Vì sao vợ chồng luật sư Trần Vũ Hải bị đề nghị truy tố tội 'trốn thuế'?

Khu đất (đang rào tôn) tại địa chỉ nhà 78/40 Tuệ Tĩnh, TP Nha Trang trong vụ án “trốn thuế” mà vợ chồng luật sư Trần Vũ Hải đã mua - Ảnh: PHAN SÔNG NGÂN

Cùng bị đề nghị truy tố với vợ chồng luật sư Trần Vũ Hải là hai bị can Nguyễn Thị Ngọc Hạnh và Ngô Văn Lắm, cùng trú tại TP Nha Trang, Khánh Hòa.

Cả bốn bị can bị đề nghị truy tố về tội "trốn thuế" kể trên liên quan đến việc mua bán nhà đất số 78/40 đường Tuệ Tĩnh, TP Nha Trang, Khánh Hòa cách đây đã hơn 3 năm.

Không phải nộp thuế, sao bị kết luận "trốn thuế"?

Theo kết luận điều tra của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa, nhà đất số 78/40 Tuệ Tĩnh, TP Nha Trang đã được các bên thống nhất xác lập có giá trị mua bán chính thức hơn 16,153 tỉ đồng. 

Thế nhưng, qua các lần thay đổi, giá trị chuyển nhượng ghi trên hợp đồng công chứng chỉ là 1,8 tỉ đồng nhằm "mục đích để kê khai trốn thuế thu nhập cá nhân cho Nguyễn Thị Ngọc Hạnh" (chủ nhà đất và bị can trong vụ án).

Cơ quan điều tra kết luận hành vi trốn thuế trong vụ mua bán nhà đất kể trên "gây thất thu cho ngân sách nhà nước hơn 280,25 triệu đồng" là "thuế thu nhập cá nhân". Cả bốn bị can trong vụ án đều bị đề nghị truy tố về tội "trốn thuế" đối với số thuế thu nhập cá nhân (theo khoản 1, điều 161 Bộ luật hình sự năm 1999).

Trong vụ mua bán này, vợ chồng luật sư Trần Vũ Hải và Ngô Tuyết Phương (đều cư trú tại Hà Nội) là bên mua, không có nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân, vì sao bị đề nghị truy tố tội trốn thuế?

Trả lời Tuổi Trẻ Online, lãnh đạo Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa cho biết cơ quan điều tra đã xác định đó là "vụ án trốn thuế có đồng phạm". Trong đó, "bị can Hạnh là người chủ mưu" đã bàn bạc, thống nhất với hai bị can Hải, Phương và chỉ đạo cho bị can Ngô Văn Lắm (em cùng cha khác mẹ, được Hạnh nhờ đứng tên giấy tờ nhà đất 78/40 Tuệ Tĩnh) ký các giấy tờ, thủ tục liên quan đến việc chuyển nhượng nhà đất để trốn thuế.

"Vợ chồng luật sư Hải - Phương bị kết luận là đồng phạm vì đã ký tá các giấy tờ, hợp đồng chuyển nhượng nhà đất không đúng với giá trị thực tế giao dịch, giúp cho bị can Hạnh trốn thuế" - lãnh đạo cơ quan điều tra giải thích.

"Trốn thuế" kiểu gì?

Theo kết luận điều tra, vào tháng 6-2016, thông qua một người môi giới bất động sản, bà Hạnh và ông Lắm đã gặp luật sư Trần Vũ Hải tại một khách sạn trên đường Trần Quang Khải, TP Nha Trang để bàn bạc, thỏa thuận việc chuyển nhượng nhà đất 78/40 Tuệ Tĩnh.

Hai bên đã thống nhất xác lập "giấy nhận cọc" để chuyển nhượng nhà đất được nêu với trị giá chính thức là hơn 16,153 tỉ đồng. Ngay hôm sau, ông Hải và bà Phương đã giao tiền đặt cọc 500 triệu đồng cho bên bán theo đúng giao kết.

Tháng 8-2016, hai bên mua bán đã đến một văn phòng công chứng trên đường Hai Bà Trưng, TP Nha Trang để lập các giấy tờ mua bán nhà đất 78/40 Tuệ Tĩnh. Bà Hạnh đã chỉ đạo cho ông Lắm lập văn bản thỏa thuận với bên mua nhà đất là vợ chồng ông Hải, bà Phương, có nội dung xác định giá trị chuyển nhượng hơn 16,153 tỉ đồng.

Đồng thời, hai bên còn lập thêm một bản hợp đồng chuyển nhượng nhà đất 78/40 Tuệ Tĩnh với giá trị chuyển nhượng 1,8 tỉ đồng và một bản hợp đồng khác ghi giá trị chuyển nhượng 12 tỉ đồng. Các bản hợp đồng này đều được công chứng viên chứng nhận.

Sau đó, các bên đã sử dụng "hợp đồng công chứng" ghi giá chuyển 1,8 tỉ đồng để kê khai nộp thuế, phí, sang tên trên giấy chứng nhận. Bà Hạnh đã chỉ đạo ông Lắm kê khai để nộp thuế thu nhập cá nhân hơn 42,8 triệu đồng.

Bên nhận chuyển nhượng là vợ chồng luật sư Hải - Phương đã nộp hơn 10,7 triệu đồng tiền lệ phí trước bạ và đã được cập nhật tên nhận chuyển nhượng trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại số 78/40 Tuệ Tĩnh.

Một ngày sau khi được cập nhật tên trên giấy chứng nhận, theo kết luận điều tra, ông Hải và bà Phương đã sử dụng bản sao hợp đồng công chứng ghi giá chuyển nhượng 12 tỉ đồng làm hồ sơ thế chấp cho Ngân hàng TMCP Á Châu để giải ngân 12 tỉ đồng chuyển vào tài khoản do ông Lắm đứng tên. Số tiền còn lại, ông Hải đã chuyển từ một ngân hàng khác cho ông Lắm và thanh toán bằng tiền mặt cho bà Hạnh.