Việt Nam không thể 'chậm chân' chớp thời cơ vàng xây dựng trung tâm tài chính

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, Việt Nam đang đứng trước "cơ hội vàng" để tham gia và định vị vai trò, vị trí của mình trong chuỗi trung tâm tài chính toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh trật tự tài chính toàn cầu đang không ngừng dịch chuyển.

Tuy nhiên, để nắm bắt được thời cơ này, Việt Nam cần có những bước đi thận trọng, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không nóng vội nhưng cũng không cầu toàn, để tránh bỏ lỡ cơ hội.

Nội dung trên được đưa ra tại Hội nghị Xây dựng Trung tâm Tài chính tại Việt Nam diễn ra ngày 28/3, tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Sự kiện thu hút sự tham gia của các đại diện đến từ cơ quan quản lý Nhà nước, tổ chức quốc tế, định chế tài chính, nhà đầu tư và chuyên gia uy tín trong và ngoài nước. Điều này cho thấy sự quan tâm sâu sắc đối với dự án mang tầm chiến lược này.

Lợi thế đặc thù của Việt Nam

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, Việt Nam có một số lợi thế đặc thù để hình thành trung tâm tài chính. Vị trí chiến lược quốc tế nằm giữa các con đường hàng hải từ Bắc xuống Nam, từ Đông sang Tây đồng thời là tâm điểm của khu vực Đông Nam Á.

Với múi giờ khác biệt, Việt Nam có thể thuận lợi thu hút dòng vốn nhàn rỗi trong thời gian nghỉ giao dịch của 21 trung tâm tài chính lớn nhất toàn cầu. Đây sẽ là thị trường dẫn đầu về tỷ lệ áp dụng công nghệ tài chính tương lai. Điểm sáng về tăng trưởng với GDP đạt 7,09% năm 2024, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, thu hút FDI thuộc top 15 quốc gia hấp dẫn nhất toàn cầu.

Theo đó, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng tin tưởng với sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp lãnh đạo, sự chung tay của các bộ, ngành, địa phương, sự hợp tác của cộng đồng quốc tế và các doanh nghiệp, Việt Nam sẽ xây dựng thành công trung tâm tài chính hiện đại và đẳng cấp quốc tế, đóng góp vào sự phát triển ổn định và bền vững của khu vực và toàn cầu.

Tại hội nghị, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân TP HCM Nguyễn Văn Được chia sẻ việc Trung ương lựa chọn Thành phố là nơi đặt trung tâm tài chính quốc tế toàn diện là niềm vinh dự lớn đồng thời là trọng trách nặng nề.

"Trung tâm tài chính không chỉ là nơi hội tụ dòng vốn lớn mà còn là động lực chiến lược thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển công nghệ cao, nâng cao năng lực quản trị, gia tăng sức cạnh tranh và hội nhập của quốc gia," ông Được khẳng định.

Theo ông Được, TP HCM hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để đảm nhận vai trò đầu tàu trong chiến lược xây dựng trung tâm tài chính, bao gồm Nền tảng kinh tế năng động và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Hiện, thành phố đóng góp khoảng 15,5% GDP cả nước, chiếm hơn 25,3% tổng thu ngân sách quốc gia và gần 11,3% kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước.

Bên cạnh đó, thành phố có thiết chế thị trường tài chính hiện đại với thị trường chứng khoán, thị trường vốn, các trung tâm thanh toán, hạ tầng ngân hàng số và các ứng dụng tài chính công nghệ đã được vận hành bài bản.

Thêm vào đó, vị trí địa lý chiến lược và kết nối chặt chẽ với các trung tâm tài chính lớn trong khu vực (Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và tương lai là Long Thành) cùng các cảng biển lớn tạo điều kiện thuận lợi để phát triển hệ sinh thái tài chính toàn cầu.

Với quyết tâm chính trị và định hướng chiến lược rõ ràng, Thành phố luôn tích cực cải thiện môi trường đầu tư, hoàn thiện thể chế, tháo gỡ rào cản pháp lý đồng thời phát triển hạ tầng số và công nghệ tài chính.

Trung tâm tài chính mang bản sắc riêng

Trong phần thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm, ông Andrew Oldland, Trưởng nhóm công tác về trung tâm tài chính quốc tế, Tổ chức TheCityUk, cho rằng Việt Nam cần điều chỉnh mô hình xây dựng trung tâm tài chính cho phù hợp với bối cảnh của mình.

Trong đó, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng cơ sở hạ tầng, thành lập cơ quan điều hành trung tâm tài chính và có cơ chế điều khiển các dòng tiền tự do.

Tại hội nghị, các chuyên gia đã chia sẻ về kinh nghiệm quốc tế, mô hình trung tâm tài chính phù hợp với thông lệ quốc tế và thực tiễn Việt Nam, các cơ chế chính sách đặc thù và các sản phẩm tài chính mới, đặc thù có khả năng cạnh tranh và liên kết bổ trợ với các trung tâm khác.

Trong đó, tiến sĩ Kuang Qu, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Trung Quốc đã chia sẻ kinh nghiệm từ khu vực thương mại tự do Thượng Hải, nơi có một số cơ chế cởi mở hơn để giúp giao dịch quốc tế dễ dàng hơn.

Ghi nhận những ý kiến đóng góp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc nhấn mạnh: “Chúng tôi đang tính đến việc nghiên cứu xây dựng một trung tâm tài chính quốc tế mang bản sắc riêng, tận dụng được lợi thế so sánh về kinh tế, xã hội và địa chính trị. Khác với mô hình truyền thống, chúng tôi ưu tiên ứng dụng công nghệ hiện đại ngay như fintech, blockchain, tài chính xanh..."

Cụ thể, Thứ trưởng Ngọc cũng cho hay Việt Nam có thể xây dựng trung tâm tài chính dựa trên xuất khẩu hàng nông sản và các mặt hàng truyền thống đồng thời xây dựng các sàn giao dịch hàng hoá dựa trên blockchain.

Việc xây dựng và phát triển trung tâm tài chính tại Việt Nam là yêu cầu tất yếu, khách quan và là việc cần thiết phải làm đã được Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ cho ý kiến.

Theo Bộ Tài chính, việc xây dựng trung tâm tài chính sẽ giúp Việt Nam kết nối thị trường tài chính toàn cầu, thu hút các tổ chức tài chính nước ngoài, huy động thêm nguồn lực mới bên cạnh thúc đẩy nguồn lực hiện hữu, tận dụng cơ hội dịch chuyển dòng vốn đầu tư quốc tế để phát triển kinh tế-xã hội.