Rất ít doanh nghiệp nhận được hỗ trợ đầu tư vào nông nghiệp

Dù đã có nhiều chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp nhưng đến nay vẫn chỉ có gần 1% tổng số doanh nghiệp cả nước đầu tư vào lĩnh vực này. Hiện rất ít doanh nghiệp có thể tiếp cận được những hỗ trợ cho đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp.

rat it doanh nghiep nhan duoc ho tro dau tu vao nong nghiep

Tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp chủ yếu vẫn là hộ nông dân nhỏ lẻ - Ảnh: TL

Thông tin này được đưa ra tại hội thảo tham vấn cơ chế, chính sách thu hút đầu tư và khuyến khích phát triển doanh nghiệp trong nông nghiệp diễn ra chiều 5-9 tại Hà Nội. Đây cũng là hội thảo nhằm lấy ý kiến các doanh nghiệp nông nghiệp nhằm sửa đổi Nghị định 210 nhằm khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp đã có hiệu lực được khoảng 4 năm nay.

Tại hội thảo, ông Nguyễn Trí Ngọc, Tổng thư ký Tổng hội Nông nghiệp Việt Nam cho hay, kể từ khi ra đời tới nay, hiệu quả của Nghị định 210 rất hạn chế. Số lượng doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp ít hơn so với doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực khác và đa số là doanh nghiệp có quy mô nhỏ và siêu nhỏ, khả năng liên kết, đặc biệt là liên kết với hộ nông dân, đối tác và thị trường là rất kém. Có 75% doanh nghiệp nông nghiệp vẫn sử dụng máy móc hết khấu hao và đa phần là máy móc lạc hậu đã sử dụng qua 2-3 thế hệ.

Tính đến tháng 9-2016 chỉ có 4.424 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông lâm ngư nghiệp, chiếm dưới 1% tổng số doanh nghiệp cả nước. Trong năm 2015, số doanh nghiệp ngành nông nghiệp ngừng hoạt động và giải thể là 2.019, cao hơn 11,3% so với số doanh nghiệp thành lập mới.

Bên cạnh đó, rất ít doanh nghiệp có thể tiếp cận được những chính sách hỗ trợ của nghị định này. Theo tính toán, mới chỉ có khoảng gần 300 tỉ đồng ngân sách từ Trung ương cam kết giải ngân theo nghị định, còn ngân sách địa phương thì rất thấp do không có nguồn vốn để bố trí dù dự án đã được phê duyệt.

Theo ông Ngọc, dù Nghị định 210 đưa ra rất nhiều chính sách hỗ trợ nhưng doanh nghiệp lại gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận vì những điều kiện được cho là khá ngặt nghèo. Bên cạnh đó, thủ tục hành chính phức tạp, vẫn còn xuất hiện “giấy phép con, giấy phép cháu” khiến các doanh nghiệp nản lòng.

Theo điều tra của Tổng hội Nông nghiệp, doanh nghiệp phải thực hiện 16 bước với 40 văn bản liên quan mới nhận được hỗ trợ từ Nghị định 210 như xin giấy phép kinh doanh, giấy phép xây dựng, khảo nghiệm, nhập khẩu thiết bị công nghệ cao…

Nói về môi trường đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp, ông Dương Văn Chín, đại diện Tập đoàn Lộc Trời cho rằng, muốn đẩy mạnh đầu tư vào nông nghiệp cần cải cách chính sách ruộng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất một lần duy nhất. Phân công cấp tỉnh lập ra cơ quan môi giới đất nông nghiệp để xúc tiến chuyển nhượng, mua bán đất đai ở nông thôn như đã được thực hiện tại Nhật Bản.

Góp ý việc sửa đổi Nghị định 210, ông Nguyễn Khắc Hải, Tổng giám đốc PanGroup cho rằng, nghị định mới cần tạo môi trường kinh doanh bình đằng, xóa bỏ cơ chế xin cho, thay mệnh lệnh hành chính bằng cơ chế thị trường trong việc vận hành các lĩnh vực như lao động, đất đai, khoa học công nghệ…

Đồng thời, cần xóa bỏ chính sách hạn điền và sau khi xóa bỏ, Chính phủ cần có chính sách quản lý đất nông nghiệp để tránh việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Ngoài ra, cũng cần phải xây dựng chính sách theo hướng không tách đất ra khỏi dân, khuyến khích liên kết với dân thông qua các hoạt động hợp đồng nông sản, thuê đất của dân sau đó thuê lại dân thực hiện sản xuất kinh doanh trên chính mảnh đất của mình.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) Nguyễn Xuân Cường cho hay, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) là cơ quan chủ trì thực hiện sửa đổi Nghị định 210 và Bộ NN&PTNT là cơ quan quản lý chuyên ngành cùng Bộ KH&ĐT trình Thủ tướng Chính phủ xem xét sửa đổi nghị định trong tháng 9 này.