10 việc Tổng thống Donald Trump cần làm để thay đổi NAFTA

10 việc Tổng thống Donald Trump cần làm để thay đổi NAFTA.

Dù vậy, Tổng thống Trump vẫn gửi lời cảnh báo: Nếu thỏa thuận mới không tốt, ông sẽ rút Mỹ ra khỏi hiệp định. Mexico cũng ra tuyên bố tương tự: họ cần một thỏa thuận ba bên cùng có lợi, bằng không sẽ rút lui. Phía Canada cũng yêu cầu một hiệp định tốt.

Theo CNN, trước khi bắt tay đàm phán thỏa thuận mới, ông Trump có cả danh sách dài những việc cần làm, cần lo lắng. Dưới đây là danh sách 10 việc ông cần làm về NAFTA.

1. Để ông Lighthizer được xác nhận. Rober Lighthizer là ứng cử viên được ông Trump chọn làm Đại diện Thương mại Mỹ. Ông là chuyên gia về luật thương mại quốc tế và dự kiến sẽ là người dẫn dắt các cuộc đàm phán thương mại. Đảng Dân chủ trong Quốc hội vừa hoãn việc xác nhận ông Lighthizer vì dự luật về lương hưu và lợi ích sức khỏe cho các thợ mỏ than. Một cuộc bỏ phiếu toàn thể Thượng viện để xác nhận ông Lighthizer sẽ được tổ chức trong một hoặc hai tuần tới.

2. Thông báo cho Quốc hội. Đây là việc lớn. Hoặc là ông Lighthizer, hoặc là Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross sẽ thông báo chính thức đến Quốc hội rằng chính quyền có ý định tái đàm phán NAFTA.

3. Khởi động 90 ngày chờ đợi. Yêu cầu của thông báo tái đàm phán NAFTA là Quốc hội và khu vực tư nhân sẽ được cung cấp 90 ngày để xem xét kế hoạch của chính quyền trước khi Mỹ thực sự bước vào các cuộc thảo luận. Mexico vừa hoàn tất giai đoạn 90 ngày tham vấn của họ trong tuần này. Canada cũng đang sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán.

4. Đưa ra đề xuất chi tiết. Chính phủ của ông Trump phải trình đề xuất chi tiết lên Quốc hội về những điểm trong NAFTA mà ông muốn thay đổi khi các cuộc đàm phán khởi động. Đến nay, ông Trump vẫn chưa nói nhiều về những gì ông muốn từ NAFTA mới nhằm đem việc làm ngành sản xuất về Mỹ. Thông báo sắp tới cần thể hiện rõ nội dung đó.

5. Tổng thống Mỹ cần gặp Quốc hội nếu cần. Các thành viên hàng đầu của Ủy ban Tài chính Thượng viện và một ủy ban khác có thể có câu hỏi về kế hoạch của ông Trump.

6. Dự báo tác động lên các ngành công nghiệp. Trong giai đoạn tham vấn, chính phủ của ông Trump phải gửi Quốc hội bảng phân tích về tác động tiềm ẩn của thuế quan Mỹ lên sản phẩm nông nghiệp và dệt may. Phân tích có thể đòi hỏi nhiều cuộc họp kế tiếp để thảo luận về nhập khẩu, vấn đề vốn nhạy cảm.

7. Chính quyền cần cơ chế “theo dõi nhanh”. Lý do chính khiến chính phủ Mỹ cần thông báo là để đạt được điều gọi là “cơ quan xúc tiến thương mại” hay cơ chế “theo dõi nhanh”. Việc này sẽ tạo điều kiện cho ông Lighthizer đàm phán NAFTA mà không vấp phải sự can thiệp của Quốc hội. Khi các cuộc đàm phán được hoàn tất, đội ngũ của ông Trump chỉ cần trình bày với Quốc hội và đưa ra lựa chọn “có” hoặc “không” về NAFTA đã được sửa đổi. Quốc hội không thể tinh chỉnh hiệp định NAFTA mới nếu có cơ chế “theo dõi nhanh”.

8. Các cuộc đàm phán NAFTA bắt đầu sớm nhất vào tháng 8. Nếu 90 ngày tham vấn được khởi động vào đầu tháng 5 thì sớm nhất các cuộc đàm phán sẽ bắt đầu từ tháng 8.

9. Tổng thống Trump sắp hết thời gian. Hiện các nhà lãnh đạo Mexico muốn kết thúc đàm phán trước năm 2018. Nước này sẽ tổ chức bầu cử tổng thống vào tháng 7.2018 và tổng thống hiện thời không thể ra ứng cử lần nữa vì giới hạn nhiệm kỳ. Hiện ứng cử viên tổng thống Mexico hàng đầu là ông Andres Manuel Lopez Obrador muốn nước này trì hoãn đàm phán. Vì vậy, ông Trump và đội ngũ của mình sẽ có năm tháng để tài đàm phán với chính quyền Mexico và điều này không dễ dàng khi thỏa thuận NAFTA ban đầu phải mất nhiều năm mới được hoàn tất vào thập niên 1990.

10. Quốc hội Mỹ cũng “sốt ruột”. Không phải chỉ có Mexico, Quốc hội Mỹ cũng muốn giải quyết vấn đề NAFTA nhanh chóng. Quốc hội Mỹ ít muốn có nhiều lộn xộn vì nhiều cuộc bầu cử giữa kỳ sẽ được tổ chức vào mùa thu năm 2018.