Phó thủ tướng yêu cầu báo cáo vụ bán 'đất vàng'

Đây là lần thứ 6 Văn phòng Chính phủ yêu cầu Thanh tra Chính phủ (TTCP) hoàn chỉnh dự thảo về việc bán tài sản trên đất, chuyển nhượng 1.200 m2 đất tại số 8A Mạc Đĩnh Chi (phường Bến Nghé, quận 1) để báo cáo Thủ tướng.

Khu đất này nằm trong khuôn viên trụ sở Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam Bộ (thuộc Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia, Bộ Tài nguyên và Môi trường) rộng hơn 3.086 m2, có vị trí đắc địa. Trong đó, hơn 1.800 m2 là tòa nhà văn phòng, 1.200 m2 làm khu nhà công vụ (trước đây là Nha khí tượng Sài Gòn).

Cuối tháng 7/2013, phần đất 1.200 m2 được Bộ Tài nguyên - Môi trường cắt bán đấu giá với mức khởi điểm gần 145 tỷ đồng. Tập đoàn Mường Thanh sau đó trúng đấu giá hơn 238 tỷ đồng, đã xây dựng khách sạn tiêu chuẩn 4 sao.

Theo Bộ Tài nguyên - Môi trường thời điểm đó, việc bán đất là thực hiện theo Quyết định số 09/2007 và Quyết định số 140/2008 của Thủ tướng về việc sắp xếp lại, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước. 

Bộ đã lấy ý kiến của UBND TP HCM, đã được Bộ Tài Chính phê duyệt phương án bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng 3 cơ sở nhà đất; trong đó có số 8 (8A) Mạc Đĩnh Chi. 

Kinh phí bán, chuyển nhượng các cơ sở nhà đất tạo nguồn vốn đầu tư xây dựng Khu liên cơ Bộ Tài nguyên và Môi trường tại số 200 Lý Chính Thắng, quận 3.

Khu "đất vàng" hơn 1.200 m2 trước đây thuộc khuôn viên Đài khí tượng thủy văn Khu vực Nam Bộ. Ảnh: Trung Sơn.

Tuy nhiên, các cựu cán bộ ngành khí tượng thủy văn không đồng tình với việc bán đấu giá khu đất. Nhiều năm qua họ gửi đơn kiến nghị lên Thủ tướng cũng như các cơ quan chức năng trung ương, cho rằng khu đất này không thuộc đối tượng phải sắp xếp lại theo Quyết định 09/2007 của Thủ tướng. 

Kinh phí thu được từ việc bán đất đã không được hạch toán công khai cho toàn thể cán bộ, nhân viên Đài Khí tượng thủy văn Nam Bộ biết để tạo niềm tin và sự đồng thuận.

Mặt khác, Đài Khí tượng thủy văn Khu vực Nam Bộ là biểu tượng của ngành, nhân chứng lịch sử từ khi thành lập ngành. Đây còn là cơ sở pháp lý lưu giữ nhiều tư liệu quý giá trong việc đấu tranh bảo vệ chủ quyền về các quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa; là mái nhà chung của ngành khí tượng 3 nước Đông Dương, rất cần được gìn giữ để giáo dục truyền thống cho các thế hệ mai sau.

Lãnh đạo Bộ Tài nguyên - Môi trường đã tổ chức đối thoại, nghe ý kiến của họ nhưng sau đó vẫn chỉ đạo bán, không chỉ nhà đất số 8 Mạc Đĩnh Chi mà còn cả số 19 Nguyễn Thị Minh Khai (quận 1) liền kề là trụ sở Phân viện Khoa học Khí tượng thủy văn.

Chính phủ nhiều lần yêu cầu các cơ quan chức năng làm rõ vấn đề những cựu cán bộ phản ánh. Ngày 26/6/2015, Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (hiện là Thủ tướng) giao Bộ Tài Nguyên - Môi trường chủ trì, phối hợp Bộ Tài chính, UBND TP HCM kiểm tra, rà soát và có văn bản trả lời theo quy định; báo cáo kết quả lên Thủ tướng. 

Gần một năm sau, Thủ tướng lại giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp các đơn vị trên, đề xuất biện pháp giải quyết.

Ngày 15/12/2016, sau khi chủ trì cuộc họp cùng lãnh đạo Thanh tra Chính phủ, Bộ Tư Pháp, Tổng cục An ninh Bộ Công an, Phó thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình kết luận: nhà đất số 8 Mạc Đĩnh Chi và số 19 Nguyễn Thị Minh Khai "không phải cơ sở nhà đất dôi dư", Bộ Tài nguyên - Môi trường không được bán tài sản trên đất và chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với 2 cơ sở này.

Phó thủ tướng giao Thanh tra Chính phủ kiểm tra toàn diện việc bán đất; Bộ Tài chính phối hợp các cơ quan nghiên cứu, đề xuất Thủ tướng chỉ đạo rà soát, sửa đổi Quyết định số 09 theo hướng đảm bảo việc sắp xếp, phê duyệt, tổ chức bán tài sản trên đất và chuyển nhượng quyền sử dụng đất chặt chẽ, tránh thất thoát...

Ngày 12/4/2018, một lần nữa ông Trương Hòa Bình chỉ đạo Thanh tra Chính phủ phối hợp các cơ quan kiểm tra căn cứ pháp lý việc tách nhà đất số 8A từ khu đất số 8 Mạc Đĩnh Chi, đề xuất biện pháp xử lý và báo cáo Thủ tướng.

Hồi tháng 5, báo cáo TTCP, Bộ Xây dựng khẳng định việc Bộ Tài nguyên và Môi trường cung cấp thông tin chức năng sử dụng đất trước đấu giá là "đất văn phòng", nhưng sau đấu giá chuyển thành "đất xây khách sạn" đã làm thay đổi giá trị khu đất trước và sau đấu giá. Còn TP HCM cho phép Tập đoàn Mường Thanh chuyển mục đích sử dụng đất là trái Luật đất đai.

Bộ Xây dựng đề nghị TTCP báo cáo Thủ tướng chỉ đạo UBND TP HCM và các cơ quan có liên quan thu phần chênh lệch giá trị sử dụng đất khi chuyển từ đất văn phòng sang xây dựng khách sạn, tránh thất thoát tài sản nhà nước. 

Đồng thời, Bộ này cũng đề nghị UBND thành phố chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức cá nhân theo thẩm quyền, chỉ đạo Sở Xây dựng kiểm tra việc tuân thủ xây dựng theo giấy phép được cấp.