Quốc hội thống nhất doanh nghiệp tư nhân không phải lập Ban Thanh tra nhân dân

Với 88,96% đại biểu tán thành (443/455), Quốc hội thông qua Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, trong đó quy định tiếp tục thành lập Ban Thanh tra nhân dân ở xã, phường, thị trấn, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước như hiện nay nhưng không áp dụng với doanh nghiệp tư nhân.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, trên cơ sở tiếp thu ý kiến của đa số các vị đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng tiếp tục quy định việc thành lập Ban Thanh tra nhân dân ở xã, phường, thị trấn, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước như hiện nay; không quy định về thành lập Ban Thanh tra nhân dân tại doanh nghiệp và tổ chức khác có sử dụng lao động thuộc khu vực ngoài Nhà nước.

Do vấn đề đổi tên của chế định này chưa nhận được sự đồng thuận, thống nhất cao nên Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin phép Quốc hội cho giữ tên gọi là “Ban Thanh tra nhân dân” như hiện hành nhưng chức năng, nhiệm vụ của Ban này gồm kiểm tra, giám sát như ý kiến của đại biểu Quốc hội. 

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiếp thu các ý kiến đề nghị bổ sung nguyên tắc “việc thực hiện dân chủ tại tổ chức có sử dụng lao động không được làm ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của tổ chức có sử dụng lao động”; bổ sung quyền thụ hưởng kết quả việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở của công dân. 

Đối với ý kiến về hoạt động của Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, hoạt động của Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng chủ yếu tập trung vào việc theo dõi, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật của chủ đầu tư về chỉ giới đất đai và sử dụng đất, quy hoạch mặt bằng chi tiết phương án kiến trúc, xây dựng, xử lý chất thải, bảo vệ môi trường; tình hình triển khai và tiến độ thực hiện các chương trình, dự án; việc thực hiện công khai thông tin trong quá trình đầu tư,… mà không đi sâu vào các vấn đề có tính chi tiết, kỹ thuật.

Trên cơ sở đó phát hiện những việc làm xâm hại đến lợi ích của cộng đồng, tác động tiêu cực đến môi trường sống của cộng đồng hay những việc làm gây lãng phí, thất thoát vốn, tài sản của Nhà nước, của cộng đồng.

Phù hợp với kiến nghị của doanh nghiệp tư nhân

Trước đó, 8 hiệp hội gồm: Hiệp hội chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản Việt Nam (VASEP), Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam, Hiệp hội Thực phẩm minh bạch, Hội Lương thực thực phẩm TP HCM, Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Hiệp hội Gỗ & Lâm sản Việt Nam, Hiệp hội Chè Việt Nam, Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy đã có công văn kiến nghị về việc bỏ quy định thành lập Ban Thanh tra nhân dân tại doanh nghiệp tư nhân.

Theo văn bản này, việc thành lập Ban Thanh tra nhân dân gây tốn kém chi phí, nhân lực trong khi doanh nghiệp tư nhân đầu tư bằng nguồn vốn của mình, không phu thuộc vào ngân sách Nhà nước. Bên cạnh đó, doanh nghiệp đã có tổ chức công đoàn được quy định nhiệm vụ, trách nhiệm trong Bộ Luật lao động để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.

Do đó, các hiệp hội này kiến nghị bỏ doanh nghiệp tư nhân thuộc đối tượng của quy định thành lập Ban Thanh tra nhân dân trong Luật dân chủ tại cơ sở.

Như vậy, việc Quốc hội bỏ điều khoản doanh nghiệp ngoài Nhà nước phải lập Ban Thanh tra nhân dân trong Luật dân chủ tại cơ sở đã tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, doanh nghiệp và người dân.