Sở hữu chéo trong ngành ngân hàng: Vấn đề đặc biệt nghiêm trọng, sắp tới sẽ rà soát toàn bộ

Nêu ý kiến chất vấn Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái tại phiên họp sáng 8/6, Đại biểu Hà Sỹ Đồng cho biết, nhiều đại biểu Quốc hội đồng tình với đánh giá của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, tình trạng sở hữu chéo, thao túng lợi ích nhóm trong lĩnh vực ngân hàng vẫn rất đáng lo ngại, bất chấp ngành ngân hàng đã trải qua nhiều giai đoạn thực hiện tái cơ cấu. Vì vậy, đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị Phó Thủ tướng cho ý kiến về vấn đề này. 

Trả lời chất vấn của đại biểu Hà Sỹ Đồng, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, các ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng là một định chế đặc biệt, vừa huy động vốn vừa cho vay, không phải sử dụng vốn của mình mà sử dụng huy động, là ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

Do đó, việc kiểm soát, giám sát, quản lý các tổ chức tín dụng này theo tiêu chuẩn hết sức nghiêm ngặt, trong đó việc sở hữu chéo tác động đến những hành vi thao túng đến hoạt động của ngân hàng, đặc biệt là các hoạt động tín dụng.

Theo quy định, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có hai chức năng là đảm bảo an toàn của hệ thống các ngân hàng thương mại và điều hành chính sách tiền tệ.

Với vấn đề sở hữu chéo, trong thời gian vừa qua, Ngân hàng nhà nước và Chính phủ đặc biệt quan tâm, chỉ đạo sát sao, tổ chức thanh tra, kiểm tra và xử lý, tuy nhiên, vẫn còn những khó khăn.

Phó Thủ tướng cho biết, với vấn đề cổ phần, vốn điều lệ, do được công khai nên được xử lý ngay và đến nay không còn trường hợp sở hữu chéo trong hồ sơ, sổ sách.

"Nhưng trên thực tế còn nhiều điều phức tạp, có trường hợp nhờ người đứng tên hộ nên trong quá trình kiểm tra, đánh giá, nhận định vấn đề này đòi hỏi sự phối hợp của các ngành, các cấp, đặc biệt là cơ quan bảo vệ pháp luật", Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nói.

Trong sở hữu chéo, không chỉ sở hữu về vốn mà còn về các hoạt động của ngân hàng, đầu tư, tín dụng, ví dụ hành vi dành ưu đãi tín dụng cho các nhóm lợi ích, điều này sẽ làm méo mó các hoạt động kinh tế, không công khai minh bạch và ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh chung, Phó Thủ tướng nêu vấn đề.

Vì vậy, để hạn chế tối đa tình trạng sở hữu chéo trong ngành ngân hàng, Chính phủ cũng đã chỉ đạo NHNN hoàn thiện cơ chế chính sách, rà soát lại tất cả các văn bản pháp luật liên quan đến hoạt động của ngành ngân hàng.

Thứ hai là phải tăng cường các cơ quan thanh tra, kiểm tra, giám sát, các cơ quan này phải động lập, hoạt động hiệu quả.

Thứ ba là hệ thống kiểm soát nội bộ, các cơ quan kiểm soát của ngành ngân hàng là cánh tay nối dài của NHNN để phát hiện sớm các hành vi lệch chuẩn và xử lý nội bộ.

Thứ tư là, nếu phát hiện ra hành vi sở hữu chéo trong ngân hàng thì cần xử lý nghiêm, công khai, minh bạch để các nhà đầu tư, nhân dân kiểm tra giám sát, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho hay.