Bán lẻ online xuyên biên giới có thể thành ngành xuất khẩu lớn thứ 5

Dự báo được nêu trong "Báo cáo hoạt động 2023: Trao quyền cho doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam" do Amazon Global Selling Việt Nam vừa công bố.

Báo cáo chỉ ra hai khả năng phát triển với xuất khẩu thương mại điện tử xuyên biên giới đến 2027. Trong đó, kịch bản thông thường, kim ngạch xuất khẩu lĩnh vực này có thể đạt 5 tỷ USD (tương đương 124.200 tỷ đồng).

Kịch bản cao, các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ Việt Nam được hỗ trợ, tăng xuất khẩu online thì kim ngạch có thể đạt 12 tỷ USD, tức 296.300 tỷ đồng vào 2027. Mức này cao hơn 2,4 lần so với kịch bản thông thường và thương mại điện tử bán lẻ sẽ trở thành ngành xuất khẩu lớn thứ 5 của Việt Nam.

Năm ngoái, kim ngạch xuất khẩu Việt Nam đạt gần 356 tỷ USD, theo số liệu của Tổng cục Thống kê. Năm nhóm ngành có kim ngạch xuất khẩu trên 20 tỷ USD, gồm điện tử - máy tính và linh kiện; điện thoại và linh kiện; máy móc - thiết bị; dệt may và nông - lâm, thủy sản.

Amazon Global Selling đánh giá hàng Việt có cơ hội tăng xuất khẩu online khi tiêu dùng toàn cầu tiếp tục dịch chuyển từ offline sang online. Dự kiến quy mô thị trường bán lẻ online năm nay là hơn 31,3 tỷ USD, chiếm gần 13% bán lẻ toàn cầu. Con số này sẽ tăng lên hơn 40,5 tỷ USD vào 5 năm tới, tương đương 15% tiêu dùng toàn cầu.

Các nhà bán lẻ Việt đã bán hơn 17 triệu sản phẩm trên Amazon - trang thương mại điện tử lớn nhất thế giới - trong một năm (tính tới 31/8/2023), với giá trị tăng một nửa so với cùng kỳ 2022. Số nhà bán hàng Việt trên sàn này cũng tăng 40%, nhưng tập đoàn không tiết lộ số lượng cụ thể mà chỉ cho biết là "hàng nghìn".

Hiện 5 ngành hàng "made in Vietnam" bán chạy nhất, gồm nhà cửa, nhà bếp, sức khỏe - chăm sóc cá nhân, may mặc và làm đẹp. Báo cáo đánh giá danh mục này phản ánh kinh nghiệm sản xuất lâu năm và các mũi nhọn xuất khẩu của Việt Nam như nội thất, trang trí nhà cửa, may mặc.

"Đà tăng của các ngành hàng mới nổi như sức khỏe - chăm sóc cá nhân và làm đẹp, giúp bức tranh xuất khẩu trực tuyến của Việt Nam ngày càng rộng mở", báo cáo nhận định. Năm ngoái, số nhà bán hàng Việt có doanh thu vượt 100.000 USD trên Amazon tăng 70%.

Theo nghiên cứu của Công ty tư vấn Access Partnership (Anh), kim ngạch xuất khẩu qua thương mại điện tử bán lẻ của Việt Nam năm 2022 ước khoảng 80.700 tỷ đồng (3,5 tỷ USD).

Hai thị trường xuất khẩu chính của các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ là Đông Nam Á và Trung Quốc. Tuy nhiên, Nhật Bản, Mỹ và Liên minh châu Âu sẽ là những thị trường ưu tiên của họ trong 5 năm tới. Bởi, người tiêu dùng ở các nước phương Tây tăng tần suất mua và chi tiêu online cho hàng từ Việt Nam từ 2020.

"Thương mại điện tử là một trong các xu hướng lớn tiếp theo dành cho các doanh nghiệp muốn phát triển toàn cầu", Gijae Seong, Giám đốc điều hành Amazon Global Selling Việt Nam nhận định. Theo ông, câu hỏi đặt ra là liệu các doanh nghiệp có thể tận dụng xu hướng này nhanh chóng, nắm bắt nhu cầu tiêu dùng toàn cầu và xây dựng kế hoạch tăng trưởng dài hạn hay không.

Access Partnership nhận định các doanh nghiệp Việt phải đối mặt với những thách thức về giao dịch trực tuyến khi chịu thuế hải quan cao hơn và chi phí hậu quần xuyên biên giới đắt đỏ.

Để tận dụng tối đa cơ hội xuất khẩu thương mại điện tử, hãng tư vấn của Anh lưu ý các doanh nghiệp cần được hỗ trợ pháp lý và tài chính nhiều hơn. Các biện pháp như thiết lập các khu thương mại điện tử xuyên biên giới, cung cấp các khoản tài trợ xuất khẩu và thương mại điện tử sẽ đóng vai trò then chốt.