7 vấn đề nóng tại Bộ Công Thương năm vừa qua
Là một bộ quản lý đa ngành, Bộ Công Thương đã trải qua một năm 2016 đầy gian nan và thách thức với những vấn đề nhân sự, các dự án nghìn tỉ thua lỗ, kinh doanh đa cấp biến tướng...
"Nóng" đa cấp, Bộ thẳng tay xử lý hàng loạt công ty
Tính đến đầu tháng 11.2016, Bộ Công Thương đã thu hồi giấy chứng nhận và quyết định chấm dứt, tạm ngừng hoạt động bán hàng đa cấp đối với 25 doanh nghiệp. Hiện tại, số doanh nghiệp hoạt động chỉ còn 42 so với con số 67 công ty năm 2015. Trong số 25 doanh nghiệp bị "xóa sổ" có 14 công ty bị thu hồi giấy phép; 11 doanh nghiệp tạm ngừng và chấm dứt hoạt động bán hàng đa cấp. Số lượng người tham gia bán hàng đa cấp đang hoạt động 6 tháng đầu năm 2016 là khoảng 500.000 người (giảm 57% so với cùng kỳ năm 2015 với hơn 1,16 triệu người).
Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng bắt tay vào thanh tra hàng loạt doanh nghiệp đa cấp lớn như: Công ty TNHH Amway Việt Nam, Công ty TNHH Unicity Marketing, Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy, Công ty cổ phần Liên minh tiêu dùng Việt Nam, Công ty cổ phần Liên kết tri thức, Công ty cổ phần Tập đoàn liên kết Việt Nam và Công ty TNHH Nhượng quyền thương mại Thăng Long.
Theo đó, kết luận thanh tra của Bộ Công Thương đã chỉ ra hàng loạt vi phạm tại 4/7 công ty kinh doanh dịch vụ bán hàng đa cấp trong đợt thanh tra này. 4 công ty này bao gồm: Công ty cổ phần Liên kết tri thức, Công ty TNHH Nhượng quyền thương mại Thăng Long, Công ty cổ phần Liên minh tiêu dùng Việt Nam và Công ty cổ phần Tập đoàn Liên kết Việt Nam.
Với 4 công ty đã có kết luận kiểm tra nói trên, tùy theo tính chất của hành vi có dấu hiệu vi phạm, Bộ Công Thương đã chuyển cho các cơ quan liên quan để xử lý. Riêng đối với các hành vi có dấu hiệu vi phạm các quy định về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp, Bộ Công Thương đã triển khai ngay quy trình xử lý theo quy định.
Trước đó, Bộ cũng đã kiểm tra và xử phạt Công ty TNHH Unicity Marketing Việt Nam vì một số hành vi vi phạm pháp luật về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp với số tiền phạt 110 triệu đồng. Riêng việc kiểm tra Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy vẫn chưa kết thúc do trong thời gian tiến hành kiểm tra, Bộ Công Thương đã nhận được nhiều khiếu nại của người tham gia bán hàng đa cấp đối với công ty này.
Bãi bỏ 15 thủ tục, đơn giản hoá 108 thủ tục
Sau nhiều năm trì trệ và dựng “hàng rào” trong các lĩnh vực kinh doanh mà Bộ Công Thương chịu trách nhiệm quản lý nhà nước, vừa qua Bộ này đã công bố xóa bỏ 15 thủ tục hành chính và đơn giản hóa 108 thủ tục khác trong số 443 thủ tục ở 19 lĩnh vực kinh doanh từ cấp xã tới cấp trung ương, tương đương với đơn giản hóa 27,8% tổng số thủ tục hành chính hiện có, nhằm tạo thuận lợi, giảm chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp khi tiếp cận.
Các lĩnh vực đơn giản hóa thủ tục của Bộ gồm kiểm tra chất lượng thép sản xuất, nhập khẩu (5 thủ tục), thương mại quốc tế (3 thủ tục), công nghiệp nặng (2 thủ tục), sản xuất kinh doanh thuốc lá (6 thủ tục), kinh doanh khí (18 thủ tục), kinh doanh rượu (19 thủ tục), xăng dầu (15 thủ tục), an toàn thực phẩm (12 thủ tục), xuất nhập khẩu (8 thủ tục), xúc tiến thương mại (5 thủ tục), quản lý cạnh tranh (1 thủ tục)...
Lãnh đạo doanh nghiệp thuộc Bộ đi nước ngoài
Tính đến thời điểm hiện nay, tại Bộ Công Thương đã có 2 trường hợp lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước thuộc Bộ tự ý đi nước ngoài và mất liên lạc.
Cụ thể là ông Lê Chung Dũng, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Điện lực dầu khí (đơn vị thành viên của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam - PVN), nguyên Phó tổng giám đốc Tổng công ty Xây lắp dầu khí (PVC), dù không được chấp nhận đơn xin nghỉ và cơ quan chủ quản nhiều lần liên hệ qua điện thoại, email cũng như các văn bản nhưng ông Dũng vẫn chưa trở lại tổng công ty làm việc.
Tiếp đến là ông Vũ Đình Duy, thành viên Hội đồng thành viên Tập đoàn Hoá chất Việt Nam (Vinachem), nguyên Tổng giám đốc Công ty cổ phần Hoá dầu và xơ sợi dầu khí (PVTex) thuộc PVN vắng mặt tại cơ quan từ ngày 24.10.2016, với lý do đi chữa bệnh và xin nghỉ phép không lương. Mặc dù Vinachem đã tìm mọi cách liên lạc với ông Duy nhưng vẫn không được. Hiện, Bộ Công Thương đã buộc thôi việc với trường hợp này.
Tái cấu trúc bộ máy
Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh vừa qua đã cùng tập thể Ban cán sự Bộ Công Thương bàn và nhất trí thông qua phương án kiện toàn, tái cấu trúc bộ máy Bộ theo hướng thu gọn, sáp nhập nhiều vụ nhằm giảm từ 35 đầu mối xuống chỉ còn 28 đầu mối.
Cụ thể, Tổng cục Năng lượng được tách thành 1 cục và 2 vụ, gồm: Cục Điện lực và năng lượng tái tạo; Vụ Dầu khí và than; Vụ Tiết kiệm năng lượng và phát triển bền vững.
Vụ Thị trường thương mại miền núi nhập vào vụ Thị trường trong nước; Cục Hóa chất, Vụ Công nghiệp nhẹ, Vụ Công nghiệp nặng nhập thành Cục Công nghiệp; Vụ Tài chính tách một phần về Vụ Kế hoạch, một phần về Vụ Đổi mới, phát triển doanh nghiệp.
Bên cạnh đó là hợp nhất Vụ Phát triển nguồn nhân lực vào Vụ Tổ chức cán bộ; Vụ Thi đua khen thưởng và Cục công tác phía nam nhập về Văn phòng Bộ Công Thương; hợp nhất Vụ Thị trường châu Á - Thái Bình Dương với Vụ Thị trường châu Phi, Tây Á, Nam Á; hợp nhất Vụ Thị trường châu Âu với Vụ Thị trường châu Mỹ; chuyển chức năng, nhiệm vụ, cán bộ của Vụ Hợp tác quốc tế cho 2 vụ Thị trường mới (trừ nhiệm vụ về tổng hợp nguồn vốn ODA chuyển cho Vụ Kế hoạch – Tài chính); Viện Nghiên cứu thương mại và Viện Chính sách công nghiệp nhập thành một viện.
12 dự án nghìn tỉ thua lỗ
Ngoài 5 nhà máy, dự án thua lỗ, hoạt động kém hiệu quả mà Quốc hội đã nêu lên tại Nghị quyết chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 2 vừa qua là nhà máy sản xuất xơ sợi Đình Vũ, dự án nhà máy bột giấy Phương Nam, dự án nhà máy gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2, nhà máy nhiên liệu sinh học Bio-Ethanol Dung Quất và nhà máy đạm Ninh Bình; Ban chỉ đạo của Chính phủ cũng bổ sung sơ bộ thêm 7 nhà máy, dự án khác là đạm Hà Bắc, đạm DAP 1 Lào Cai, DAP 2 Hải Phòng, Ethanol Bình Phước, Ethanol Phú Thọ, nhà máy đóng tàu Dung Quất, dự án liên doanh giữa đối tác mỏ Quý Sa và nhà máy gang thép Lào Cai.
Trong số 12 dự án thua lỗ nặng nề, kém hiệu quả này thì có 4 dự án của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem), 5 dự án của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), 2 dự án có “bóng dáng” Tổng công ty Thép Việt Nam (Vnsteel).
Quy hoạch ngành thép
Ngày 21.12.2016 vừa qua, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã ký phê duyệt nhiệm vụ và đề cương đánh giá Dự thảo quy hoạch hệ thống sản xuất thép đến năm 2025, định hướng đến năm 2035, căn cứ trên kiến nghị của Vụ Công nghiệp nặng. Theo đó, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh giao cho Vụ Công nghiệp nặng là đơn vị chủ trì. Đơn vị thực hiện là công ty tư vấn nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam. Đơn vị tư vấn nước ngoài này có trách nhiệm làm rõ xu hướng phát triển ngành thép thế giới và khu vực; đồng thời đánh giá khả năng cạnh tranh của ngành thép Việt Nam so với khu vực và trên thế giới cũng như việc lựa chọn nhà thầu, công nghệ và những đánh giá tác động về môi trường.
Về vấn đề quy hoạch ngành thép, Bộ Công Thương cho biết sẽ thuê một công ty tư vấn nước ngoài, độc lập để đánh giá, nhìn nhận khách quan, cầu thị trong việc xây dựng quy hoạch của ngành. Thời gian hoàn thành dự thảo đề án là trong quý 2/2017.
Thu hồi hàng loạt quyết định bổ nhiệm nhân sự
Vừa qua, Ban Cán sự đảng Bộ Công Thương báo cáo Ban Tổ chức Trung ương đưa 3 trường hợp là: ông Trịnh Xuân Thanh, ông Nguyễn Xuân Sơn và ông Võ Thanh Hà ra khỏi Quy hoạch chức danh Thứ trưởng Bộ Công Thương giai đoạn 2016-2021.
Ban Cán sự đảng cũng yêu cầu Bộ trưởng Bộ Công Thương thu hồi các quyết định tiếp nhận, bổ nhiệm, điều động cán bộ không đúng quy định, cụ thể là:
Đối với trường hợp của ông Trịnh Xuân Thanh: Thu hồi quyết định tiếp nhận và bổ nhiệm chức vụ Phó chánh Văn phòng Bộ Công Thương, Trưởng đại diện Văn phòng Bộ tại thành phố Đà Nẵng; Quyết định bổ nhiệm chức vụ Vụ trưởng, Chánh văn phòng Ban Cán sự đảng, Thường trực Ban Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp Bộ Công Thương.
Đối với trường hợp của ông Vũ Quang Hải: Thu hồi quyết định bổ nhiệm Kiểm soát viên kiêm nhiệm tại Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam; Quyết định bổ nhiệm Hàm phó Vụ trưởng; Quyết định đồng ý điều động ông Vũ Quang Hải đến nhận công tác tại Tổng công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) và đề cử tham gia Hội đồng quản trị Sabeco. Đồng thời, giao Bộ phận đại diện phần vốn nhà nước tại Sabeco báo cáo Hội đồng quản trị, Đại hội đồng cổ đông Sabeco xem xét miễn nhiệm theo trình tự luật định các chức danh Ủy viên Hội đồng quản trị, Phó tổng giám đốc Sabeco của ông Vũ Quang Hải.
Đối với trường hợp của ông Vũ Đình Duy: Thu hồi quyết định tiếp nhận và bổ nhiệm chức vụ Phó cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường công nghiệp.
Đối với trường hợp của bà Vũ Thúy Huệ: Thu hồi quyết định điều động và bổ nhiệm bà Vũ Thúy Huệ giữ chức vụ Phó vụ trưởng Bộ Công Thương, đại diện Tổng cục Năng lượng tại TP.HCM. Đồng thời, đồng ý để bà Vũ Thúy Huệ được thôi việc theo nguyện vọng cá nhân.
Đối với trường hợp ông Võ Thanh Hà: Thu hồi quyết định bổ nhiệm chức vụ Chánh văn phòng Bộ Công Thương.
