Thủ tướng yêu cầu thu hồi suất mua nhà ở xã hội nếu phát hiện kê khai sai

Nội dung nêu tại Chỉ thị 34 được Thủ tướng Phạm Minh Chính ký ngày 11/12 về chấn chỉnh việc xét duyệt, mua - bán, cho thuê nhà ở xã hội.

Theo đó, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chức năng cần tăng thanh, kiểm tra để bảo đảm giá bán nhà ở xã hội được tính đúng đủ, ngăn doanh nghiệp lợi dụng chính sách để trục lợi. Các tỉnh thành cũng cần phối hợp với công an xử nghiêm môi giới trái phép và các hành vi trục lợi trong hồ sơ, thủ tục mua bán.

Địa phương cũng cần đẩy mạnh hậu kiểm, thu hồi suất mua, thuê nhà ở xã hội với trường hợp phát hiện kê khai không trung thực hoặc vi phạm điều kiện thụ hưởng và công khai danh sách vi phạm.

Tương tự, chủ đầu tư, doanh nghiệp vi phạm trong xét duyệt người mua nhà, hoặc các tổ chức, cá nhân có hoạt động môi giới trái phép, trục lợi chính sách cũng bị xử lý.

Chỉ thị của Thủ tướng đưa ra trong bối cảnh gần đây, việc xét duyệt, mua, thuê mua, cho thuê nhà ở xã hội tại một số dự án ở Hà Nội, Đà Nẵng, TP HCM... còn một số bất cập và nguy cơ phát sinh tiêu cực. Chẳng hạn, nhiều dự án xuất hiện tình trạng cò mồi, môi giới trái phép, quảng cáo "suất ngoại giao, làm hồ sơ đảm bảo trúng". Một số dự án công bố giá bán cao hơn mặt bằng chung 30-40%. Công tác hậu kiểm sau khi ký hợp đồng, theo dõi chuyển nhượng của cơ quan quản lý chưa hiệu quả, tiềm ẩn nguy cơ đầu cơ, trục lợi chính sách.

Thủ tướng cho rằng những tồn tại trên không kịp thời chấn chỉnh, xử lý nghiêm sẽ làm giảm niềm tin của người dân, ảnh hưởng đến công bằng xã hội. Việc này cũng gây méo mó chính sách, phát sinh tiêu cực và tạo ra thị trường ngầm trong tiếp cận nhà ở xã hội.

Ngoài hậu kiểm, Thủ tướng giao UBND tỉnh thành chịu trách nhiệm toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng về kết quả thực hiện chính sách phát triển, bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội trên địa bàn. Cụ thể, địa phương phải công khai dự án sau khi khởi công, gồm thông tin (tên dự án, chủ đầu tư, địa điểm, nộp đơn đăng ký), tiến độ, quy mô và giá bán (tạm tính).

Họ cũng phải kiểm tra, xác minh đúng người mua, hạn chế trường hợp một người nộp hồ sơ mua, thuê tại nhiều dự án. Sau đó, danh sách người được mua, thuê phải được công khai, cập nhật để phục vụ hậu kiểm.

Cũng theo chỉ thị của Thủ tướng, chủ đầu tư không được thu tiền đặt cọc hoặc ủy quyền cho các cá nhân, sàn giao dịch thu tiền này ngoài quy định. Họ phải phối hợp với các cơ quan chức năng để phát hiện, xử lý tổ chức, cá nhân, sàn giao dịch, môi giới mượn danh nghĩa hỗ trợ, tư vấn để trục lợi.

Về phía người mua, họ chỉ được nộp hồ sơ tại một dự án, không nhờ người khác đứng hộ tên trong hộ hồ sơ. Việc xác nhận thu nhập của lao động tự do sẽ do công an cấp xã đảm nhiệm.

Chính phủ đặt mục tiêu xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp đến 2030, riêng năm nay xây xong 100.000 căn. Theo số liệu của Bộ Xây dựng, tính tới cuối tháng 10, cả nước có 696 dự án được triển khai, với khoảng 640.000 căn hộ. Bộ ước tính khoảng 89.000 căn sẽ hoàn thành năm nay, đạt 89% kế hoạch.