5 lý do Donald Trump cần Trung Quốc

Donald Trump. Ảnh: Bloomberg

Từ "ăn cắp" việc làm của người Mỹ, thao túng tiền tệ đến thất bại trong việc kiềm chế tham vọng hạt nhân của Triều Tiên, Donald Trump đã dội nhiều cáo buộc lên Trung Quốc. Ông này cũng phá vỡ nhiều thập kỷ nguyên tắc ngoại giao khi đặt ra câu hỏi về chính sách Một Trung Quốc, chính sách thừa nhận chủ quyền của Bắc Kinh đối với Đài Loan.

Tuy vậy, nhiều chuyên gia cho rằng vị Tổng thống mới của Mỹ vẫn cần Trung Quốc nếu muốn hoàn tất một số cam kết. Theo Bloomberg, có 5 lĩnh vực sau đây mà củ cà rốt sẽ có ích hơn là cây gậy trong chính sách của Trump với Trung Quốc.

Việc làm

Trong bài đăng đầu tiên trên website Nhà Trắng sau khi nhậm chức, Trump hứa sẽ tạo ra 25 triệu việc làm mới cho nước Mỹ trong thập kỷ tới.

Bản kế hoạch không nói rõ chi tiết, nhưng chuyên gia bình luận rằng vốn đầu tư nước ngoài sẽ giúp Trump đạt mục tiêu. Mới đây, Trump đã lên tiếng khen ngợi Jack Ma, người sáng lập sàn thương mại điện tử lớn nhất thế giới đến từ Trung Quốc là Alibaba, khi Jack Ma cam kết giúp tạo một triệu việc làm mới cho người Mỹ.

"Nếu muốn đạt được mục tiêu việc làm trong nước, ông ấy sẽ cần tìm ra cách làm việc với Trung Quốc", Paul Haenle, từng là tư vấn về Trung Quốc cho cựu Tổng thống George W. Bus nói.

Triều Tiên

Những dòng tweet của Trump đã thể hiện rõ mong muốn của ông đối với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cần hành động hơn nữa để kiềm chế tham vọng hạt nhân của người láng giềng Triều Tiên.

Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Triều Tiên, cũng là nước có đòn bẩy lên chính quyền Kim Jong Un nhiều hơn bất cứ nước nào khác. Tuy vậy cho đến nay, các nhà lãnh đạo Bắc Kinh ngụ ý rằng nỗi lo một Triều Tiên sở hữu vũ khí hạt nhân không lớn bằng nỗi lo một sự sụp đổ có thể đưa Mỹ và các đồng minh đến trước ngưỡng cửa. Nỗi lo này càng gia tăng sau khi Mỹ có kế hoạch đặt một hệ thống phòng thủ tên lửa tại Hàn Quốc.

Khủng bố

Trong bài phát biểu nhậm chức, Donald Trump cam kết sẽ loại bỏ tận gốc chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo trên phạm vi toàn cầu. Việc này cũng để ngỏ khả năng hợp tác với Trung Quốc khi nước này cũng trong cuộc chiến chống khủng bố ở một số khu vực như Tân Cương.

Trung Quốc hiện có mối quan hệ thân thiết với Pakistan và Iran, tiềm năng có thể còn chia sẻ thông tin tức tình báo. Còn Trump, quan điểm tích cực của ông này với hành động tra tấn có thể khiến ông ít chỉ trích Trung Quốc về vấn đề vi phạm nhân quyền, vốn là điểm tắc nghẽn lâu nay giữa Mỹ và Trung Quốc trong hợp tác chống khủng bố.

Iran

Trump từng gọi thỏa thuận hạt nhân Iran là thỏa thuận tệ nhất trong lịch sử nước Mỹ. Tuy vậy, nếu muốn tái đàm phán hay rút lại thỏa thuận, ông này sẽ cần Trung Quốc giúp đưa Iran quay lại bàn đàm phán do Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Iran. Tuy vậy, nếu rút thỏa thuận, "sẽ rất khó để ép Trung Quốc quay lại đóng vai trò như trước đây".

Tiếp cận thị trường

Có vẻ Trump sẽ dùng những lợi ích cốt lõi của Trung Quốc như Đài Loan để tìm kiếm một thỏa thuận thương mại tốt hơn. Trong khi chính quyền Trump vẫn chưa tiết lộ nhiều về việc họ muốn đổi lại điều gì, người được Trump chọn để đứng đầu cơ quan Thương mại Mỹ Wilbur Ross đã kêu gọi Trung Quốc giảm trợ cấp cho các doanh nghiệp nhà nước, gia tăng cơ hội cho các công ty Mỹ tiếp cận thị trường 1,3 tỷ dân.

Tuy vậy, bất cứ thỏa thuận nào cũng chỉ có thể thành sự thật nếu Trump tránh động chạm đến những vấn đề lợi ích cốt lõi như Đài Loan. "Nếu Trump thách thức chính sách Một Trung Quốc, sẽ không có thỏa thuận gì hết", He Weiwen, cựu quan chức Bộ Thương mại Trung Quốc nói. "Trong khi đó", ông này nói tiếp, "Trump vẫn chưa đề nghị hợp tác với Trung Quốc. Ông ấy chỉ toàn chỉ trích Trung Quốc".