài chính vì dịch bệnh làm số trả nợ giảm dẫn đến số rút vốn ròng tăng hơn mức dự báo.

Các TCTD đẩy mạnh vay nước ngoài để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn phát triển sản xuất kinh doanh, góp phần hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, vừa hỗ trợ các DN chịu ảnh hưởng của dịch bệnh được giãn nợ theo chủ trương của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Đồng thời, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn lạc quan vào sự phát triển của thị trường Việt Nam thể hiện qua nhu cầu mua trái phiếu quốc tế của các DN Việt Nam phát hành từ đầu năm đến nay tăng cao. 

Với những diễn biến trên, nợ nước ngoài của quốc gia so với GDP đến cuối năm 2021 dự kiến ở mức khoảng 38,8% GDP, đảm bảo mục tiêu trần nợ nước ngoài của quốc gia hàng năm không quá 50% GDP theo mức Quốc hội phê duyệt. 

Quy mô vay nước ngoài của DN và TCTD theo phương thức tự vay, tự trả chiếm khoảng 23,9% GDP; nợ nước ngoài của Chính phủ và Chính phủ bảo lãnh khoảng 14,9% GDP.

Về trả nợ nước ngoài của quốc gia, dự báo chỉ tiêu trả nợ nước ngoài của quốc gia so với kim ngạch xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ năm 2021 (không bao gồm nghĩa vụ trả nợ gốc ngắn hạn dưới 12 tháng) dự kiến ở mức 5,8%, đảm bảo trong giới hạn được Quốc hội cho phép là 25%.

Trên cơ sở dự báo xuất khẩu cả năm 2021 ước đạt khoảng 313 tỷ USD trong trường hợp dịch bệnh được kiểm soát, hoạt động sản xuất sớm được khôi phục trở lại trong quý IV.