Giới đầu tư chỉ trích chính sách của EU về nhiên liệu sinh học

Việc sửa đổi liên tục và chính sách không nhất quán của Ủy ban châu Âu (EC) về nhiên liệu sinh học đã gây lo lắng cho các nhà đầu tư và làm suy yếu thị trường.

gio i dau tu chi trich chinh sach cua eu ve nhien lieu sinh hoc

Nhà máy sản xuất nhiên liệu diesel một loại nhiên liệu sinh học thuộc tập đoàn năng lượng Tây Ban Nha Natura. Ảnh: Reuters

Thời gian qua, EC đã công bố một đề xuất nhằm sửa đổi lại Chỉ thị về các nguồn năng lượng tái tạo (RED) cho giai đoạn hậu 2020 trong khuôn khổ chương trình “Gói năng lượng sạch”. Hiệp hội nông dân châu Âu phản ứng rằng sự sửa đổi liên tục và chính sách không nhất quán của EC về nhiên liệu sinh học đã gây lo lắng cho các nhà đầu tư và làm thị trường suy yếu.

Trong chương trình “Gói năng lượng sạch”, Liên minh châu Âu (EU) đã đề xuất giảm tỷ lệ năng lượng sinh học thông thường trong giao thông từ mức tối đa 7% năm 2021 xuống còn 3,8% vào năm 2030. Cơ quan này cũng dự kiến nâng tỷ lệ các nhiên liệu khác có nồng độ khí phát thải thấp như điện gió hay nhiên liệu sinh học tiên tiến cho các phương tiện giao thông lên mức 6,8%.

Chỉ thị này vốn đã xác định mục tiêu đạt tỷ lệ 10% nhiên liệu năng lượng tái tạo trong lĩnh vực giao thông, nhưng năm 2015 nó đã được sửa đổi và đi vào áp dụng từ tháng 7/2017 với quy định về tỷ lệ nhiên liệu sinh học thông thường sẽ giảm còn 7% trong tổng số tiêu thụ năng lượng chung trong giao thông đường bộ và đường sắt của EU.

Theo Tổng thư ký công đoàn nông dân châu Âu Pekka Pesonen, Hội các hợp tác xã nông nghiệp và nông dân châu Âu đã đánh giá sự thay đổi liên tục trong các chỉ đạo của EC đối với lĩnh vực năng lượng tái tạo dùng cho giao thông đang làm dấy lên quan ngại trong các nhà đầu tư.

Ông Pekka Pesonen cho biết Hội hoan nghênh sự ủng hộ rõ ràng của EC đối với nhiên liệu sinh học tiên tiến, nhưng để phát triển ngành công nghiệp này mà phải hy sinh nhiên liệu sinh học thông thường thì dễ dẫn đến làm xói mòn lòng tin của nhà đầu tư.

Chính sách về nhiên liệu sinh học hiện nay được đánh giá là không ổn định và chưa tạo ra được môi trường thuận lợi cho việc thiết lập những nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học phục vụ cho thị trường. Ông Pekka Pesonen cũng khẳng định rằng việc cắt giảm nhiên liệu sinh học thông thường không tương thích với các điều kiện của thị trường và các quy định về hỗn hợp nhiên liệu sinh học.

Ông Pekka Pesonen giải thích rằng phát triển nhiên liệu sinh học tiên tiến cũng phụ thuộc vào sức mạnh của thị trường nhiên liệu thông thường và một cách tiếp cận khác phải được tính đến để tăng cường vai trò năng lượng sinh khối nông nghiệp và lâm nghiệp trong tất cả các lĩnh vực năng lượng sinh học.

Ông kết luận sản xuất nhiên liệu hóa thạch lấy từ chất thải (nguyên lý của kinh tế xoay vòng) phải bị loại bỏ vì nó sẽ mang lại những nhiên liệu hóa thạch giá rẻ hơn và đi ngược lại với các mục tiêu môi trường và năng lượng của EU.

Một trạm bơm diesel sinh học tại San Diego, California, Mỹ. Ảnh: Reuters

EC có một đề xuất khác là tránh xa các nhiên liệu sinh học sản xuất từ cây trồng, nhưng tổ chức phi chính phủ Transport & Environment không đồng ý với kiến này. Theo Transport & Environment, các nhiên liệu thế hệ đầu được công chúng ủng hộ mạnh mẽ và chính sách mới đề xuất tăng nhiêu liệu sinh học sản xuất từ chất thải hoặc điện tái tạo sử dụng trong phương tiện giao thông không có được sự ủng hộ tương tự.

Chuyên gia về dầu lửa và nhiên liệu sinh học Laura Buffet của Transport & Environment cho biết tổ chức này đã tài trợ cho một nghiên cứu và kết quả chỉ ra rằng 95% đầu tư tại các cơ sở có liên quan đến nhiên liệu sinh học sẽ được hoàn trả từ nay đến cuối 2017. Đây là thời gian để EC cho ra đời các chính sách thay thế tốt hơn.

EC đề xuất giảm tỷ lệ nhiên liệu sinh học thông thường từ nay đến năm 2030. Theo Transport & Environment, đây là một biện pháp cần thiết, nhưng không đi quá xa. Tổ chức này mong muốn việc thúc đẩy phát triển nhiên liệu sinh học thế hệ thứ hai bền vững hơn.

Sự thay đổi liên tục các chính sách của EU đã làm nản lòng các nhà đầu tư và gây ra những thiệt hại về kinh tế. Giám đốc về đầu tư của Ethanol Europe, ông Eric Sievers cho biết trong 5 năm đầu thiên niên kỷ này, các nhà đầu tư đã tích lũy mỗi năm hàng trăm triệu euro trong ngành nhiên liệu sinh học và 5 năm tiếp theo, người ta dự báo con số sẽ là hàng tỷ euro mỗi năm.

Nhưng thật đáng tiếc, chỉ thị về các nguồn năng lượng và sự thay đổi các chính sách khác nhau của EC đã làm giảm dần đầu tư trong lĩnh vực này.

Mặc dù ngành công nghiệp năng lượng sinh học vẫn luôn là lĩnh vực hấp dẫn để đầu tư, nhưng các thể chế châu Âu cần phải thừa nhận rằng rủi ro xuất phát từ chính sách của họ chứ không phải các rủi ro kỹ thuật hay giá dầu mỏ. Điều đó làm nhiên liệu sinh học tại châu Âu hiện nay mất đi tính hấp dẫn và trở thành những tài sản ngoài tầm tay đối với giới đầu tư.