Giá trị trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn đạt đỉnh vào năm 2024

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), cho biết Nghị định 08/2023/NĐ-CP liên quan đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã có bước chạy đà rất tốt trong 8 tháng qua và bước đầu đã phát huy tác dụng, tháo gỡ phần nào khó khăn cho thị trường.

Trong 10 tháng đầu năm, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành khoảng 205.867 tỷ đồng, trong đó phát hành riêng lẻ chiếm 88,5% với giá trị hơn 182.000 tỷ đồng.Giá trị trái phiếu bất động sản khoảng 68.347 tỷ đồng, chiếm 33,2% tổng lượng trái phiếu phát hành và đứng thứ 2 sau trái phiếu ngân hàng. 

Ông Châu cho rằng hoạt động huy động vốn từ kênh trái phiếu đã dần được cải thiện theo xu thế tháng sau cao hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước. 

Sau hơn ba tháng kể từ khi Bộ Tài chính đã quyết định đưa Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thuộc Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) vào hoạt động từ ngày 19/7, HNX đã tiếp nhận và đưa vào giao dịch 451 mã trái phiếu của 114 doanh nghiệp với giá trị đăng ký giao dịch khoảng 336.768 tỷ đồng. 

Quý IV là giai đoạn cao điểm đáo hạn trái phiếu của cả năm 2023 với tổng giá trị 65.500 tỷ đồng (không tính các lô trái phiếu đã giãn, hoãn), trong đó có gần 80% là trái phiếu bất động sản. 

Sang năm 2024, giá trị trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn vào khoảng 329.500 tỷ đồng, cao nhất trong ba năm gần đây (năm 2022 là 144.500 tỷ đồng, năm 2023 là 271.400 tỷ đồng).

Theo Chủ tịch HoREA, để thị trường trái phiếu doanh nghiệp dần tiệm cận với các chuẩn mực quốc tế, việc xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân hoặc phải có kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu cần phải có thời gian và thông qua một tiến trình chuyển đổi phù hợp. 

Trong đó, quy định về việc xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân có giá trị tối thiểu 2 tỷ đồng khi mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ chưa thể đáp ứng được ngay, bởi thị trường chứng khoán còn khó khăn, năng lực tài chính của phần lớn nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân đang bị suy giảm.

Đối với quy định doanh nghiệp phải được xếp hạng tín nhiệm trước khi phát hành trái phiếu riêng lẻkhó thực hiện được bởi cả nước hiện chỉ có 4 doanh nghiệp tư vấn đánh giá xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp, trong khi  có hơn 800.000 doanh nghiệp (nhóm bất động sản chiếm hơn 40.000 doanh nghiệp).

"Hiện có 67 doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên sàn chứng khoán, chiếm tỷ lệ 4,17% trong tổng số 1.605 doanh nghiệp niêm yết. Chỉ cần khoảng 10% số doanh nghiệp bất động sản có nhu cầu phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thì 4 đơn vị tư vấn đánh giá xếp hạng doanh nghiệp không thể đáp ứng nổi", ông Châu nói.

Do đó, ông Châu cho rằng rất cần thiết để gia hạn thời gian áp dụng hai quy định nói trên tại Nghị định số 08 thêm 12 tháng, tức đến hết năm 2024 để tạo điều kiện cho doanh nghiệp, cũng như thị trường có thêm thời gian phục hồi.