262 dự án bất động sản đầu tư ra nước ngoài tiềm ẩn nhiều rủi ro

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Vũ Đại Thắng báo cáo về dự án luật tại Ủy ban Kinh tế của Quốc hội. Ảnh V.H

Tại hồ sơ gửi Quốc hội về dự án luật Đầu tư (sửa đổi) đang được xây dựng, Bộ Kế hoạch - Đầu tư cho biết hoạt động bỏ vốn đầu tư bất động sản ở nước ngoài đang có xu hướng tăng, tiềm ẩn nhiều rủi ro cũng như thất thoát nguồn lực đất nước.

Do đó, Bộ này đã đề xuất đưa ngành này vào diện đầu tư ra nước ngoài có điều kiện, cùng với 5 ngành, nghề khác, gồm: ngân hàng; bảo hiểm; chứng khoán; khoa học và công nghệ; báo chí, phát thanh, truyền hình.

Ngoài ra, dự thảo cũng quy định phải lấy ý kiến Bộ Ngoại giao, nếu doanh nghiệp muốn đầu tư tại các quốc gia, vùng lãnh thổ đang có chiến tranh, nội chiến, bất ổn về chính trị; quốc gia, vùng lãnh thổ mà Việt Nam chưa thiết lập quan hệ ngoại giao; quốc gia, vùng lãnh thổ mà Việt Nam chưa ký kết các Hiệp định thương mại tự do, hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư.

Khi cho ý kiến về dự án luật, Bộ Tư pháp đã đề nghị Bộ Kế hoạch - Đầu tư (cơ quan chủ trì soạn thảo) giải trình rõ cơ sở của các quy định trên.

Tại văn bản trả lời, Bộ Kế hoạch - Đầu tư cho biết, trong 6 ngành nghề trên, 4 ngành nghề là ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, khoa học công nghệ đã được quy định tại luật Đầu tư 2014.

Ngành nghề báo chí, phát thanh, truyền hình được bổ sung trên cơ sở quy định của luật Báo chí; theo đó, thành lập nhà xuất bản, cơ quan báo chí là lĩnh vực độc quyền nhà nước.

Riêng bất động sản là ngành, nghề không khuyến khích đầu tư ra nước ngoài, bởi theo cáo cáo giải trình, hiện phần lớn dự án trong lĩnh vực này do cá nhân đăng ký thực hiện (gồm 262 dự án với tổng vốn đăng ký khoảng 390,9 triệu USD, tương đương gần 9.000 tỉ đồng) nhằm “dịch chuyển tài sản hoặc để được cư trú dài hạn ở nước ngoài” và “đang có xu hướng tăng, tiềm ẩn nhiều rủi ro cũng như thất thoát nguồn lực đất nước”.

Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch - Đầu tư cũng “tham khảo kinh nghiệm quốc tế” cho thấy Trung Quốc bắt đầu hạn chế đầu tư ra nước ngoài lĩnh vực này từ 2018.

Do vậy, “việc đặt ra điều kiện để kiểm soát hoạt động đầu tư ra nước ngoài trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản là cần thiết nhằm đảm bảo nguồn lực cho hoạt động đầu tư trong nước”, theo Bộ Kế hoạch - Đầu tư.

Việc lấy ý kiến của Bộ Ngoại giao đối với dự án đầu tư tại các địa bàn đang có chiến tranh, xung đột, hoặc địa bàn Việt Nam chưa thiết lập quan hệ ngoại giao, chưa ký kết các hiệp định về khuyến khích, bảo hộ đầu tư... đã được bỏ, theo góp ý của Bộ Tư pháp, để tránh làm phát sinh thủ tục hành chính mới không cần thiết.