NHNN có thể sử dụng Quĩ thực hiện chính sách tiền tệ để mua cổ phần ngân hàng được kiểm soát đặc biệt?

Cụ thể, tại Điều 45 Luật Ngân hàng Nhà nước năm 2010 có qui định cho phép Ngân hàng Nhà nước (NHNN) được trích từ kết quả tài chính hằng năm để lập Quĩ thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia; mức trích lập và việc sử dụng quĩ này thực hiện theo qui định của Thủ tướng Chính phủ.

Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành chế độ tài chính của NHNN trong đó qui định NHNN trích 20% chênh lệch thu chi hàng năm để bổ sung quĩ chính sách tiền tệ và số dư thực có của quĩ này không vượt quá vốn pháp định của NHNN.

Theo đó, NHNN đã ban hành dự thảo Quĩ thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia được sử dụng để chi cho các khoản phát sinh để thực hiện chính sách tiền tệ trong 7 trường hợp.

Thứ nhất, cho vay để hỗ trợ các tổ chức tín dụng gặp sự cố ảnh hưởng đến an toàn hệ thống ngân hàng.

Thứ hai, cho vay đối với các tổ chức tín dụng tham gia hệ thống thanh toán để hỗ trợ hệ thống thanh toán trong trường hợp gặp sự cố đe dọa đến việc đảm bảo an toàn hoạt động thanh toán và an toàn hệ thống ngân hàng.

Thứ ba, góp vốn, mua cổ phần của tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt. Theo đó, Chánh thanh tra, giám sát ngân hàng căn cứ kết quả giám sát tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt đầu mối phối hợp với Vụ Tài chính - Kế toán, Vụ Chính sách tiền tệ và các đơn vị có liên quan có văn bản trình Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, lấy ý kiến Bộ Tài chính để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt chủ trương.

Sau khi có văn bản phê duyệt chủ trương của Thủ tướng Chính phủ, đơn vị đầu mối trình Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ban hành quyết định về việc sử dụng Quĩ thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia để góp vốn, mua cổ phần của tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt.

Văn bản trình Thủ tướng phải có các nội dung sau: Mục đích sử dụng quĩ, tổ chức tín dụng được góp vốn, mua cổ phần, số tiền góp vốn, mua cổ phần, kết quả dự kiến đạt được.

Quyết định sử dụng Quĩ thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia qui định rõ mục đích sử dụng, số tiền cần sử dụng và các điều khoản khác có liên quan.

Bên cạnh đó, Quĩ thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia còn dùng để cấp vốn cho các doanh nghiệp đặc thù liên quan đến thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia.

Quĩ này có thể dùng để bù đắp khoản chênh lệch chi lớn hơn thu hàng năm của Ngân hàng Nhà nước (nếu có) do ảnh hưởng từ hoạt động điều hành chính sách tiền tệ quốc gia còn lại sau khi đã sử dụng hết Quĩ Dự phòng tài chính.

Ngoài ra, mục đích của quĩ còn xử lý các khoản Ngân hàng Nhà nước đã sử dụng theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ để hỗ trợ chính sách tiền tệ quốc gia nhằm ổn định giá trị đồng tiền, kiềm chế lạm phát, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội.

Quĩ còn được dùng cho các khoản phát sinh khác đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt về chủ trương.

Ngoài ra, dự thảo về Qũi thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia trên cũng nêu rõ các nội dung về việc trích lập, hạch toán và quản lý; thẩm quyền quyết định sử dụng; trình tự sử dụng; trách nhiệm của các đơn vị thuộc Ngân hàng Nhà nước; tổ chức thực hiện.