Genco 1: Mỗi ngày trả gần 11 tỷ đồng lãi vay

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và các công ty con hiện đang là “quán quân” về nợ vay so với các tập đoàn, tổng công ty khác. Hiệu quả kinh doanh và tình hình vay nợ của các công ty con của EVN, trong đó có Tổng công ty Phát điện 1 (Genco 1), luôn thu hút sự quan tâm của dư luận.

genco 1 moi ngay tra gan 11 ty dong lai vay

Đến cuối quý II/2017, tổng dư nợ vay của Genco 1 là gần 73.923 tỷ đồng. Ảnh: Tiên Giang

Báo cáo tài chính mới nhất của Genco 1 cho thấy doanh nghiệp này vẫn đang phải oằn lưng gánh lãi vay tăng vọt trong nửa đầu năm 2017.

Nợ vay ăn mòn lợi nhuận

Genco 1 vừa công bố báo cáo tài chính quý II/2017. Dù hoạt động kinh doanh chính cho thấy tín hiệu tích cực nhưng chi phí tài chính tăng mạnh đã ăn mòn lợi nhuận của doanh nghiệp này. Đáng chú ý, chi phí lãi vay (chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng chi phí tài chính) lại tăng vọt.

Cụ thể, trong quý II/2017, doanh thu của Genco 1 đạt 7.345 tỷ đồng, tăng 72% so với cùng kỳ 2016. Biên lãi gộp cũng được cải hiện đáng kể từ 2,08% lên 20,8%, giúp lãi gộp quý II/2017 đạt 1.531 tỷ đồng (gấp 17,2 lần so với cùng kỳ 2016).

Trong khi doanh thu tài chính chỉ đạt 33 tỷ đồng, giảm hơn một nửa so với cùng kỳ 2016 thì chi phí tài chính lại tăng mạnh từ 1.132 tỷ lên 1.745 tỷ đồng (tăng 54%). Đây là nguyên nhân chính dẫn đến lợi nhuận sau thuế quý II của Genco 1 âm 313 tỷ đồng, cùng kỳ năm 2016 con số này là âm 994 tỷ đồng. Lũy kế 6 tháng đầu năm 2017, Genco 1 lãi sau thuế 128 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ 2016 lỗ 910 tỷ đồng.

Chỉ tính riêng trong quý II/2017, chi phí lãi vay của Genco 1 lên tới hơn 1.411 tỷ đồng (chiếm 81% tổng chi phí tài chính), gấp 2,65 lần so với cùng kỳ 2016. Lũy kế 6 tháng đầu năm, lãi vay phải trả là 1.963 tỷ đồng, tăng 93% so với cùng kỳ 2016. Như vậy bình quân mỗi ngày Genco 1 phải chi gần 11 tỷ đồng để trả lãi vay trong nửa đầu năm 2017.

Tính đến thời điểm cuối quý II/2017, tổng dư nợ vay (bao gồm cả vay ngắn hạn và dài hạn) của Genco 1 là gần 73.923 tỷ đồng (giảm 1,6% so với thời điểm đầu năm) và bằng quy mô tổng tài sản của một ngân hàng cỡ nhỏ ở Việt Nam.

Tình hình nợ vay Genco 1. (Đơn vị: tỷ đồng)

Dấu hỏi về hiệu quả

Theo báo cáo kết quả kinh doanh 3 năm từ 2014 - 2016, lợi nhuận trước thuế của Genco 1 liên tục giảm, trong khi đó tổng vay nợ lại liên tục tăng. Cụ thể, năm 2014 lợi nhuận trước thuế đạt 1.375 tỷ đồng. Năm 2015, lợi nhuận trước thuế giảm mạnh còn 587,4 tỷ đồng (hoàn thành 93% kế hoạch đặt ra), giảm 57% so với năm 2014. Năm 2016, lợi nhuận trước thuế tiếp tục giảm thêm 44% xuống còn 326,6 tỷ đồng (hoàn thành 37% kế hoạch đặt ra). Năm 2017, Genco 1 ước đạt 506,8 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế. Như vậy, nửa đầu năm 2017, doanh nghiệp này đã hoàn thành 40% kế hoạch. Ngoài ra, nếu thực hiện đúng Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 10 (VAS 10) và Thông tư số 200/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp thì toàn bộ hơn 2.585 tỷ đồng chênh lệch tỷ giá hối đoái tại cuối quý II/2017 của Genco 1 sẽ phải ghi nhận là chi phí và lợi nhuận chưa phân phối sẽ giảm với số dư tương ứng.

Về tổng dư nợ vay (bao gồm cả vay ngắn và dài hạn) của Genco 1 từ năm 2014 đến 2016 cũng liên tục tăng.

Với đặc thù cần rất nhiều vốn xây dựng cơ bản của ngành điện lực trong khi nguồn nội lực còn chưa mạnh, không khó hiểu khi Genco 1 phải phụ thuộc rất lớn vào đòn bẩy tài chính. Phần lớn các khoản nợ của Genco 1 là các khoản vay lại bằng ngoại tệ từ EVN (phần lớn được Chính phủ bảo lãnh). Nếu EVN và các đơn vị thành viên như Genco 1 kinh doanh kém hiệu quả và không có khả năng trả nợ, thì ngân sách nhà nước sẽ phải đứng ra thanh toán. Do đó, nhiều chuyên gia cho rằng, tính hiệu quả từ các khoản vay hàng nghìn tỷ đồng không chỉ riêng của Genco 1 mà cả các đơn vị thành viên của EVN cần phải được xem xét và giám sát chặt chẽ.