CPTPP: Cam kết thuế quan của Nhật Bản đối với rau quả Việt Nam
Theo Trung tâm WTO và Hội nhập thuộc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Nhật Bản là nước thành viên có cam kết phức tạp nhất đối với các sản phẩm rau quả trong CPTPP, với 4 nhóm sau đây:
Xóa bỏ thuế ngay khi Hiệp định có hiệu lực với phần lớn dòng thuế rau quả.
Cắt giảm và xóa bỏ thuế theo lộ trình 4 - 15 năm kể từ khi Hiệp định có hiệu lực với một số dòng thuế bao gồm cả rau tươi và sơ chế, quả tươi và sơ chế và nhiều nhất là các sản phẩm rau quả đã qua chế biến.
Áp dụng hạn ngạch thuế quan với một số sản phẩm đậu Hà Lan, đậu và các loại rau họ đậu chế biến sẵn.
Không xóa bỏ thuế đối với với một số mã sản phẩm đậu, đậu Hà Lan, sốt cà chua, dứa đã qua chế biến.
So sánh CPTPP với AJCEP và VJEPA
Trước CPTPP, Việt Nam và Nhật Bản đã có hai FTA chung là FTA ASEAN – Nhật Bản (AJCEP) và Việt Nam – Nhật Bản (VJEPA).
VJEPA là FTA song phương, được đàm phán và có hiệu lực sau AJCEP, do đó có mức cam kết về thuế quan cho cao hơn trong AJCEP. VJEPA có hiệu lực từ năm 2009, trong đó các sản phẩm rau quả có cam kết cụ thể như sau:
Đối với các sản phẩm rau tươi và sơ chế thuộc Chương 07: Một số sản phẩm được xóa bỏ thuế ngay sau khi có hiệu lực, còn phần lớn các sản phẩm còn lại có lộ trình xóa bỏ thuế trong vòng 11 hoặc 16 năm, một vài sản phẩm không có cam kết xóa bỏ thuế. Như vậy, ngoại trừ các sản phẩm không xóa bỏ thuế thì Nhật Bản sẽ xóa bỏ thuế cho Việt Nam đối với các sản phẩm rau tươi và sơ chế vào năm 2025.
Đối với các sản phẩm quả tươi và sơ chế thuộc Chương 08 và các sản phẩm rau quả đã qua chế biến thuộc Chương 20: toàn bộ các sản phẩm này có lộ trình xóa bỏ thuế trong vòng 16 năm. Do đó, đến năm 2025 Nhật Bản cũng xóa bỏ thuế đối với đối với các sản phẩm này của Việt Nam.
Trong khi đó, lộ trình xóa bỏ thuế dài nhất của Nhật Bản trong CPTPP đối với các sản phẩm rau quả là 15 năm. Điều này có nghĩa là đến năm 2023, theo CPTPP Nhật Bản sẽ xóa bỏ thuế đối với tất cả sản phẩm rau quả Việt Nam, trừ một số sản phẩm không xóa bỏ thuế và một số sản phẩm áp dụng hạn ngạch thuế quan.
Như vậy, về lộ trình, Nhật Bản sẽ xóa bỏ thuế đối với phần lớn rau quả theo CPTPP sớm hơn VJEPA hai năm. Đồng thời, danh mục các sản phẩm áp dụng hạn ngạch thuế quan hoặc không cam kết của CPTPP ít hơn của VJEPA.
Theo đó, xét tổng thể, mức cam kết thuế quan của Nhật Bản đối với các sản phẩm rau quả trong CPTPP cao hơn so với VJEPA.
Chi tiết Lộ trình cắt giảm thuế Nhật Bản áp dụng với mặt hàng rau quả Việt Nam trong CPTPP