Xuất nhập khẩu hàng hóa đã qua giai đoạn xấu nhất, tín hiệu phục hồi đang dần hiện rõ

Dù kinh tế thế giới đã có dấu hiệu khởi sắc nhưng tốc độ còn chậm và không đồng đều ở các quốc gia, do vậy nhu cầu tiêu dùng cũng sẽ phục hồi dần dần.

Bộ Công Thương dự báo hoạt động xuất nhập khẩu sẽ phục hồi tốt hơn vào nửa cuối năm nay do tồn kho hàng hoá tại các thị trường lớn, đặc biệt là tại Mỹ đã giảm đáng kể trong thời gian qua và các nhà nhập khẩu đang có dấu hiệu đặt hàng trở lại.

Ông Lý Vĩnh Hùng, Giám đốc Công ty Chế biến và Sản xuất đồ gỗ xuất khẩu Lyprodan cũng cho rằng nửa đầu năm 2023 có thể là giai đoạn khó khăn của ngành gỗ khi đơn hàng giảm, nhà máy hoạt động dưới công suất, công nhân phải nghỉ luân phiên.

Tuy nhiên nửa cuối năm 2023 sẽ bớt khó khăn hơn và bước sang năm 2024 xuất khẩu gỗ mới cải thiện rõ rệt do doanh nghiệp đã có đơn hàng.

“Đối với hàng ngoại thất, chúng tôi đã bắt đầu nhận đơn cho vụ mới, sản xuất từ tháng 6 để kịp giao từ tháng 9 năm nay đến tháng 5 năm sau. Ngoài ra cũng có nhiều khách hỏi báo giá, mẫu mã, tín hiệu tích cực đã trở lại nhưng không thể mạnh như năm 2022”, ông Lý Vĩnh Hùng chia sẻ.

Tương tự, ông Lê Đức Nghĩa, Chủ tịch CTCP gỗ An Cường cũng khá lạc quan về tình hình kinh doanh nửa cuối năm 2023 nhờ ký được hợp đồng lớn với đối tác Mỹ.

“Có một tập đoàn lớn đang mua hàng từ Đức và Italy với giá trị hàng trăm triệu USD, nhưng nay họ đang chuyển dần đơn hàng về An Cường vì chất lượng sản phẩm của chúng tôi tương tự mà giá lại rẻ hơn.

Đơn vị này cam kết sẽ mang về 10 triệu USD doanh thu cho An Cường trong năm nay và sang năm 2024 là khoảng 20 triệu USD. Hiện, An Cường đã ký được hợp đồng trị giá 5 triệu USD với khách hàng này”, ông Lê Đức Nghĩa nói

Dựa trên những dữ liệu của kinh tế thế giới, các chỉ số vĩ mô của kinh tế Việt Nam và tín hiệu của doanh nghiệp, ông Nguyễn Thế Minh nhận định thương mại hàng hóa trong nửa cuối năm 2023 sẽ cải thiện hơn, còn đột phá thì phải chờ đến đầu năm 2024.

“Kinh tế đang hồi phục dần dần chứ không bứt tốc. Đột biến chỉ có thể xảy ra vào quý IV do mức nền quý IV/2022 đã xuống mức thấp, song so với quý III, kim ngạch sẽ tịnh tiến lên một chút, không phải bước nhảy”, đại diện Yuanta nói.

Kết thúc 5 tháng đầu năm, xuất khẩu hàng hóa mới hoàn thành được 35% mục tiêu đề ra là 394 tỷ USD trong năm 2023. Ông Nguyễn Thế Minh nhận định nửa cuối năm thương mại hàng hóa tích cực hơn, song việc đạt được kế hoạch sẽ có nhiều khó khăn và kém khả thi vì các đối tác vẫn khá thận trọng trong việc đặt hàng.

Đại diện Yuanta cho rằng 4 yếu tố hỗ trợ cho thương mại hàng hóa cuối năm, bao gồm lạm phát toàn cầu bớt căng thẳng; tỷ giá của Việt Nam khá ổn định; mức độ đầu tư và tốc độ tăng trưởng của FDI khởi sắc; các ngân hàng trung ương nới lỏng chính sách tiền tệ.

Lãi suất hạ nhiệt, doanh nghiệp được tiếp máu

Trước những động thái mới nhất của Cục Dữ trữ liên bang Mỹ (Fed) và xu hướng kinh tế thế giới, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục giảm thêm lãi suất điều hành vào ngày 25/5 vừa qua, đây là đợt cắt giảm lãi suất thứ ba liên tiếp từ đầu năm đến nay.

Với mức cắt giảm lần này, trần lãi suất huy động trở về mức trước khi COVID-19. Động thái này của NHNN có thể coi là bàn đạp cho doanh nghiệp phục hồi sau khủng hoảng.

Theo đại diện Yuanta, việc hạ lãi suất có thể giải bài toán chi phí lãi vay nhưng chưa phải là động lực chính cho tăng trưởng tín dụng trở lại. Doanh nghiệp chỉ có nhu cầu đi vay khi có đơn hàng, nhu cầu sản xuất.

“Các ngân hàng hạ lãi suất cho vay chỉ là điều kiện cần, còn kinh tế thế giới hồi phục mới là điều kiện đủ, khi đó các chính sách tiền tệ mới phát huy được khả năng hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong giai đoạn mới”, ông Nguyễn Thế Minh nói.

Dù không phải động lực chính, song việc giảm lãi suất cũng giúp doanh nghiệp giảm áp lực về chi phí tài chính, có nguồn vốn để phát triển thị trường và duy trì sản xuất, giữ chân công nhân.

Thực tế, lãi suất giảm nhưng không phải doanh nghiệp nào cũng có khả năng tiếp cận. PGS. TS Đinh Trọng Thịnh cho biết việc giảm lãi suất cho vay là giải pháp giúp các doanh nghiệp có thể hạ chi phí sản xuất, nâng cao doanh lợi. Tuy nhiên, động lực này chỉ phát huy tác dụng khi doanh đáp ứng các điều kiện vay vốn của ngân hàng, bao gồm chứng minh các có dự án có hiệu quả, tài sản thế chấp, không nợ xấu nợ đọng...

Nếu không có biện pháp tăng cường khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp bên cạnh việc tiếp tục hạ lãi suất thì khó có thể hỗ trợ doanh nghiệp và đạt mục tiêu tăng trưởng, đây cũng là vấn đề được các Đại biểu Quốc hội bàn đến nhiều trong kỳ họp vừa qua.

Liên quan đến vấn đề này, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết 5 tháng đầu năm 2023 chỉ đạt khoảng 3% dù cơ chế chính sách cho vay vẫn giữ nguyên.

Với nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhóm này rất khó khăn sau đại dịch COVID-19 và không đủ điều kiện vay vốn nên không thể tiếp cận được tín dụng của các ngân hàng thương mại, Thống đốc cho rằng cần có giải pháp để cải thiện điều kiện vay vốn của nhóm này, có thể thông qua chính sách bảo lãnh vay vốn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.