Sự cố môi trường biển do Formosa Hà Tĩnh gây ra đã khắc phục tới đâu?

Sáng nay (17/5), tại TP Đông Hà (Quảng Trị), Chính phủ đã tổ chức hội nghị tổng kết công tác chỉ đạo để ổn định đời sống và sản xuất, kinh doanh cho người dân bốn tỉnh miền trung (Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế) bị ảnh hưởng sự cố môi trường do Formosa gây ra.

Phát biểu mở đầu hội nghị, ông Nguyễn Xuân Cường, Bộ trưởng bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cho biết sau hai năm xảy ra sự cố môi trường biển, nhìn chung tình hình môi trường biển đã được khôi phục.

Chất lượng nước biển đảm bảo đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Hoạt động khai thác, nuôi trồng, kinh doanh thủy sản, sản xuất muối, các khu du lịch biển, bãi tắm của bốn tỉnh miền trung đã trở lại hoạt động bình thường.

Trước đó, ngày 16/5, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã có buổi kiểm tra việc chấp hành các yêu cầu bảo đảm môi trường tại Formosa Hà Tĩnh.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu phải duy trì chế độ kiểm soát môi trường đặc biệt nghiêm ngặt tại nhà máy của Formosa Hà Tĩnh. Ảnh: Internet.

Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh, quan điểm nhất quán của Chính phủ Việt Nam là "không đánh đổi môi trường lấy tăng trưởng kinh tế" và yêu cầu Formosa tuân thủ tuyệt đối mọi yêu cầu, quy định của cơ quan quản lý Nhà nước về kiểm soát môi trường, bảo đảm an toàn trong sản xuất, vận hành nhà máy.

"Tôi yêu cầu phải duy trì chế độ kiểm soát môi trường đặc biệt nghiêm ngặt tại nhà máy của Formosa, bảo đảm không để xảy ra bất cứ sự cố môi trường nào. Nhà máy chỉ sản xuất nếu bảo đảm môi trường", Phó Thủ tướng chỉ đạo.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Formosa Hà Tĩnh khẩn trương hoàn thành tất cả các hạng mục kỹ thuật, khắc phục đầy đủ các vi phạm, đặc biệt khẩn trương hoàn thiện xây dựng và đưa vào vận hành hệ thống chuyển từ dập cốc ướt sang dập cốc khô trước tháng 7/2019.

Cùng với đó, Phó Thủ tướng yêu cầu doanh nghiệp thực hiện tốt trách nhiệm xã hội, quan tâm bảo vệ sức khoẻ, nâng cao chất lượng cuộc sống người lao động.

“Formosa Hà Tĩnh cần quan tâm xây dựng nhà ở cho công nhân, không chỉ nhà ở dạng ‘ký túc xá’ mà tiến tới xây dựng nhà ở cho hộ gia đình công nhân, với đầy đủ các tiện ích, bảo đảm chất lượng”, Phó Thủ tướng đề nghị.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục giám sát, phối hợp chặt chẽ với Formosa trong việc kiểm soát chặt, bảo đảm các tiêu chuẩn về môi trường, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp duy trì, ổn định sản xuất.

Bộ NN&PTNT chủ động, phối hợp, hỗ trợ tỉnh Hà Tĩnh và 3 tỉnh bị ảnh hưởng bởi sự cố môi trường biển khôi phục sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản và diêm nghiệp.

Bộ TN&MT tiếp tục theo dõi, đánh giá môi trường biển 4 tỉnh miền Trung. Tiếp tục giám sát chặt chẽ hoạt động sản xuất của Formosa Hà Tĩnh, không để xảy ra sự cố.

Theo báo cáo của Bộ TN-MT mới đây, đến nay, Công ty Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh đã khắc phục được 52/53 hành vi vi phạm, các hạng mục đã cơ bản hoàn thành bảo đảm điều kiện vận hành chính thức lò cao số 1. Cụ thể, đã lắp đặt các hệ thống quan trắc tự động kết nối và truyền dữ liệu tự động về Sở TN&MT và Bộ TN&MT (Tổng cục Môi trường), gồm hệ thống quan trắc nước thải tại xưởng xử lý nước thải sinh hóa (15 thông số quan trắc); hệ thống quan trắc nước thải tại xưởng xử lý nước thải công nghiệp (15 thông số); hệ thống quan trắc nước thải tại xưởng xử lý nước thải sinh hoạt (12 thông số); trạm quan trắc nước thải trước khi thải ra môi trường (16 thông số) và 20 hệ thống quan trắc khí thải tự động, liên tục xung quanh khu vực 2 lò cao (8 thông số).

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng ghi nhận việc thực hiện các giải pháp đáp ứng yêu cầu sản xuất theo mục tiêu mà dự án đã đề ra. Năm 2017 đã sản xuất được 2,2 triệu tấn thép, doanh thu trên 850 triệu USD; dự kiến năm 2018 sản lượng thép đạt 4,37 triệu tấn, kim ngạch đạt 2,6 tỷ USD.

Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến thời điểm hiện tại số lượng tàu khai thác trên biển đã tăng trở lại.

Về nuôi trồng thủy sản, sản lượng nuôi trồng thủy sản năm 2017 của bốn tỉnh là 46,9 nghìn tấn, tăng 1,4% so với năm 2016. Hoạt động kinh doanh thủy sản cũng trở lại bình thường.

Sản lượng khai thác hải sản năm 2017 của bốn tỉnh đạt gần 152 nghìn tấn, tăng 23,5% so với năm 2016.

Formosa Hà Tĩnh có tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là 9,9 tỷ USD (gồm kinh phí đầu tư Nhà máy thép và các hạng mục công trình cảng Sơn Dương, Nhà máy điện, các hạng mục Nhà hành chính, ký túc xá…).

Diện tích đất sử dụng khoảng 2.000 ha mặt đất và 1.300 ha mặt nước. Quy mô công suất thiết kế giai đoạn 1 là 7,5 triệu tấn/năm và giai đoạn 2 đạt 15 triệu tấn/năm.

Lò cao số 1 của Formosa Hà Tĩnh đã bắt đầu chạy thử từ ngày 29/5/2017, qua quá trình điều chỉnh và thử nghiệm, đến tháng 12/2017 đã đạt công suất thiết kế là 9.135 tấn/ngày.

Năm 2017 tổng sản lượng thép đạt 1,6 triệu tấn, tiêu thụ đạt 1,37 triệu tấn, tổng kim ngạch tiêu thụ sản phẩm đạt 850 triệu USD, tỉ lệ tiêu thụ trong nước chiếm 85%, khách hàng chính trong nước bao gồm các doanh nghiệp gia công thép chủ yếu của Việt Nam như ống thép Hòa Phát, tôn Hoa Sen...

Tính đến cuối tháng 4/2018, Formosa đã sản xuất được 1,05 triệu tấn gang lỏng, 1,04 triệu tấn thép thành phẩm.

Dự kiến năm 2018, nếu đưa lò cao số 2 vào vận hành, Formosa sẽ sản xuất khoảng 5 triệu tấn thép thành phẩm các loại, đạt doanh thu khoảng 2,8 tỷ USD.

Theo tính toán của tỉnh Hà Tĩnh, năm 2017 tổng số thuế của Formosa đã nộp gần 2.500 tỷ đồng, chiếm 90,2% tổng số thu tại Chi cục Hải quan Hà Tĩnh. Dự kiến, nếu 2 lò cao cùng hoạt động ổn định thì sản lượng thép sản xuất tại Formosa sẽ đạt công suất 7-7,5 triệu tấn/năm; có thể đóng góp đến 1,27% vào GDP Việt Nam năm 2018.