Chống chuyển giá 'bắn nhầm' đối tượng: Thủ tướng 3 lần nhắc Bộ Tài chính

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ.

Kết luận tại Hội nghị trực tuyến sơ kết ngành tài chính sáng 12/7, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ lưu ý ngành Tài chính cần lưu ý về công tác xây dựng thể chế, ban hành văn bản.

Theo Phó Thủ tướng, công tác xây dựng thể chế, ban hành văn bản của ngành Tài chính vẫn còn chậm, còn có tình trạng văn bản không rõ ràng, gây khó khăn cho doanh nghiệp. Ngành Tài chính cũng chưa kịp thời trình Thủ tướng, Chính phủ bãi bỏ hoặc trình cấp có thẩm quyền xem xét sửa đổi bổ sung các văn bản đang có vướng mắc.

Phó Thủ tướng đã dẫn ví dụ với quy định về khống chế chi phí lãi vay đối với các doanh nghiệp liên kết tại Nghị định số 20.

"Thủ tướng 3 lần đều nhắc đến chuyện này rồi. Bộ Tài chính hôm qua cũng có văn bản gửi lên và Văn phòng Chính phủ sắp tới sẽ cho ý kiến thẩm định thêm về nội dung khống chế lãi vay", ông thông tin.

Phó Thủ tướng cũng cho rằng: "Nếu chờ sửa đổi bổ sung theo Luật quản lý thuế thì chậm, tinh thần là vướng tới đâu gỡ đó. Đó là chi phí tối thiểu tính thuế, điều tiết bằng chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp là chính. Rõ ràng cái này doanh nghiệp kêu nhiều mà bây giờ chưa giải quyết được", Phó Thủ tướng nói.

Trước đó, tại hội nghị trực tuyến với 63 tỉnh, thành diễn ra hôm 4/7, Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu Bộ Tài chính sớm trình dự thảo sửa đổi Nghị định 20 về giao dịch liên kết.

Quy định về khống chế chi phí lãi vay không vượt quá 20% tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, mục tiêu chính là chống chuyển giá đối với doanh nghiệp FDI, nhưng lại vô tình gây một số khó khăn cho các công ty trong nước hoạt động theo mô hình mẹ - con.

Dù không có động cơ chuyển giá, vì mức thuế suất bằng nhau nhưng do có phát sinh giao dịch liên kết nên các doanh nghiệp này vẫn phải chịu tác động từ Nghị định 20. Để nhanh chóng tháo gỡ cho doanh nghiệp, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính nhanh chóng trình dự thảo sửa đổi quy định này.

Kể từ khi được ban hành vào đầu năm 2017, Nghị định 20 về quản lý thuế đối với các doanh nghiệp có giao dịch liên kết, vốn có nhiều quy định về thuế ảnh hưởng nhiều nhất đến doanh nghiệp, đã gây ra nhiều vướng mắc trong việc triển khai kinh doanh.

Cụ thể, khoản 3, điều 8 quy định: "Tổng chi phí lãi vay phát sinh trong kỳ của người nộp thuế được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp không vượt quá 20% của Tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh cộng với chi phí lãi vay, chi phí khấu hao trong kỳ của người nộp thuế" - tức 20% EBITDA. 

Khi đó, phần chi phí lãi vay vượt quá 20% sẽ bị coi là chi phí không hợp lý và bị tính thuế.

Dù mục tiêu đặt ra là hạn chế việc chuyển thu nhập của các doanh nghiệp có FDI tại Việt Nam đến một doanh nghiệp khác nhưng thực tế  đối tượng bị ảnh hưởng nặng nền nhất theo quy định này là các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp đang đầu tư vào những ngành trọng điểm cần số vốn rất lớn.