Nhà máy tỉ đô ở Việt Nam trùm mền vì đối tác Nga bị Mỹ cấm vận

Hàng chục ngàn tấn thiết bị Nhà máy nhiệt điện Long Phú trùm mền vì tổng thầu PM bị cấm vận - Ảnh: TT

Thiết bị nghìn tỉ trùm mền

Thông tin gây sốc này được Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp (Ủy ban quản lý vốn nhà nước) nêu trong văn bản gửi tới chủ đầu tư là Tập đoàn Dầu khí quốc gia VN (PVN).

Trước đó, trong báo cáo gửi tới Ủy ban Quản lý vốn nhà nước, PVN đã kiến nghị một số nội dung cấp bách cần được xử lý với Nhà máy nhiệt điện Long Phú 1 nhằm đảm bảo an toàn chất lượng của công trình.

Báo cáo của PVN cho biết: hiện còn khoảng 20.000 tấn thiết bị đang lưu kho bãi, chưa thể lắp đặt do tổng thầu Power Machines (PM) cấp không đầy đủ vật tư phụ hoặc không cung cấp đúng trình tự để lắp đặt khoảng 6,5 ngàn tấn thiết bị.

Bên cạnh đó còn có khoảng 14.000 tấn thiết bị của Nhà máy nhiệt điện Long Phú 1 không thể lắp đặt vì không có giám sát kỹ thuật của PM/các nhà thầu phụ.

Đáng lưu ý, đến nay PVN chưa thể xác định được tiến độ khả thi dự án nhiệt điện Long Phú 1 do tổng thầu PM không tiếp tục thực hiện hợp đồng EPC vì không giải quyết được các khó khăn, vướng mắc do ảnh hưởng cấm vận của Mỹ với các doanh nghiệp của Nga.

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước nhận định việc tiếp tục đầu tư để hoàn thành dự án rất khó khăn, khó có thể hoàn thành dự án.

Đối với đề xuất cho phép PVN được sử dụng vốn chủ sở hữu vượt 30% giá trị tổng vốn đầu tư, ủy ban cũng cho rằng thuộc thẩm quyền của hội đồng thành viên PVN. 

Theo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước, nguồn vốn sở hữu của PVN hiện nay rất hạn hẹp, PVN cần làm rõ khả năng tăng đầu tư từ vốn chủ sở hữu để hoàn thành nhiệt điện Long Phú 1, đồng thời phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về các quyết định liên quan tới dự án.

Hồi cuối tháng 6-2019, trong cuộc họp về tình hình thực hiện dự án nhiệt điện Long Phú 1, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã chỉ đạo PVN phối hợp với các nhà thầu có biện pháp bảo quản thiết bị đã lắp đặt hoặc đã vận chuyển về Việt Nam nhưng chưa được lắp đặt đảm bảo chất lượng, không để xảy ra tình trạng hoen gỉ, hỏng hóc làm thiệt hại tới dự án.

Tiếp đó, cơ quan thường trực hội đồng nghiệm thu nhà nước các công trình xây dựng cũng đã yêu cầu PVN nghiêm túc thực hiện các biện pháp bảo quản cốt thép chưa gia công, chống gỉ cốt thép chờ. Tổ chức rà soát thực trạng các hạng mục thi công để có biện pháp xử lý kịp thời khi có hiện tượng bất thường.

Một góc Nhà máy nhiệt điện Long Phú 1 - Ảnh: TTO

Đội vốn 11.600 tỉ đồng

Về đề xuất cho PVN xử lý các phát sinh của hợp đồng EPC với tổng thầu PM của Nga, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước nhấn mạnh: việc sử dụng nguồn chi phí dự phòng của dự án để chi trả cho các khoản phát sinh của hợp đồng EPC thuộc thẩm quyền của hội đồng thành viên PVN.

Báo cáo của PVN cũng đề xuất việc điều chỉnh tăng tổng vốn đầu tư từ 29.580 tỉ đồng lên 41.200 tỉ đồng, tăng vốn 11.600 tỉ đồng, và điều chỉnh cơ cấu vốn đầu tư nhiệt điện Long Phú 1.

Theo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước, Nhà máy nhiệt điện Long Phú 1 được PVN phê duyệt vào năm 2010 với tổng vốn đầu tư khoảng 29.580 tỉ đồng, trong đó 30% vốn chủ sở hữu của PVN, 70% vốn còn lại của dự án được huy động từ vay thương mại.

Nên khi điều chỉnh vốn đầu tư, chủ đầu tư dự án phải có phương án giải trình, chứng minh hiệu quả bổ sung do việc điều chỉnh dự án mang lại gồm hiệu quả tài chính, hiệu quả kinh tế - xã hội đối với dự án sản xuất kinh doanh.

Trong trường hợp điều chỉnh cơ cấu các khoản mục chi phí gồm cả phí dự phòng nhưng không làm thay đổi giá trị tổng mức đầu tư xây dựng đã phê duyệt thì PVN tổ chức điều chỉnh, báo cáo người quyết định đầu tư và chịu trách nhiệm về việc điều chỉnh.