Năm 2018, bình quân mỗi ngày Chính phủ trả nợ nước ngoài hơn 141 tỉ đồng

Chính phủ vừa có Báo cáo về tình hình nợ công năm 2018 gửi tới kỳ họp Quốc hội thứ 7 khóa XIV.

Theo đó, về tình hình vay trong nước, năm 2018 Chính phủ đã huy động vốn vay trong nước 250.468 tỷ đồng để đáp ứng nhu cầu bù đắp bội chi ngân sách trung ương và trả nợ gốc, đạt 90,8% so với kế hoạch và chiếm 78,6% cơ cấu vay vốn của Chính phủ.

Kênh phát hành trái phiếu Chính phủ (TPCP) vẫn tiếp tục đóng vai trò chủ đạo, theo đó trong năm phát hành 196.797 tỷ đồng, đạt 89,1% so với kế hoạch.

Năm 2018, Chính phủ trả nợ trong nước là 198.907 tỷ đồng, trả nợ nước ngoài là 51.554 tỷ đồng. Ảnh minh họa.

Kỳ hạn phát hành TPCP bình quân duy trì ở mức cao là 12,7 năm, tương đương năm 2017, cao hơn 4-6 năm so với năm 2015 và 2016. Lãi suất phát hành TPCP bình quân giảm xuống mức 4,7%/năm, thấp hơn 1,8%/năm so với năm 2016 (mức 6,5%/năm), thấp hơn 2,3%/năm so với năm 2017 (mức 7,0%/năm), góp phần tái cơ cấu danh mục nợ TPCP cả về kỳ hạn và chi phí huy động. Cơ sở nhà đầu tư dài hạn tiếp tục được mở rộng.

Đến cuối năm 2018, tỷ trọng nắm giữ TPCP của Bảo hiểm Xã hội và các tổ chức phi ngân hàng đạt 52,2% (tăng 4,8% so với năm 2017); tỷ lệ nắm giữ của ngân hàng thương mại là 47,8% (giảm 4,8% so với năm 2017), hoàn thành mục tiêu về cơ cấu nhà đầu tư đặt ra là 50% vào năm 2020 theo Lộ trình phát triển thị trường trái phiếu Việt Nam giai đoạn 2017-2020, tầm nhìn đến năm 2030.

Trong năm nay, Chính phủ cũng đã huy động 53.671 tỷ đồng từ nguồn tạm ứng ngân quỹ nhà nước.

Trả nợ trong nước là 198.907 tỷ đồng, trả nợ nước ngoài là 51.554 tỷ đồng

Về tình hình vay nước ngoài, trong năm 2018 đã ký kết 18 hiệp định vay vốn nước ngoài với tổng trị giá 1.503 triệu USD. Giải ngân vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ khoảng 3.010 triệu USD, tương đương 68.229 tỷ đồng (bằng 63,2% kế hoạch năm, chiếm 21,4% cơ cấu huy động vốn của Chính phủ).

Chính phủ giải trình, nguyên nhân giải ngân chậm chủ yếu do việc xây dựng kế hoạch, phân bổ và giải ngân vốn có thời điểm còn chậm, chưa chấp hành nghiêm kỷ luật tài chính; có dự án chưa được bố trí đầy đủ, kịp thời vốn đối ứng; có trường hợp chưa tuân thủ cam kết với nhà tài trợ. Một số dự án có chất lượng chuẩn bị chưa cao, hiệu quả thấp, tiếp nhận công nghệ lạc hậu, thời gian chuẩn bị kéo dài . Ngoài ra, một số dự án đã bố trí kế hoạch vốn năm 2018 nhưng hết thời hạn giải ngân vốn và chờ thủ tục gia hạn giải ngân từ nhà tài trợ theo quy định. Một số dự án đang trong quá trình thanh quyết toán ở giai đoạn cuối của dự án nên tiến độ giải ngân không đều. Một số dự án chuyển tiếp vẫn đang thực hiện các thủ tục điều chỉnh dự án, điều chỉnh hạng mục, điều chỉnh tổng mức đầu tư làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân.

Năm 2018, Chính phủ trả nợ trong nước là 198.907 tỷ đồng, trong đó trả gốc là 101.657 tỷ đồng, trả lãi là 97.250 tỷ đồng.

Trả nợ nước ngoài là 51.554 tỷ đồng, bao gồm: nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ là 27.748 tỷ đồng (trong đó trả gốc là 20.027 tỷ đồng, trả lãi là 7.721 tỷ đồng); nghĩa vụ trả nợ của các khoản Chính phủ vay về cho vay lại là 23.806 tỷ đồng (trong đó trả gốc là 15.473 tỷ đồng, trả lãi là 8.333 tỷ đồng).

Như vậy, nếu tính trung bình thì mỗi ngày Chính phủ trả nợ nước ngoài hơn 141,2 tỷ đồng, còn trả nợ cả trong và ngoài nước là gần 686,2 tỷ đồng.

Chính phủ cho biết, việc thực hiện nghĩa vụ trả các khoản trả gốc, lãi nằm trong mức đã được phê duyệt tại các Nghị quyết của Quốc hội, đảm bảo đầy đủ, đúng hạn theo cam kết.

Về tái cơ cấu nợ trong nước của Chính phủ, đối với các quỹ tài chính nhà nước, trong năm 2018 thanh khoản tương đối ổn định, Bộ Tài chính chưa thực hiện phát hành TPCP để trả nợ trước hạn, đồng thời Bộ đã bố trí trong dự toán ngân sách để trả Quỹ hỗ trợ sắp xếp và phát triển doanh nghiệp 6.000 tỷ đồng, trả nợ tạm ứng ngân quỹ nhà nước 25.000 tỷ đồng.

Về việc bảo lãnh cho 2 ngân hàng chính sách phát hành trái phiếu, trong năm 2018, Ngân hàng Phát triển Việt Nam huy động được 16.545 tỷ đồng (bằng 95% kế hoạch phát hành năm 2018), bằng 65,8% khối lượng phát hành năm 2017 (25.145 tỷ đồng) với 74,3% khối lượng phát hành có kỳ hạn từ 5 năm trở lên.

Ngân hàng Chính sách Xã hội huy động được 9.670 tỷ đồng (bằng 100% hạn mức phát hành năm 2018), tăng 4,5% so với năm 2017 (9.250 tỷ đồng) với 71% khối lượng phát hành có kỳ hạn từ 5 năm trở lên.

Đến 31/12/2018, dư nợ trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh của 2 ngân hàng chính sách là 157.738 tỷ đồng, giảm 4,8% so với cuối năm 2017.

Chính phủ ứng 97 triệu USD trả nợ cho Tổng công ty Giấy Việt Nam

Về bảo lãnh cho doanh nghiệp vay trong nước, năm 2018 không cấp mới bảo lãnh Chính phủ cho các dự án vay vốn trong nước. Đối với các dự án đã cấp bảo lãnh Chính phủ trước đây, tổng trị giá rút vốn là 731 tỷ đồng, trả gốc trong năm là 5.664 tỷ đồng, trả lãi 2.586 tỷ đồng.

Dư nợ các khoản vay trong nước của doanh nghiệp được Chính phủ bảo lãnh là 33.326 tỷ đồng, giảm khoảng 4.585 tỷ đồng với cuối năm 2017.

Về bảo lãnh cho doanh nghiệp vay nước ngoài, trong năm 2018, đã thực hiện cấp bảo lãnh chính phủ cho 2 dự án điện với tổng trị giá là 1.614 triệu USD.

Cũng trong năm đã thực hiện rút vốn của các khoản Chính phủ bảo lãnh vay nước ngoài là 28.291 tỷ đồng (tương đương 1.249 triệu USD), trả nợ gốc khoảng 37.001 tỷ đồng (tương đương 1.639 triệu USD).

Như vậy, không sử dụng hạn mức bảo lãnh cho doanh nghiệp vay nước ngoài trong năm và dư nợ cuối năm ở mức 246.309 tỷ đồng, bằng 4,4% GDP (giảm 0,6% so với cuối năm 2017).

Chính phủ cho hay, về cơ bản, các dự án được Chính phủ bảo lãnh trả nợ đầy đủ đúng hạn. Các dự án xi măng đã được tái cơ cấu và cải thiện khả năng thanh toán.

Mặc dù vậy, Chính phủ cũng cho biết, trong năm 2018, Quỹ Tích lũy trả nợ vẫn phải ứng vốn trả nợ cho Tổng công ty Giấy Việt Nam với số tiền 7,61 triệu EUR (tương đương 8,13 triệu USD), nâng tổng trị giá ứng trả lên 82,6 triệu EUR (tương đương khoảng 97 triệu USD).

Tuy nhiên, đến hết năm 2018, Bộ Công Thương và Tổng công ty Giấy Việt Nam vẫn chưa thể xử lý xong tài sản dự án Nhà máy Giấy Phương Nam để thu hồi cho Quỹ Tích lũy trả nợ. Bên cạnh đó, Quỹ Tích lũy trả nợ cũng phải ứng cho dự án BT Đường cao tốc La Sơn - Túy Loan của Bộ Giao thông vận tải 44 triệu USD do vẫn chưa được cấp có thẩm quyền bố trí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn.

Về tình hình cho vay lại vốn vay nước ngoài của Chính phủ, năm 2018, Chính phủ rút vốn cho vay lại khoảng 807,2 triệu USD (tương đương khoảng 18.355,3 tỷ đồng). Dư nợ cho vay lại đến cuối năm 2018 là 18.020,5 triệu USD, tương đương 409.606,2 tỷ đồng, chiếm khoảng 38,4% dư nợ nước ngoài của Chính phủ.