Vì sao Microsoft, Google, Amazon,... đổ tiền vào năng lượng hạt nhân?

Theo CNBC, Amazon Web Services (AWS), một công ty con của Amazon trong lĩnh vực điện toán đám mây, đã thông báo về khoản đầu tư hơn 500 triệu USD vào năng lượng hạt nhân, nhằm phát triển ba dự án từ bang Virginia đến bang Washington.

Việc sử dụng năng lượng hạt nhân được xem là một phần quan trọng trong chiến lược giảm thiểu lượng khí thải carbon của Amazon, đồng thời giúp đáp ứng nhu cầu năng lượng đang gia tăng nhanh chóng khi công ty mở rộng dịch vụ AI.

Một trong những dự án đáng chú ý là thỏa thuận của AWS với công ty Dominion Energy ở Virginia để phát triển một lò phản ứng hạt nhân mô-đun nhỏ (SMR) gần nhà máy North Anna.

SMR là công nghệ lò phản ứng hạt nhân tiên tiến, có quy mô nhỏ hơn các lò phản ứng truyền thống và thời gian xây dựng nhanh hơn. Amazon kỳ vọng SMR sẽ mang lại ít nhất 300 megawatt năng lượng cho khu vực Virginia, giúp đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng của các trung tâm dữ liệu tại đây.

Không chỉ Amazon, Microsoft cũng đang tích cực đầu tư vào năng lượng hạt nhân. Microsoft đã ký kết thỏa thuận với Constellation Energy để tái khởi động lò phản ứng hạt nhân tại Three Mile Island, nhằm cung cấp điện cho các trung tâm dữ liệu của mình. Google cũng không nằm ngoài xu hướng khi thông báo mua năng lượng từ nhà phát triển SMR Kairos Power, với dự kiến lò phản ứng đầu tiên sẽ hoạt động vào năm 2030.

Sự chuyển dịch sang năng lượng hạt nhân của các công ty công nghệ lớn được thúc đẩy bởi nhu cầu năng lượng ngày càng tăng từ việc vận hành các trung tâm dữ liệu AI. Các mô hình AI hiện đại, như những mô hình đang được sử dụng bởi OpenAI, yêu cầu năng lượng khổng lồ để huấn luyện và vận hành, dẫn đến áp lực lớn đối với lưới điện toàn cầu.

Theo báo cáo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), mức tiêu thụ điện toàn cầu của các trung tâm dữ liệu, AI và lĩnh vực tiền điện tử dự kiến sẽ tăng gấp đôi từ 460 terawatt-giờ (TWh) vào năm 2022 lên hơn 1.000 TWh vào năm 2026.

Việc sử dụng các đơn vị xử lý đồ họa (GPU) để huấn luyện các mô hình ngôn ngữ lớn là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự tăng vọt này. GPU, với khả năng xử lý mạnh mẽ, đòi hỏi nguồn điện lớn hơn nhiều so với các CPU truyền thống.

Các trung tâm dữ liệu hiện đại tiêu tốn hàng trăm megawatt điện, và dự kiến nhu cầu năng lượng sẽ tiếp tục gia tăng theo thời gian khi AI trở thành một phần quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp.

Mặc dù năng lượng hạt nhân có nhiều ưu điểm, bao gồm khả năng cung cấp nguồn điện ổn định và ít khí thải carbon, song vẫn tồn tại những tranh cãi liên quan đến môi trường và an toàn. Các tổ chức bảo vệ môi trường như Greenpeace lập luận rằng năng lượng hạt nhân tiềm ẩn nhiều rủi ro về môi trường và có chi phí xây dựng cao.

Tuy nhiên, những người ủng hộ lại cho rằng đây là giải pháp hiệu quả để giải quyết bài toán năng lượng trong bối cảnh các nguồn năng lượng tái tạo như gió và mặt trời không đủ để đáp ứng nhu cầu tăng cao.

Việc các công ty công nghệ đầu tư vào năng lượng hạt nhân mang lại nhiều lợi ích rõ ràng, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu năng lượng tăng vọt từ các trung tâm dữ liệu AI. Năng lượng hạt nhân có khả năng cung cấp điện liên tục 24/7, giúp duy trì hoạt động ổn định của các hệ thống AI phức tạp và quy mô lớn. Điều này rất quan trọng khi mà các nguồn năng lượng tái tạo như gió và mặt trời thường không ổn định và phụ thuộc vào điều kiện thời tiết.

Một điểm đáng chú ý là công nghệ lò phản ứng hạt nhân mô-đun nhỏ (SMR) đang ngày càng được các công ty công nghệ lớn ưa chuộng. SMR có quy mô nhỏ gọn, thời gian xây dựng nhanh chóng và khả năng linh hoạt trong việc lắp đặt gần lưới điện, giúp chúng trở thành lựa chọn hấp dẫn cho các trung tâm dữ liệu có nhu cầu sử dụng điện cao.

SMR còn mang lại lợi ích lớn về môi trường, khi không phát thải khí nhà kính và có thể cung cấp nguồn năng lượng ổn định trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, các công ty cũng phải đối mặt với nhiều thách thức khi đầu tư vào năng lượng hạt nhân.

Đầu tiên, chi phí xây dựng và vận hành các nhà máy hạt nhân, dù là SMR, vẫn rất cao so với các nguồn năng lượng tái tạo. Thêm vào đó, những lo ngại về an toàn và rủi ro liên quan đến các sự cố hạt nhân trong quá khứ như vụ nổ tại Three Mile Island và Chernobyl luôn là yếu tố khiến nhiều người e ngại.

Bên cạnh đó, sự phản đối từ các nhóm bảo vệ môi trường và công chúng cũng là một trở ngại lớn. Nhiều ý kiến cho rằng các công ty công nghệ nên đầu tư vào các nguồn năng lượng tái tạo an toàn và bền vững hơn như gió và mặt trời, thay vì dựa vào năng lượng hạt nhân.

Tuy nhiên, trước nhu cầu năng lượng tăng vọt từ AI, việc tìm kiếm các giải pháp năng lượng ổn định và lâu dài là điều cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững.

Sự đầu tư của các công ty công nghệ lớn vào năng lượng hạt nhân cho thấy một xu hướng rõ ràng: ngành công nghệ đang ngày càng coi trọng vai trò của năng lượng hạt nhân trong việc giải quyết bài toán năng lượng. Khi mà các nguồn năng lượng tái tạo không đủ để đáp ứng nhu cầu điện của các trung tâm dữ liệu AI, năng lượng hạt nhân nổi lên như một giải pháp khả thi, giúp cung cấp nguồn điện ổn định và ít phát thải carbon.

Trong tương lai, chúng ta có thể sẽ chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ của các dự án năng lượng hạt nhân, đặc biệt là SMR, từ các công ty công nghệ lớn. Các khoản đầu tư khổng lồ vào lĩnh vực này không chỉ giúp đáp ứng nhu cầu năng lượng mà còn góp phần thúc đẩy tiến bộ trong công nghệ hạt nhân, giúp năng lượng này trở nên an toàn hơn, hiệu quả hơn và dễ tiếp cận hơn.