Điều gì khiến kênh trái phiếu doanh nghiệp tăng trưởng mạnh trong thời gian qua?
Tại sự kiện "Trái phiếu Doanh nghiệp: Cân bằng giữa Lợi nhuận và Rủi ro" mới đây, Tổng Giám đốc của FiinGroup, ông Nguyễn Quang Thuân cho biết nguyên nhân kênh trái phiếu tăng trưởng mạnh trong thời gian gần đây chủ yếu do năng lực về mặt cho vay dài hạn của ngân hàng không lớn.
Theo ông, đối với doanh nghiệp, nhu cầu nguồn vốn trung và dài hạn ở Việt Nam cũng như bất kỳ thị trường nào cũng rất lớn. Nhu cầu này có thể được đáp ứng qua tín dụng ngân hàng hoặc vốn cổ phần, phát hành cổ phiếu trên thị trường chứng khoán và kênh trái phiếu.
Tuy nhiên, trong vòng 5 năm trở lại đây, sau cuộc khủng hoảng của hệ thống tài chính, các cơ quan chính sách và ngân hàng chủ trương tập trung vào vốn ngắn hạn và trung hạn. Còn kênh vốn dài hạn để dành cho thị trường chứng khoán và đặc biệt là kênh trái phiếu doanh nghiệp.
Chẳng hạn, với các dự án phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam, trong thời gian vừa qua, ông Thuân cho biết nhu cầu dùng vốn cho các dự án này rất lớn, ước tính lên đến 50 tỷ USD kéo dài trong vòng 3 - 5 năm.
"Với quy mô dự án lớn như này, hệ thống ngân hàng Việt Nam không tải nổi, cùng lắm cho vay hoặc phát hành trái phiếu kỳ hạn 3 - 5 năm rồi sau đó các chủ đầu tư phải tính tiếp," ông Thuân chia sẻ.
Thêm vào đó, nguồn vốn của các ngân hàng cũng không đáp ứng được về mặt dài hạn do các dự án này có kỳ hạn rất dài, thậm chí các dự án hạ tầng có kỳ hạn lên đến 15 - 20 năm.
Khi rủi ro cao hơn, vai trò của tín dụng ngân hàng phải giảm đi và phát huy vai trò của kênh trái phiếu.
Tổng Giám đốc FiinGroup Nguyễn Quang Thuân
Cũng theo ông Thuân, môi trường lãi suất thấp đang tạo ra sức hấp dẫn và sức nóng cho kênh phát hành trái phiếu doanh nghiệp với quy mô 300 – 400 tỷ một năm.
Báo cáo của FiinGroup cho thấy lãi suất trái phiếu đang cao gấp 2 - 3 lần lãi suất tiền gửi. Trong đó, lãi suất trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản dao động trong khoảng 10 - 12%, cao hơn so với mức lãi suất gửi tiết kiệm chỉ khoảng 7%.
Nguồn: FiinRatings.