VASEP và các Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo làm rõ vụ \"nước mắm có arsen\"

Liên quan tới vụ việc Vinastas dẫn kết luận về hàm lượng Arsen vượt quy định trong nước mắm, Hiệp Hội Chế Biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) và 4 Hiệp hội gửi kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y Tế, Bộ Nông nghiệp và Phát Triển Nông Thôn, Bộ Công Thương và Bộ Công an.

Các Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo kiểm tra, đánh giá mức độ gây thiệt hại từ Thông cáo báo chí của Hiệp Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng (Vinastas) ngày 16/10 đối với ngành sản xuất nước mắm truyền thống và cảnh cáo để không tiếp tục xảy ra trường hợp tương tự.

Thứ hai, các Hiệp hội kiến nghị Thủ Tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ liên quan kiểm tra và xử phạt nghiêm hành vi phát tán trái phép danh sách các nhãn hàng nước mắm có hàm lượng Asen.

Theo Hiệp hội, Asen này thực chất không gây hại theo Quy định tại “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm của Bộ Y tế - QCVN 8-2:2011/ BYT. Hiệp hội cho rằng các thông tin từ Vinastas gây hoang mang cho người tiêu dùng, xâm hại nghiêm trọng uy tín của nước mắm truyền thống, đồng thời xử lý nghiêm những hành vi quảng cáo không đúng.

Thứ ba, các Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ liên quan công bố công khai trên thông tin đại chúng việc asen hữu cơ có mặt trong nước mắm không gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng đồng thời làm rõ mức giới hạn ô nhiễm Asen trong nước mắm tại Qui chuẩn KT về Kim loại nặng QCVN 8-2:2011 là Asen vô cơ.

Cuối cùng, theo các Hiệp hội, quy chuẩn kỹ thuật về nước mắm đang được Bộ Y tế soạn thảo từ 2012, đưa nhiều quy định về hóa chất phụ gia không phù hợp với nước mắm truyền thống, đến nay không được ban hành. Hiệp hội đề nghị Thủ tướng chuyển giao việc soạn thảo và ban hành Quy chuẩn Kỹ thuật nước mắm sang Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho phù hợp với chuyên môn đồng thời thúc đẩy việc ban hành nhanh chóng quy chuẩn kỹ thuật này.

Ngày 20/10, dưới sự chủ trì của VASEP, các Hiệp hội sản xuất nước mắm truyền thống bao gồm Hiệp Hội Nước mắm Phú Quốc, Hiệp Hội Nước mắm Phan Thiết - Bình Thuận, Hiệp Hội Nước Mắm Nha Trang, Hội Lương thực Thực phẩm TP Hồ Chí Minh cùng một số doanh nghiệp nước mắm đại diện cho miền Bắc đã họp để đánh giá thiệt hại của ngành sản xuất nước mắm truyền thống Việt Nam và thống nhất những giải pháp để bảo vệ và phát triển nước mắm truyền thống.

Trước đó, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) đã ra thông cáo báo chí công bố kết quả kiểm tra 150 mẫu nước mắm trong đó nêu có đến 101 mẫu nước mắm (67,33%) không đạt chỉ tiêu Asen (thạch tín) - một loại á kim cực độc. Theo quy định tại Qui chuẩn KT về Kim loại nặng (QCVN 8-2:2011/BYT), hàm lượng Asen cho phép có trong sản phẩm nước chấm tối đa là 1,0 mg/lít, nhưng kết quả thử nghiệm cho thấy hàm lượng Asen tổng trong các mẫu không đạt, dao động từ 1 - 5 mg/lít. Điều đáng chú ý, các mẫu có độ đạm càng cao, tỷ lệ các mẫu có hàm lượng Asen tổng vượt ngưỡng quy định càng tăng (95,65% số mẫu khảo sát có độ đàm từ 40 độ trở lên có hàm lượng Asen vượt ngưỡng quy định).

Theo các Hiệp hội, công bố này của Vinastas đã gây nhầm lẫn giữa asen hữu cơ, luôn có mặt trong cá biển, không độc và asen vô cơ rất độc. Nội dung công bố trên không phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế về nông độ asen trong thực phẩm nói chung, trong nước chấm nói riêng mà còn không phù hợp với QCVN 8-2:2011/ BYT, trong đó hàm lượng asen, được hiểu là vô cơ, trong nước chấm là 1 mg/l.

Các Hiệp hội đánh giá, việc khẳng định nước mắm độ đạm càng cao, tỷ lệ nhiễm asen càng lớn đã tác động trực diện, với hậu quả khá nghiêm trọng đối với ngành sản xuất nước mắm truyền thống của Việt Nam, nếu không xử lý kịp thời chắc chắn sẽ tác động không nhỏ đến ngành khai thác cá biển.

Mặc dù Vinastas không công khai danh sách các nhãn hàng nước mắm có dư lượng asen, nhưng ngay hôm sau danh sách này đã được phát tán rộng rãi trên mạng xã hội. Có hiện tượng danh sách này được nhân viên của một số nhà sản xuất nước mắm công nghiệp đi phát trực tiếp cho người tiêu dùng tại các chợ truyền thống và cửa hàng bán lẻ. Nội dung quảng cáo của doanh nghiệp sản xuất nước mắm công nghiệp xuất hiện trên một số báo ghi không đúng của qui định về Asen tại QCVN 8-2:2011/BYT.