Ai sẽ mua dự án bột giấy trị giá 2.759 tỷ đồng, nợ phải trả 2.651 tỷ?

Nhà máy bột giấy Phương Nam. Ảnh: TL

Dự án bột giấy Phương Nam là 1 trong số 12 dự án nghìn tỷ thua lỗ thuộc Bộ Công Thương. Trong báo cáo mới đây về phương án xử lý 12 dự án, liên quan đến dự án đầu tư sản xuất bột giấy Phương Nam, Bộ Công Thương cho biết, tháng 9/2016 Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã có ý kiến đồng ý về chủ trương bán đấu giá toàn bộ tài sản cố định và hàng hóa tồn kho của Dự án nhà máy này.

“Hiện nay, Bộ Công Thương đã thực hiện xong bước thuê tư vấn thẩm định giá khởi điểm, phương án bán đấu giá dự án và đang chuẩn bị các thủ tục pháp lý để tổ chức bán đấu giá công khai dự án”, Bộ Công Thương cho biết.

Đây là dự án được đầu tư ban đầu bởi Công ty TNHH Một thành viên Phát triển công nghiệp và vận tải (Tracodi - tên giao dịch ở thời điểm đó là Công ty Đầu tư Phát triển Giao thông vận tải thuộc Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 6).

Tháng 10/2003, dự án được UBND tỉnh Long An phê duyệt báo cáo khả thi với tổng mức đầu tư 1.487 tỷ đồng tuy nhiên sau nhiều năm không thể hoàn thành dù tháng 11/2007 đã điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án lên 2.286 tỷ đồng, tháng 6/2009 chủ đầu tư dự án được chuyển từ Tracodi sang Tổng công ty Giấy Việt Nam (Vinapaco) thuộc Bộ Công Thương.

Theo đó, Tổng công ty Giấy Việt Nam đã triển khai nhiều công việc với mục tiêu đưa dự án vào hoạt động, song khi được chạy thử có tải cả hệ thống luôn bị tắc nghẽn, toàn bộ dây chuyền đã không thể tiếp tục chạy thử.

Tổng công ty đã mời chuyên gia nước ngoài nghiên cứu khắc phục sự cố nhưng kết quả nhận được là dự án không có khả năng khắc phục sự cố, không có hiệu quả về mặt kinh tế và không khả thi.

Trong một báo cáo, Bộ Công Thương từng cho biết, số liệu quyết toán dự án Nhà máy bột giấy Phương Nam đã được kiểm toán của công ty TNHH Kiểm toán Việt Anh tại thời điểm 31/12/2015 tổng nguồn vốn là 2.703 tỷ đồng. Trong đó đáng lưu ý, khoản nợ dài hạn lên đến 2.426 tỷ đồng, nợ ngắn hạn 225,8 tỷ đồng và vốn chủ sở hữu chỉ vỏn vẹn 107,6 tỷ đồng.

Tuy nhiên, tại báo cáo này, Bộ Công Thương chưa phản ánh được nguồn vốn thực tế đã giải ngân tính đến thời điểm 31/12/2015 lên đến 2.759 tỷ đồng.

Thời điểm này Bộ Công Thương cũng đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép bán đấu giá đối với toàn bộ tài sản cố định và hàng hoá tồn kho của dự án theo quy định của pháp luật.

Đối với các khoản nợ phải trả, Bộ Công Thương đề nghị Tổng công ty Giấy Việt Nam tiếp tục thanh toán cho các nhà thầu thực hiện dự án theo biên bản đối chiếu công nợ đã được 2 bên xác nhận.

Đồng thời, đề nghị Bộ Tài chính tiếp tục trả nợ cho Ngân hàng Societe General đối với khoản nợ đã đến hạn theo quy định.

Song với phương án mà Bộ Công Thương đưa ra có thể thấy, Bộ Công Thương chưa đưa ra được phương án xử lý dứt điểm đối với khoản nợ phải trả 2.651 tỷ đồng tính đến 31/12/2015 của các đơn vị là Ngân hàng Societe General 465 tỷ đồng, và nợ phải trả Bộ Tài chính vì trước đó Bộ Tài chính đã ứng ra từ Quỹ tích luỹ trả nợ nước ngoài để trả nợ thay Tổng công ty Giấy Việt Nam, số tiền phải trả lên đến hơn 1.398 tỷ đồng.