Bà Quyết Tâm: TP HCM không gánh vác ngân sách thì còn địa phương nào?

Sáng 7/12, kỳ họp thứ 12 HĐND TP.HCM khóa IX bước vào phiên thảo luận và thông qua nghị quyết các tờ trình của UBND TP.HCM.

Đối với dự thảo dự thảo nghị quyết về dự toán thu ngân sách Nhà nước, nhiều đại biểu băn khoăn vì chỉ tiêu quá cao, thành phố khó mà hoàn thành được. Tuy nhiên bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, Chủ tịch HĐND TP.HCM, cho rằng thành phố không tận thu mà sẽ có giải pháp để hoàn thành nhiệm vụ.

"Biết rõ là còn thách thức nhưng TP.HCM không gánh thì không có địa phương nào gánh nổi", bà nói.

Chỉ tiêu thu tăng, giữ lại quá ít

Theo dự thảo nghị quyết về dự toán thu ngân sách Nhà nước; thu, chi ngân sách thành phố năm 2019, tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn là 399.125 tỷ đồng, tăng 5,93% so với dự toán năm 2018 và tăng 7,98% so với ước thực hiện năm 2018. Trong đó, thu nội địa là 272.325 tỷ đồng, thu từ hoạt động xuất nhập khẩu là 108.800 tỷ đồng và thu từ dầu thô là 18.000 tỷ đồng.

Trước đó, theo đánh giá của HĐND TP, năm 2018, UBND TP đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tiếp tục triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, tạo môi trường thuận lợi phát triển sản xuất, kinh doanh, đầu tư doanh nghiệp, tổ chức thực hiện nhiệm vụ tài chính - ngân sách đạt được những kết quả nhất định.

Đại biểu Phạm Hiếu Nghĩa băn khoăn chuyện thu ngân sách TP.HCM khó đạt trong năm 2019.

Tuy nhiên, thành phố vẫn không hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách trên địa bàn do Trung ương giao dự toán năm 2018 tăng quá cao so với năm 2017, vượt quá khả năng huy động nguồn thu trên địa bàn.

Theo báo cáo kinh tế, xã hội thành phố năm 2018, tổng thu ngân sách Nhà nước ước thực hiện năm 2018 là 369.621 tỷ đồng, đạt 98,1% dự toán, tăng 7,14% so với cùng kỳ. Trong đó, thu nội địa đạt 234.677 tỷ đồng, đạt 91,6% dự toán.

Tại phần thảo luận, đại biểu Phạm Hiếu Nghĩa băn khoăn về chỉ tiêu thu ngân sách năm 2019 trên địa bàn thành phố. Theo ông, mặc dù GRDP của thành phố năm 2018 tăng 8,3% và 3 năm qua tăng liên tục nguồn thu nội địa. Nguồn thu nội địa là nguồn thu chính, chiếm tỷ trọng 2/3 tổng nguồn thu ngân sách nhưng lại có xu hướng giảm dần.

Theo đại biểu Nghĩa, thu ngân sách năm 2018 ước đạt 98,1%, con số này so với cùng kỳ tăng 7,14%. Trong khi đó, Chính phủ giao chỉ tiêu ngân sách năm 2019 cho thành phố là gần 400.000 tỷ đồng, tăng 7,98% so với năm 2018.

“Thành phố được giao chỉ tiêu tăng thu ngân sách nhưng tỷ lệ để lại cho thành phố không thay đổi, vẫn duy trì 18%. Trong khi đó, số thu nội địa có xu hướng giảm dần. Tôi băn khoăn là năm 2018 thu chưa được mà năm 2019 tăng chỉ tiêu, khó mà hoàn thành. Năm 2017, thu ngân sách đạt 99%, năm 2018 ước đạt 98%. Vậy theo logic, tôi đoán thu ngân sách là 97%. Vậy biện pháp nào để đảm bảo thu ngân sách 2019”, đại biểu Nghĩa nói.

Giám đốc Sở Tài chính TP Phan Thị Thắng cho biết năm 2019 thành phố sẽ có nhiều giải pháp để thu ngân sách, trong đó thành phố sẽ dựa vào thẩm quyền được giao theo Nghị quyết 54 của Quốc hội.

“Định kỳ 6 tháng sẽ đánh giá lại việc thu ngân sách và bổ sung giải pháp triển khai. Thành phố sẽ cố gắng hết sức”, bà Thắng nói.

TP.HCM không gánh thì còn ai?

Trước băn khoăn của đại biểu, Chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm cũng thừa nhận thành phố đang đứng trước nhiều thách thức và một số nhiệm vụ Quốc hội và Chính phủ giao cho thành phố rất nặng nề.

“Nhưng với vai trò đầu tàu kinh tế cả nước, vai trò chia sẻ cùng với cả nước và các địa phương, chúng ta thấy chỉ tiêu thu ngân sách thành phố mặc dù cao so với thực lực của thành phố, chúng ta có nhiều khó khăn nhưng không phải không làm được nếu có giải pháp đủ mạnh. Mong đại biểu chia sẻ”, bà Tâm nói.

Bà Tâm đưa ra một số giải pháp như rà soát lại nguồn thu xem có thất thu hay không ở các lĩnh vực như chuyển giá, trốn thuế… Đồng thời, tăng cường cải cách hành chính tạo môi trường thông thoáng hấp dẫn đầu tư; khuyến khích người dân đầu tư phát triển kinh tế; thành phố có giải pháp đồng bộ phát triển kinh tế.

Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm cho rằng TP.HCM sẽ không tận thu mà tìm cách tăng quy mô nguồn thu lên để hoàn thành dự toán. Ảnh: Lê Quân.

Để hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách, theo Chủ tịch HĐND TP, thành phố không tận thu mà có nhiều giải pháp tăng quy mô nền kinh tế để tăng nguồn lực, tạo nguồn thu cho ngân sách.

“Có khó khăn, thách thức nhưng đây là trách nhiệm, vai trò của thành phố với Chính phủ, cả nước, mong đại biểu thể hiện ý chí quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ. Băn khoăn thì rất băn khoăn nhưng nếu TP.HCM không gánh vác thì khó có địa phương nào gánh vác được ngân sách quốc gia, vì thành phố góp 28-30% ngân sách quốc gia”, bà Tâm nói.

Chủ tịch HĐND TP cho biết thành phố nhìn thấy khả năng phát triển và cùng cố gắng đưa ra giải pháp.

“Trước đây có những giải pháp thực hiện chưa mạnh mẽ, mong UBND TP điều hành mạnh mẽ hơn; quận/huyện, Cục thuế, Hải quan TP nỗ lực nhiều hơn nữa. Tôi tin rằng chúng ta vượt qua khó khăn và hoàn thành tốt nhiệm vụ”, bà Tâm chốt lại trước đại biểu HĐND TP biểu quyết thông qua dự thảo nghị quyết.