Được rót 6 tỷ USD, Shopee lập tức nhảy vào thị trường Ấn Độ và Ba Lan, tìm kiếm thành công như tại Việt Nam

Vừa kêu gọi thành công 6 tỷ USD vốn đầu tư, Sea đã bắt đầu khởi động thử nghiệm Shopee ở hai thị trường mới là Ba Lan và Ấn Độ.

Mặc dù chỉ vừa mới được "thai nghén", những động thái mang tính thử nghiệm này đủ để khẳng định tham vọng toàn cầu của Shopee. Lúc này, Shopee đã dẫn đầu thị trường ở Đông Nam Á và đang tạo ra được những dấu ấn nhất định ở Mỹ Latinh.

Điều chúng ta chưa biết là những động lực và chiến lược của Shopee ở thị trường mới. Vì sao Ba Lan và Ấn Độ lại được lựa chọn? Shopee có thể thành công bằng những bài học đã có ở Đông Nam Á? Việc thâm nhập các thị trường mới liệu có phải là một phần của một chiến lược lớn hơn hay chỉ đơn giản là một cuộc chơi mang tính cơ hội?

Ấn Độ và Ba Lan có nhiều điểm tương đồng với những thị trường mà Shopee đã đạt được thành công, theo Tech in Asia.

Năm 2020, Trung Quốc đều nằm trong số các thị trường dẫn đầu ở mảng mua sắm xuyên biên giới tại Ấn Độ và Ba Lan. Một ước tính của JPMorgan cho thấy các sản phẩm của Trung Quốc chiếm tới 53% tổng dung lượng mua sắm thương mại điện tử xuyên biên giới ở Ba Lan trong năm ngoái.

Kinh nghiệm của Shopee trong việc hỗ trợ thương mại xuyên biên giới giữa Trung Quốc và các khu vực khác, đồng thời Shopee cũng có hiện hiện tại nhiều thành phố Trung Quốc, cho phép Shopee tận dụng được nhu cầu hàng hoá Trung Quốc ở cả hai quốc gia nói trên.

Dù vậy, Shopee cũng có thể sẽ tập trung vào tiềm năng của mua sắm địa phương. Ví dụ, ở Brazil, Shopee đang có nhiều giao dịch nội địa hơn so với giao dịch quốc tế. Chiến thắng thị trường Đông Nam Á bằng cách tập trung ưu tiên trải nghiệm trên di động, Shopee có trên 95% số lượng đơn hàng của mình được thực hiện thông qua ứng dụng di động.

Thương mại di động ở cả 4 quốc gia nói trên được kỳ vọng sẽ đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm lên tới 2 con số. Shopee được kỳ vọng sẽ tận dụng được xu hướng này ở Ba Lan và Ấn Độ, hai quốc gia vẫn đang đi sau Brazil và Indonesia ở hoạt động mua sắm thông qua di động.

Hai thị trường mà Shopee hướng đến cũng có một hệ sinh thái thương mại điện tử chưa bão hoà. Chỉ 7% dung lượng bán lẻ ở Ấn Độ được thực hiện thông qua thương mại điện tử trong năm nay.

Trong khi đó, theo phân tích của JPMorgan, chi tiêu trực tuyến trên đầu người ở Ba Lan chỉ bằng một phần tư mức trung bình ở Châu Âu. Cùng lúc, chỉ có 16% người mua sắm trực tuyến ở Ba Lan từng thực hiện các đơn hàng xuyên biên giới.

Bà Visa Kannan, một đối tác của Saison Capital, nhìn ra một điểm kết nối khác trong chuỗi giá trị này. "Một điểm chung của tất cả các thị trường mục tiêu của Shopee là nhóm dân số trẻ, thích internet với chỉ 5% - 6% doanh số bán lẻ đang được thực hiện trực tuyến", chuyên gia trên chia sẻ.

Đồng quan điểm, ông Fred Liu, đối tác điều hành của Hayden Capital, cho rằng những gì Shopee đang thực hiện cho thấy công ty này đã tìm ra một sản phẩm phù hợp với không chỉ thị trường Đông Nam Á mà còn cả các thị trường mới nổi nói chung.

Mặc dù Shopee có thể có một cặp mắt tinh tường để xác định các thị trường nó có thể chinh phục, liệu Shopee có thể dùng cùng một chiến thuật để chiến thắng tại Ba Lan, Ấn Độ? Free Fire, trò chơi bắn súng của Garena (một công ty con của Sea), có thể đóng vai trò quan trọng ở cả hai quốc gia.

Ấn Độ hiện tại đang là thị trường lớn thứ hai của Free Fire. Trong khi đó, trò chơi này cũng nằm trong top 6 các trò chơi đi động được tải về nhiều nhất ở Ba Lan. Chiến lược để chuyển đổi người chơi Free Fire thành người dùng Shopee hiện vẫn còn là một ẩn số. Những mặt hàng bán chạy trên Shopee như đồ làm đẹp, đồ em bé hay đồ gia dụng chắc chắn không phải là những mặt hàng mà nhóm game thủ (phần lớn là nam giới) quan tâm.

Dù vậy, Free Fire vẫn có thể là một "cầu nối" chi phí thấp để dẫn lối Shopee tiến vào Ấn Độ và Ba Lan. "Chúng ta sẽ thấy Shopee dùng chiến thuật ứng dụng trò chơi vào thương mại điện tử ở Ấn Độ vì không có công ty thương mại điện tử nào ở đây có nền tảng về trò chơi mạnh mẽ", bà Kannan chia sẻ.

Sự thành công của sàn thương mại điện tử Ấn Độ Meesho gần gây với chiến lược bán lại sản phẩm qua mạng xã hội có thể khiến Shopee tự tin rằng các chiến lược tiếp cận thị trường khác nhau "có thể để lại dấu ấn ở một thị trường năng động", bà nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, ông Liu nói rằng thành công của Meesho và động thái ở rộng tại thị trường Ấn Độ của sàn thương mại xã hội Mỹ Poshmark cho thấy có những dung lượng thị trường để Shopee khai thác. "Người Ấn thích các trải nghiệm thương mại điện tử thu hút như những gì Shopee mang đến và vì thế họ ra mắt ở Ấn Độ để thử nghiệm giải thuyết của mình", ông Liu nói.

Không giống các đối thủ như Lazada với khả năng kho vận riêng, Shopee vẫn phần lớn phụ thuộc vào các bên logistics bên thứ 3 cho tới năm ngoái khi nó ra mắt dịch vụ Shopee Express.

Dù vậy, Shopee nhiều khả năng vẫn sẽ thuê các đơn vị logistics bên thứ 3 (3PL) để xử lý phần lớn đơn hàng của mình. Báo cáo tài chính năm 2020 của Shopee cho thấy mảng logistics của Shopee vẫn mới chỉ hoạt động tại một số thành phố lớn. Khoản phải thu cao đến từ các nhà cung cấp dịch vụ logistics đã bào mòn dòng tiền hoạt động của Shopee.

Ở Ba Lan, Shopee đã hợp tác với các nhà cung ứng dịch vụ địa phương như DPD và InPost Mobile. Hiện tại, Shopee chưa có các hợp tác tương tự tại Ấn Độ. Dù vậy, ở một quốc gia với điểm số hoạt động logistics (LPI) thấp như Ấn Độ, Shopee nhiều khả năng cũng sẽ hợp tác với các công ty 3PL có kinh nghiệm để xử lý đơn hàng.

Một động lực khác cho việc Shopee sẽ dùng 3PL ở Ba Lan và Ấn Độ là việc nó sẽ giúp công ty tiết kiệm thời gian và nguồn lực. Lúc này, chúng nên được dành vào việc thâu tóm khách hàng và phát triển các mảng kinh doanh như quảng cáo và các tính năng xã hội mới.

Thực tế, tham vọng của Shopee ở mảng quảng cáo cũng có thể giải thích vì sao Shopee muốn thử nghiệm tại 2 thị trường là Ấn Độ và Ba Lan và Shopee cũng sẽ không dừng lại ở đây. Kinh doanh quảng cáo vốn là mảng có biên lợi nhuận cao.

Dù vậy, bà Kannan của Saison Capital cũng nói rằng Shopee nên cẩn trọng. Shopee có chiến thắng ở Đông Nam Á "vì sự suy yếu của Lazada và những khoảng trống nó để lại thị trường sau khi về tay Alibaba" vào năm 2016, bà nhận định. Trong khi đó, Shopee thành công ở Ấn Độ nhờ những sản phẩm giá thấp.

Cả hai lợi thế này có thể không tồn tại ở các thị trường Ba Lan và Ấn Độ. Ở Ba Lan, Shopee phải đối mặt với một đối thủ trường vốn là Allegro. Đó là chưa kể đến việc Amazon cũng đã có mặt ở Ba Lan từ tháng 1 năm nay. Trong khi đó, ở Ấn Độ, chiến lược hàng giá thấp có thể sẽ không phát huy được tác động như kỳ vọng vì các đối thủ hiện tại đã cung cấp sản phẩm ở một dải giá khá đa dạng và rộng.

Một nguồn tin thân cận với công ty nói với Tech in Asia rằng thực tế việc Shopee hoạt động tại Ba Lan và Ấn Độ chỉ là những thử nghiệm chi phí thấp của Shopee nhằm đánh giá các thị trường mới. Dù vậy, với tiềm lực tài chính của mình, việc Sea mở rộng mạnh mẽ ra toàn cầu là điều đã được dự đoán từ trước.

Sea có thể mở rộng Shopee bằng chiến lược thâu tóm, sáp nhập. Tháng 2 năm nay, Sea mua lại nhà băng Indonesia Bank Kesejahteraan Ekonomi. Trong khi đó, vào năm ngoái, Sea Capital tham gia đầu tư vào sàn thương mại điện tử xe cũ Kavak.

Ba Lan có thể là một thị trường trọng điểm mở đường cho Shopee tiến vào Châu Âu với vị trí chiến lược nằm ở trung tâm khu vực này.

Ở Ấn Độ, Shopee đang thu hút người mua và người bán bằng cách đưa ra các chính sách không thu phí giao hàng với người mua và không thu phí trung gian với người bán. Với việc các công ty như Amazon hay Flipkart đang cung cấp hàng hoá ở mức giá khá đa dạng, Shopee đang tìm cách thâu tóm thị phần bằng cách giữ chi phí cho người dùng ở mức thấp nhất có thể trong một khoảng thời gian.

Mặt khác, một số nhà quan sát lại nói rằng việc Sea gọi được nhiều vốn mang đến nhiều vấn đề hơn là cơ hội bởi nó cho thấy sự phát triển của Garena không còn đủ khả năng hỗ trợ tăng trưởng cho Shopee.

Dù vậy, dữ liệu lại cho thấy điều ngược lại. Mặc dù số lượt tải về Free Fire trên toàn thế giới đã chững lại từ quý 3/2018, lợi nhuận gộp của Sea ở mảng giải trí số vẫn cao hơn rất nhiều so với mảng thương mại điện tử.

Dù việc mở rộng sang các thị trường mới vẫn chỉ là thử nghiệm, ông Liu của Hayden Capital tin rằng Shopee có tiềm năng để thành công. "Tôi cho rằng Shopee có cơ hội thành công khi đẩy mạnh và thực hiện thử nghiệm trải nghiệm Shopee sang các khu vực địa lý khác", ông chia sẻ.