Vòng đời ngắn ngủi của những chiếc điện thoại Vsmart: Từ con số không lên vị trí thứ ba rồi vụt tắt

Bắt đầu nhen nhóm làm điện thoại từ những năm 2017 - 2018, đến tháng 6/2018 CTCP Nghiên cứu và Sản xuất VinSmart được chính thức thành lập, trong đó Vingroup bỏ 80% vốn. Đánh dấu lần đầu tiên một thương hiệu smartphone do chính người Việt, bán cho người Việt ngay tại sân nhà.

Đứng trên vai người khổng lồ

Để làm được điện thoại, đối với một doanh nghiệp chân ướt chân ráo trong mảng công nghệ như Vingroup, thời điểm đó là một bài toán không dễ. Tương tự như VinFast chọn công nghệ của BMW làm điểm tựa, VinSmart đã mua lại 51% cổ phần công ty smartphone Tây Ban Nha - BQ vào cuối năm 2018.

Vingroup cho biết, các khâu quan trọng trong quá trình sản xuất smartphone Vsmart, từ nghiên cứu và phát triển tới thiết kế sẽ do BQ đảm nhiệm và được phát triển theo tiêu chuẩn cao của châu Âu.

Nhờ việc tận dụng công nghệ và nhân lực của công ty này, một thời gian sau, tháng 12/2018, Vsmart đã chính thức trình làng 4 mẫu smartphone mang thương hiệu Việt gồm: Active, Active 1+, Joy và Joy 1+.

Những chiếc điện thoại đầu tiên của Vsmart được sản xuất tại Nhà máy sản xuất điện thoại Vsmart, thuộc tổ hợp VinFast, Cát Hải, Hải Phòng. Giai đoạn một, nhà máy này có công suất 5 triệu sản phẩm/năm.

Cùng năm đó, VinSmart đạt được thỏa thuận về bản quyền sở hữu trí tuệ với Tập đoàn Qualcomm. Với thoả thuận này, Qualcomm sẽ cung cấp bản quyền (có trả phí) các sở hữu trí tuệ cho VinSmart để phát triển, sản xuất và bán ra các thiết bị đầu cuối. VinSmart chính thức bước vào câu lạc bộ các nhà sản xuất gốc (OEM) trên toàn cầu.

Trao đổi với chúng tôi vào tháng 12/2018, ông Nguyễn Việt Quang, khi đó là Phó Chủ tịch kiêm CEO Vingroup, cho biết để rút ngắn thời gian tham gia thị trường công ty đã tiến hành mua bản quyền hoặc hợp tác với các công ty R&D như Qualcomm, BQ, các trường đại học hàng đầu tại các nước phát triển như Mỹ, Hàn Quốc, Israel… để tiếp cận được các công nghệ gốc.

Nhờ chiến lược đứng trên vai người khổng lồ để ra mắt các sản phẩm với tính năng phù hợp, giá cả phải chăng với túi tiền của người tiêu dùng Việt Nam, đến tháng 11/2019, lần đầu tiên Vsmart đạt mức 6% thị phần smartphone tại Việt Nam.

Lên đỉnh thành công

Ngày 23/11/2019, Tổ hợp Nhà máy sản xuất thiết bị điện tử VinSmart tại Khu công nghệ cao Hoà Lạc, Hà Nội được chính thức đi vào vận hành. Tổ hợp có diện tích gần 14,8 ha, công suất 125 triệu thiết bị/năm. Giai đoạn một của nhà máy được xây dựng trên diện tích gần 4,8 hecta, công suất hơn 26 triệu thiết bị/năm.

Trong đó, công suất điện thoại thông minh ước tính 23 triệu sản phẩm/năm, thiết bị IoT ước tính 1 triệu sản phẩm/năm và thiết bị điện tử thông minh khác ước tính trên 2 triệu sản phẩm/năm.

Sau khi vận hành nhà máy, Vsmart đã cho ra mắt 5 mẫu tivi thông minh đầu tiên gồm: KE8500, KE8100, KD6800 và KD6600 vào tháng 12/2019.

Đầu năm 2020, Vsmart tiếp tục đưa ra thị trường mẫu smartphone tầm trung Joy 3, với doanh số bán hàng kỷ lục 12.000 chiếc điện thoại sau 14 tiếng. Tháng 3 năm đó, hãng nghiên cứu thị trường GfK công bố thông tin cho thấy Vsmart là thương hiệu điện thoại phổ biến thứ 3 tại Việt Nam, 16,7% thị phần, sau Samsung và Oppo.

Tháng 5/2020, Vsmart tự hào công bố hãng đã bán được 1,2 triệu smartphone chỉ sau 17 tháng gia nhập thị trường. Một con số ít tên tuổi điện thoại nào dám mơ tưởng, đặc biệt trong bối cảnh sự cạnh tranh khốc liệt của những chiếc điện thoại Trung Quốc.

Hai tháng sau, VinSmart công bố phát triển thành công smartphone Vsmart Aris 5G - sản phẩm đầu tiên trên thế giới sử dụng nền tảng thiết kế dạng module. Đồng thời cho biết đã nắm được công nghệ lõi 5G tiên tiến nhất.

Cuối năm 2020, sau gần 2 năm thành lập, VinSmart đã chính thức trình làng chiếc Vsmart Live 4 - mẫu smartphone đầu tiên do chính kỹ sư Việt Nam thiết kế. Nhà sản xuất điện thoại Việt cho biết, đây là chiếc smartphone đầu tiên đánh dấu bước tự chủ 100% về thiết kế phần cứng, hệ điều hành và sản xuất của hãng.

"Vsmart Live 4 là mẫu smartphone đầu tiên được thiết kế và sản xuất hoàn toàn bởi đội ngũ kỹ sư VinSmart trong vòng 5 tháng", bà Lê Thị Thu Thủy, CEO VinSmart chia sẻ.

Ngôi sao sớm vụt tắt

Tháng 9/2020, VinSmart tiếp tục cho ra mắt dòng sản phẩm cận cao cấp đầu tiên, chiếc điện thoại Vsmart Aris Pro, sở hữu công nghệ camera ẩn dưới màn hình đầu tiên trên thế giới. Chiếc điện thoại cũng được trang bị chip Quantumn QRN - chip bảo mật lượng tử đầu tiên trong thế giới smartphone.

Đầu năm nay, tại Tech Awards 2020, Vsmart Live 4 đã giành được danh hiệu "Điện thoại phổ thông xuất sắc nhất", trong khi chiếc Vsmart Aris Pro dành hai giải thưởng "Điện thoại dẫn đầu trào lưu công nghệ" và "Sản phẩm công nghệ sáng tạo năm 2020".

Vậy nhưng, niềm vui ngắn chẳng tày gang. Chỉ chưa đầy 4 tháng sau đó, Vingroup bất ngờ công bố thông tin VinSmart sẽ chính thức dừng nghiên cứu, sản xuất điện thoại thông minh và tivi để dồn sức cho VinFast.

Công ty nói rằng việc sản xuất điện thoại hoặc tivi thông minh đã không còn khả năng mang lại đột phá, tạo ra giá trị. Vingroup cho biết trong thời gian tới một phần của nhà máy sẽ được sử dụng để gia công cho các đối tác, phần còn lại được mở rộng điều chỉnh để sản xuất các sản phẩm mới.

Trong khi đó, VinSmart được đảm trách nhiệm vụ mới, đó là phát triển các tính năng thông tin - giải trí - dịch vụ cho ô tô VinFast. Đồng thời nghiên cứu, thiết kế và sản xuất các linh kiện điện tử, các tế bào pin điện, các hệ thống pin điện hoàn chỉnh và động cơ điện các loại, nhằm tăng tỉ lệ nội địa hóa và đảm bảo nguồn cung chất lượng cao cho VinFast.