Yên tâm với lạm phát

Thậm chí, trong tháng 6 lạm phát đã giảm xuống mức chỉ còn hơn 2% (đồ thị: đường màu đỏ).

Lý do, giá điện tăng tới hơn 8% nhưng thực tế tác động của nó tới lạm phát không nhiều, bởi đó chỉ là cú sốc tăng giá 1 lần và tỷ trọng của điện trong rổ hàng hóa tính lạm phát cũng không lớn. 

Trong khi đó, giá xăng dầu, sau khi tăng mạnh hồi đầu năm (từ mức hơn 40USD/thùng lên trên 60USD/thùng) đến nay cũng đã giảm trở lại. Giá thực phẩm tăng mạnh thời gian gần đây sau dịch tả heo châu Phi, cũng đã chững lại do nguồn cung từ nhập khẩu tăng lên để đáp ứng nhu cầu. 

Tỷ giá được điều hành ổn định cũng là yếu tố giúp lạm phát không tăng cao trong nửa đầu năm 2019.

Nhìn về tương lai, xu hướng giá dầu ổn định được dự báo tiếp tục trong năm nay và cả năm sau, bởi kinh tế thế giới được dự báo tăng trưởng chậm lại và nhu cầu về dầu mỏ vì thế cũng yếu đi. 

Nguồn cung dầu đá phiến Mỹ dồi dào sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc kiềm chế không cho giá dầu thế giới vượt quá xa mức 60-70USD/thùng, ngưỡng nhiều nhà sản xuất dầu đá phiến có lãi.

Hiện rủi ro giá dầu và lạm phát gia tăng có thể xuất phát từ tình hình căng thẳng địa chính trị ở Trung Đông. 

Mặc dù vậy, trong thời gian diễn ra cuộc xung đột giữa Mỹ và Iran, giá dầu trên thị trường quốc tế cũng không biến động mạnh. Tổng thống Donald Trump đã rất kiềm chế trong việc sử dụng các biện pháp quân sự, bởi giá dầu tăng cao sẽ không có lợi cho tăng trưởng kinh tế Mỹ và cho chính bản thân ông khi cuộc bầu cử tổng thống đang đến gần.

Trong thời gian tới, tỷ giá VNĐ/USD được kỳ vọng ổn định do các dòng vốn quốc tế vẫn chọn Việt Nam là điểm đến, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung hạ nhiệt. 

Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ duy trì chính sách ổn định tỷ giá để tăng sức hấp dẫn của môi trường kinh doanh, từ đó thu hút đầu tư nước ngoài, đồng thời giảm thiểu nguy cơ Mỹ đưa Việt Nam vào nhóm các nước thao túng tiền tệ. 

Trong năm nay, dù Chính phủ tiếp tục điều chỉnh giá dịch vụ y tế và giáo dục để tiến tới bù đắp được chi phí, nhưng quy mô không quá lớn vì quá trình điều chỉnh đang ở giai đoạn cuối.

Với những yếu tố thuận lợi kể trên, lạm phát tổng thể thời gian tới có xu hướng xoay quanh mức lạm phát cơ bản (đồ thị: đường màu xanh nước biển). 

Mặc dù có xu hướng gia tăng trong giai đoạn đầu năm nhờ kinh tế tăng trưởng cao hơn, chỉ số lạm phát này đã có được sự ổn định vững chắc ở mức dưới 2% trong vòng hơn 3 năm qua (đồ thị: đường màu đen) nhờ chính sách tiền tệ được hoạch định theo hướng ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô. 

Xu hướng này được dự báo tiếp tục trong vòng 1-2 năm tới. Chỉ số giá tiêu dùng tổng thể, tính trung bình, được dự báo chỉ tăng khoảng 2,5% trong cả năm nay.

Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính (Học viện Tài chính)